آنچه در اوکراین درحال وقوع است، به دقت در ایران رصد می شود. به نظر می رسد که رویارویی ها در این کشور ازسر گرفته شده: اصلاح طلبان از رویدادها به وجد آمده اند و حکومت نیز این شادمانی را نگران کننده قلمداد می کند.
تنها اروپا نظاره گر رویدادهای اوکراین نیست. ایرانیان نیز نسبت به آن هیجان دارند. به هرحال، برخی از آنان به رویارویی های بین خودشان می اندیشند – کسانی که می خواهند کشور از انزوای بین المللی خارج شود و تندروها که خواستار یک سیاست خارجی پربرخورد و خصمانه هستند. به همین دلیل، تظاهرات اوکراین مورد تحلیل و تفسیر بسیاری در تهران قرار گرفته است.
اردوگاه اصلاح طلبان ایرانی به شدت از پیروزی موقت اوکراینی های طرفدار اروپا شادمان اند. روزنامه اصلاح طلب شرق در تیتر خود می نویسد: “تیموشنکو آزاد شد” و تصویری بزرگ از یولیا تیموشنکو را روی صندلی چرخدار در میدان “میدان” در کی یف در صفحه اول خود منتشر کرده. شرق از این روز به عنوان “روز نارنجی” نام برده و آن را با فونتی به رنگ نارنجی که اشاره به انقلاب نارنجی اوکراین دارد چاپ کرده.
با اینکه مقایسه میان اوکراین و ایران یا آزادی تیموشنکو چندان به هم مرتبط نیست، ولی اصلاح طلبان ایرانی از آزادی زندانیان در اوکراین به طور خودکار به یاد زندانیان و سیاستمدارانی افتاده اند که در کشورشان با بی مهری حاکمیت مواجه شده اند. مهدی کروبی و میرحسین موسوی، نامزدهای ریاست جمهوری ایران، از سال ۲۰۱۱ تاکنون درحصر خانگی بسر می برند و اصلاح طلبان و ایرانیانی که دارای مواضعی نزدیک به اصلاح طلبان هستند، خواستار آزادی آنان اند.
“نارنجی سبز جدید است”
رییس جمهور میانه رو، حسن روحانی، که در سال ۲۰۱۳ انتخاب شده نیز خواهان آزادی آنهاست. با این حال، او تنها توانست در شرایط حبس شان قدری ملایمت ایجاد کند. کروبی اخیراً از محل حصر قبلی به منزل خود منتقل شد.
کروبی و موسوی در سال ۲۰۰۹ جنبش اعتراضی ای را که در ایران لقب سبز گرفت رهبری می کردند. حنیف کاشانی، کارشناس امور ایران، در اشاره به سریال پرطرفدار آمریکایی “نارنجی همان سیاه جدید است”، در توئیتر خود می نویسد “نارنجی همان سبز جدید است.”
خبرگزاری ایرنا، نزدیک به رییس جمهور روحانی، نیز به موج اشتیاق ایرانیان اصلاح طلب ملحق شده. این خبرگزاری مصاحبه ای را با الکساندر سامارسکی، سفیر اوکراین در ایران، منتشر کرده: “شورش های اوکراین به انقلاب اسلامی شباهت دارد.”
البته جناح تندرو در ایران نظر کاملاً متفاوتی نسبت به اوکراین دارد.
تلویزیون دولتی ایران که ازسوی حکومت اداره می شود، از اعتراضات اوکراین به عنوان شورش های ویرانگر یاد کرده تا بدین ترتیب اصلاح طلبان و طرفداران جنبش سبز را بی اعتبار سازد.
روزنامه فوق محافظه کار “وطن امروز” که با رییس جمهور سابق محمود احمدی نژاد ارتباط تنگاتنگی داشت، از رویدادهای اوکراین به عنوان “توطئه های غربی” یاد می کند.
اختلاف و رویارویی میان جناح های مختلف در ایران دوباره به اوج رسیده. با اینکه جناح تندرو پس از انتخاب روحانی سکوت اختیار کرده بود، ولی اکنون از هر فرصتی استفاده می کند تا مذاکرات هسته ای رییس جمهور با غرب را مورد انتقاد قرار دهد.
اکنون حتی به نظر می رسد که اشتیاق به وجود آمده در دولت روحانی پس از رویداهای اوکراین باعث هراس شده است.
مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری، دراین خصوص می گوید: “رویدادهای اوکراین در اوکراین روی داده. روزنامه ها نباید نسبت به آن طوری موضع گیری کنند که گویی یک رویداد داخلی اتفاق افتاده است. به علاوه، باید رنگ نارنجی را از تیترهای خود حذف کنند.”
منبع: اشپیگل، ۲۶ فوریه