پس از حضور چند تن از وزرای کابینه روحانی در شبکه اجتماعی فیسبوک، عبدالصمد خرمآبادی٬ دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه از بررسی محتوای صفحات آنان در شبکههایی نظیر فیسبوک خبر داد.
حضور اعضای کابینه یازدهم در شبکههای اجتماعی٬ از زمان انتخابات آغاز شد. آن زمان٬ در توییتر٬ حسابی فعال به نام حسن روحانی وجود داشت؛حسابی که در روزهای پس از انتخابات نیز همچنان هم فعال است. حساب توییتر روحانی٬ معمولا به زبان انگلیسی توییت میکند.
با این وجود چند روز پیش و پس از آنکه پیام تبریکی خطاب به یهودیان٬ بابت سال نوی آنها از سوی این حساب توییتری ارسال شد٬ محمدرضا صادق، مشاور روحانی٬ وجود حساب رسمی توییتری به نام روحانی را تکذیب کرد. وی البته تاکید کرده است که در زمان تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری٬ برخی از اعضای ستاد انتخاباتی روحانی٬ به نام وی٬ حساب توییتری باز کرده بودند و مطالبی را در آن توییت میکردند.
پس از انتخابات نیز چند تن از اعضای کابینه روحانی ٬که برخی از آنان پیش از این هم عضوفیس بوک بودند، با عنوان جدید خود در فیسبوک حضور یافتند. محمدجواد ظریف٬ اسحاق جهانگیری و مرضیه افخم از جمله این افراد هستند.
اکنون اما عبدالصمد خرمآبادی٬ دبیر کارگروه تعیین محتوای مصادیق مجرمانه٬ گفته است که این نهاد “بهزودی محتوای صفحات برخی وزرا را در شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک بررسی میکند”. او علت این مساله را نیز چنین توضیح داده بود: “برخی مدعی هستند که در این صفحات محتوای مجرمانه منتشر شده است که بررسی این موضوع باید در کارگروه مطرح شده و کارگروه درباره آن اظهارنظر کند”.
دادستان کل کشور، رییس این کارگروه است و در جلسات آن از دولت، وزیر اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر دادگستری، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر آموزشوپرورش، یا نمایندهای از سوی این وزرا حضور دارند. دیگر اعضای این کارگروه عبارتند از: فرمانده نیروی انتظامی، یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، یک نفر از نمایندگان عضو کمیسیون قضایی و حقوقی به انتخاب این کمیسیون به تایید مجلس شورای اسلامی، رییس سازمان تبلیغات اسلامی، رییس سازمان صدا و سیما و نماینده دبیرخانه شورایعالی انقلاب فرهنگی.
خبرنگاران از الهام امینزاده٬ معاون حقوقی روحانی٬ پیرامون حضور اعضای کابینه روحانی در فیس بوک سئوال کرده و وی نیز در پاسخ گفته: “منع قانونی یا عدم آن را بررسی میکنیم”.
این مسئله از آن جهت قابل توجه است که شبکههای اجتماعی نظیر فیسبوک و توییتر در ایران فیلترند و براساس قوانین٬ استفاده از فیلترشکن برای حضور در آنها هم جرم است.
با این وجود برخی از مقامات جمهوریاسلامی عضو فیسبوک هستند. حتی آیتالله خامنهای٬ رهبر جمهوری اسلامی٬ در شبکههای اجتماعی فیسبوک٬ گوگل پلاس٬ توییتر و اینستاگرام٬ عضویت دارد و در آنها فعال است. صفحه فیس بوک وی نزدیک به یک سال پیش ایجاد شد. عضویت رهبر جمهوری اسلامی در فیسبوک در حالی رخ داد که این شبکه اجتماعی در ایران فیلتر است و برخی از حامیان رهبر جمهوریاسلامی، پیش از این فیسبوک را از مصادیق “جنگ نرم” دانسته و عضویت در آن را نیز جرم اعلام کرده اند. از سوی دیگر برای ورود به فیسبوک در ایران نیاز به استفاده از فیلترشکن یا ویپیان است که استفاده از هر دوی آنها جرم است.
علاوه بر افراد سیاسی٬ مجلس شورای اسلامی هم صفحهای در فیسبوک دارد که برای عضویت در آن نوشته: “شما بهعنوان نماینده منتخب مردم تریبون مجلس شورای اسلامی در اختیارتان قرار گرفته است تا به نمایندگی از مردم مطالبات مردمی را منعکس کنید. خواهش میکنیم از تریبون مجلس تنها مطالبی را مطرح کنید که در شأن مجلس و نماینده آن است”. این گروه بیش از هزار نفر عضو دارد.
محمدعلی ابطحی، معاون حقوقی و پارلمانی دولت اصلاحات٬ مهدی هاشمی بهرمانی، فرزند رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ غلامحسین کرباسچی، شهردار اسبق تهران٬ مرتضی و نعیمه اشراقی، از نوههای آیتالله خمینی٬ سیدحسن خمینی و پسرش سید احمد خمینی٬ اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت یازدهم٬ امیررضا خادم، نماینده سابق مجلس٬ مهدی کوچکزاده، نماینده تهران در مجلس٬محمدرضا باهنر، نایب رییس مجلس٬ عبدالرضا مرادی، نایبرییس کمیسیون قضایی مجلس هشتم٬ احمد پورنجاتی، نماینده مجلس ششم٬ مصطفی پورمحمدی، رئیس سابق سازمان بازرسی و وزیر فعلی دادگستری٬ احمد مسجد جامعی، رییس فعلی شورای شهر تهران٬ مرضیه افخم، سخنگوی وزات خارجه٬ عباس آخوندی، وزیر مسکن٬ محمد نعمت زاده، وزیر صنایع٬ علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد٬ علی ربیعی، وزیر کار٬ علی طیبنیا٬ وزیر اقتصاد٬ محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی٬ عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور٬ سید حسن هاشمی وزیر بهداشت٬ محمود واعظی وزیر ارتباطات از جمله چهره هایی هستند که صفحاتی در فیسبوک دارند. گرچه برخی از آنان هنوز به طور رسمی عضویت خود در فیسبوک را تایید نکردهاند.
آیتالله خامنهای پیش از این در سایت رسمی خود و در پاسخ به سئوال یک کاربر که پرسیده بود “با توجه به اینکه وبسایت فیس بوک در ایران فیلتر شده است آیا ورود به چنین سایتی صرفا برای ارتباط با دوستان و بدون هیچ فعالیت سوء علیه منافع ملی جمهوری اسلامی اشکال دارد؟” چنین پاسخ داده بود: “بهطور کلی اگر مستلزم مفسده (مانند ترویج فساد، نشر اکاذیب و مطالب باطل) بوده و یا خوف ارتکاب گناه باشد و یا موجب تقویت دشمنان اسلام و مسلمین شود، جایز نیست والا مانعی ندارد”.
در سایت رهبر جمهوری اسلامی همچنین گفتوگوها و مقالاتی درباره مضرات و وظایف فیسبوک به چشم میخورد. از جمله در گفتوگویی با حسین رویوران، کارشناس امور سیاسی خاورمیانه آمده است: “در محیط سایبری آمریکا چند ۱۰ میلیون دلار به فیسبوک داده تا صفحات فارسی و عربی داشته باشد و از طریق آن تأثیرگذاریش را بیشتر کند”.