گسترش دامنه اعتراضات انتخاباتی به قم

نویسنده

» مقاله فایننشیال تایمز درباره پیامدهای انتخابات ایران

نجمه بزرگمهر  

دامنه اعتراضات عمومی علیه  نتایج بحث انگیز انتخابات ریاست جمهوری ایران به شهر مقدس قم کشیده شده است؛ شهری که شاهد دو روایت مختلف از سوی دو سازمان دینی برجسته است.

جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که قدرتمندترین و بانفوذ ترین گروه در این میان است، در ابتدا از نامزدی محمود احمدی نژاد حمایت نکرده بود. با این حال در آخر هفته جاری ضمن پشتیبانی از وی، پیروزی رئیس جمهور را در انتخابات 22 خرداد تبریک گفت.

آیت الله محمد یزدی رئیس افراطی این گروه طی نامه ای خطاب به رئیس جمهور که در روز شنبه منتشر شد، اعلام کرد: “بدون شک، کسب 24 میلیون رأی در این انتخابات، اعتماد مردم به خدمات صادقانه شما را اثبات می کند.”

در همین حال، گروه اصلاح طلب مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم که معرف اقلیت روحانیون آن شهر است، نسبت به مشروعیت دولت جدید آقای احمدی نژاد ابراز شک و تردید کرد.

این مجمع در روز شنبه پرسید: “آیا دولتی که زائیده تخلفات بسیار است، می تواند مشروع درنظر گرفته شود؟”

این سازمان اطلاح طلب دینی ضمناً به سایر روحانیون هشدار داد: “آینده حوزه علمیه قم و روحانیت به آیندۀ نظام گره خورده است، و اگر مردم احساس کنند نظام در برابر آنهاست؛ مطمئناً احساس می کنند روحانیت و حوزه نیز در مقابل آنها قرار دارد.”

هرچند شهر قم مانند اوائل انقلاب سال 1357 از نفوذ سیاسی بسیاری برخوردار نیست و باید قدرت را با مراکز دیگری نظیر سپاه پاسداران انقلاب تقسیم کند، اما همچنان به دولت مرکزی مشروعیت می بخشد.

حمایت جامعه مدرسین از احمدی نژاد درحالی صورت گرفته که وی با بی اعتنائی روحانیون ارشد قم روبرو شده است. قم، مرکز آموزشی مذهب شیعه و خواستگاه انقلاب اسلامی 1357 در ایران است.

رابطه تیره و تار احمدی نژاد با تشکیلات دینی در ایران که بدترین در نوع خود محسوب می شود، از زمان ادعاهای وی درباره قدرت های مافوق طبیعت و هاله نوری که وی را هنگام سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل احاطه کرده بود، آغاز شده است. ضمناً وی از دستور روحانیون مبنی بر ممنوعیت ورود زنان به استادیوم های ورزشی سر باز زده بود. احمدی نژاد یک بار طی اقدام نادری در مقابله با روحانیون ارشد گفت، وی به آنها احترام می گذارد اما دولت هم قوانین خودش را دارد. 

یک تحلیلگر سیاسی در قم که نخواست نامش فاش شود، دیروز گفت: “این درست است که روحانیون ارشد قم از آقای احمدی نژاد ناخشنود هستند، اما همچنان ترجیح می دهند یک محافظه کار در رأس قدرت باشد تا یک اصلاح طلب.” چندین آیت الله العظمی، که عالی ترین مقام روحانیت محسوب شده و از سوی شیعیان به عنوان مرجع تقلید مورد استناد قرار می گیرند، عمدتاً از ارسال پیام تبریک به آقای احمدی نژاد طفره رفته اند. تحلیلگر یاد شده می گوید: “آنها تا جائیکه امکان داشته باشد، از ابراز نظر علنی در خصوص مسائل سیاسی پرهیز می کنند”.

به گفته این تحلیلگر، پشتیبانی جامعه مدرسین (به ریاست آیت الله یزدی) ضمناً نشان می دهد اولویت روحانیون شیعه؛ بقای جمهوری اسلامی در شرایط فعلی است و همین مسأله، آنها را به سوی پشتیبانی از محمود احمدی نژاد و نادیده گرفتن اختلافات موجود سوق می دهد.

منبع: فایننشیال تایمز- 6 ژوئیه