جیم لوب
گزارشی که توسط گروه ایران پروجکت، متشکل از حدود 40 دیپلمات و مقام نظامی و اطلاعاتی پیشین آمریکایی تهیه شده میگوید، دولت اوباما باید برای رسیدن به راهحل برنامه هستهای ایران، فشار را کم کند. این گزارش میگوید: “توسل به فشار دستاوردهای زیادی داشته، اما به دلایل مختلف نتایج ضعیف شده است.”
گزارش پیشین این گروه متمرکز بر هزینهها و مزایای تحریمها و اقدام نظامی علیه ایران بود.
در این گزارش آمده است که مسیر فشار ممکن است اقتصاد ایران را ضعیف و توسعه برنامه هستهای را آهسته کند اما هیچ دستاورد بزرگی نداشته و از نفوذ این کشور در منطقه هم نکاسته است. تقویت مسیر دیپلماتیک شامل وعده کاهش تحریمها در ازای همکاری ایران، میتواند به پایان بخشیدن به بنبست و رسیدن به توافق هستهای کمک کند.
این گزارش هنگامی منتشر میشود که هیچ اطمینانی به مذاکرات بر سر برنامه هستهای ایران بین تهران و گروه 1+5 وجود ندارد. در آخرین دور مذاکرات در آلماتی، قزاقستان نتیجهای حاصل نشد.
با این وجود تمام طرفین درگیر اذعان کردهاند که مذاکرات اخیر دقیقتر و روشنتر از گذشته بود. بیشتر تحلیلگران میگویند انتظار میرود پس از انتخابات 14 ژوئن، نتایج بیشتری حاصل شود.
عدم حصول نتیجه و نصب تعداد بیشتری سانترفیوژ پیشرفته در نیروگاه نطنز، لابیهای اسرائیل در آمریکا را تشویق کرده است تا برای اعمال تحریمهای شدیدتر علیه ایران و شرکتهای خارجی که با این کشور تجارت میکنند بر کنگره آمریکا فشار بیاورند.
یک کمیته قدرتمند در سنای آمریکا روز سهشنبه قطعنامهای را تصویب کرد و از اوباما خواست تا فشار تحریمها را بیشتر کند و در صورتیکه اسرائیل تصمیم به حمله به ایران بگیرد از این کشور حمایت نظامی بکند.
هفته گذشته، شورای آتلانتیک که چاک هیگل پیش از انتخاب شدن به وزارت دفاع یکی از روسای آن بود، گزارشی منتشر کرد و در آن از واشنگتن خواست تلاشهای بیشتری برای ممانعت از ایران در ساختن سلاح هستهای انجام دهد و همچنین از طریق دیپلماسی از بروز جنگ جلوگیری کند و به ایران پیشنهادی بدهد که این کشور بتواند به روشی آبرومند و واقعگرایانه از بنبست هستهای بیرون بیاید.
این گزارش در عین اینکه میگوید واشنگتن باید گزینه نظامی علیه تجهیزات هستهای ایران برای جلوگیری از دستیابی این کشور به سلاح هستهای را حفظ کند، اما نسبت به پیگیری حمله نظامی زودتر از موقع هشدار داد که میتواند خطرآفرین باشد.
یک گزارش دیگر که توسط بنیاد کارنگی برای صلح بینالملل تهیه شده میگوید: “فشار اقتصادی یا نیروی نظامی نمیتواند برنامه هستهای ایران را پایان بخشد. تنها راهحل پایان برای اطمینان از اینکه برنامه هستهای ایران کاملا صلحآمیز باقی خواهد ماند رسیدن به یک توافق دوجانبه است.”
گزارش میگوید، هیچ تغییری در سیاست آمریکا رخ نمیدهد مگر اینکه اوباما مذاکرات بر سر توافق هستهای با ایران را مهمترین اولویت خود قرار دهد.
این گزارش میگوید، مسیر دیپلماتیک باید تکمیل کننده تلاشهای 1+5 باشد و به این معنی نیست که مسیر فشار کنار گذاشته شود؛ از جمله این که در صورت تلاش ایران برای ساخت بمب باید حمله نظامی صورت گیرد.
این گزارش هشدار میدهد: “هرچه رئیسجمهور بیشتر تهدید به استفاده از زور کند، برای رهبری ایران قبول هرگونه پیشنهاد سختتر میشود و رئیسجمهور هم برای استفاده از نیروی نظامی بیشتر تحت فشار قرار میگیرد.”
منبع: مدیسون تایمز - 28 آوریل