یاسون آتاناسیادیس
ایران با کشاندن یک محقق فرانسوی به دادگاه در روز شنبه و تایید این موضوع که سه آمریکایی بازداشت شده در مرز ایران عراق را به تهران منتقل کرده ، مناقشات خود را با غرب بیشتر دامن زد.
این دادگاه که شنبه گذشته آغاز شد، نقش قدرت‌های خارجی را هدف گرفته است. در کنار کلوتیلد ریس شهروند فرانسوی، ده‌ها متهم جدید نیز در جلسه حضور داشتند، از جمله سیاستمداران اصلاح‌طلب و دو کارمند محلی سفارت‌های انگلیس و فرانسه در تهران. آنها متهم به ترغیب “انقلاب مخملین” در جریانات پس از انتخابات مناقشه آمیزریاست جمهوری 22 خرداد در ایران شدند.
مهرزاد بروجردی، مدیر مطالعات خاورمیانه در دانشگاه سیراکیوز نیویورک می‌گوید: “اکنون تمرکز بر این است که شرکت‌ها و دولت‌های غربی را مقصر اعلام کنند. نشان دادن کارمند سفارت انگلیس بخشی از تلاش برای اثبات اتهامات آنها و نمایش این ادعاست که تمام ناارامی های اخیر بخشی از توطئه غرب به همراه نقش فیس‌بوک و تویتر است.”
به گزارش ای‌بی‌سی به نقل از یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا سه آمریکایی در روز 31 ژوئیه (9 مرداد) دستگیر شدند. گزارش شده است که آنها در مناطق کو‌هستانی شمال شرقی عراق در منطقه مرزی ایران کوهنوردی می‌کرده‌اند. آنها پس از چند روز بازداشت در شهر مرزی مریوان، به تهران منتقل شدند.
این انتقال می‌تواند نشان از ترفیع پرونده آنها داشته باشد. حسین سبحانی‌نیا نماینده مجلس ایران به تلویزیون دولتی ایران گفت فردا با کمیته امنیت ملی و روابط خارجی مجلس برای بحث پیرامون سرنوشت آنها جلسه دارد.
آقای بروجردی گفت: “مسلما این ها نشانه آن است که آنها را برای معامله نگاه خواهند داشت. هرچند که آنها نهایتا آزاد می‌شوند، تهران سعی می‌کند حداکثر استفاده را بکند و امتیازاتی را از آمریکا بگیرد.”
وی افزود معامله بر سر خانم ریس برای مقامات واشنگتن جذاب نخواهد بود. ریس روز اول ژوئیه (10تیر) هنگام خروج از کشور پس از تدریس پنج ماهه در اصفهان دستگیر شد. او طی 5 هفته گذشته تنها یکبار برای 10 دقیقه سفیر فرانسه را ملاقات و دوبار دیگر با او تلفنی صحبت کرده است.
آقای بروجردی گفت: “افراد در واشنگتن از نوعی که او امروز در دادگاه ظاهر شده خشنود نخواهند بود.”
در دادگاهی با دیوار های چوبی، متهمان با قیافه‌های نحیف – برخی از آنها نزدیک دو ماه در زندان بوده‌اند – روی صندلی‌های پشت چرمی نشسته‌اند و به اتهامات گوش می‌دهند. یکی از آنها محمدرضا علی زمانی عضو یک گروه سلطنت طلب تبعیدی معرفی شده است که بر اساس گفته های شبکه دولتی، که تنها تصاویر متهمان را نشان می‌داد، به او چگونگی ساخت بمب یاد داده شده بود تا پایگاه‌های شبه‌نظامیان بسیج را شناسایی و مورد هدف قرار دهد. بنا بر تفسیر پرس‌تی‌وی، او به دریافت پول و آموزش از اسرائیل و آمریکا در استان کردستان در شمال عراق اعتراف کرده است.
دولت‌های انگلیس و فرانسه، ایران را به خاطر دادگاهی کردن کارمندان محلی سفارتخانه های آن دو کشور محکوم کرده اند. وزارت خارجه انگلیس با اظهارنظر در مورد دادگاه کارمند سفارت خود حسین رسام که بر طبق گزارش خبرگزاری ایرنا روز شنبه به نقش انگلیس در کمک مالی به فعالان اعتراف کرده است، “به اصطلاح اعترافات زندانیان را که حقوق اولیه انسانی آنها مورد توجه قرار نگرفته است” محکوم کرد و “کاملا غیرقابل قبول خواند”. آقای رسام یکی از هشت کارمندی بود که در جریانات پس از انتخابات دستگیر و دو هفته بعد با وثیقه آزاد شد.
ایران در گذشته متهم به زندانی کردن مردم برای دریافت امتیاز سیاسی شده است. در سال 2007 ایران 15 ملوان انگلیسی را به جرم ورود به آبهای ایران و تعداد زیادی افراد غربی مستقر در دبی را در آبهای مورد مناقشه در حال گشت‌زنی تفریحی بازداشت کرد.
همدردان و خانواده‌های بیرون از دادگاه پیش از اینکه نیروهای امنیتی با خشونت آنها را متفرق کند به اعتراض پرداختند. به گفته شاهدان سه عضو خانواده علی تاجرنیا، عضو حزب اصلاح‌طلب مشارکت دستگیر شدند.
به گزارش سازمان عفو بین‌الملل، ایران در دو ماه گذشته در آنچه گروه‌های حقوق بشر آن را “افزایشی هشداردهنده” خوانده‌اند، 115 نفر را اعدام کرده است.
منبع: کریستین ساینس مانیتور، 8 اوت
