هم‌زمان با اعلام عدم حضور رهبر جمهوری‌اسلامی در نمایشگاه کتاب٬ انتقادها از علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به نهاد ریاست‌جمهوری هم رسیده و رییس شورای فرهنگی این نهاد٬ سخنان وزیر ارشاد کابینه روحانی را شعار و شوخی توصیف کرده است.
رضا اکرمی٬ از اعضای جامعه روحانیت مبارز٬ که رییس شورای فرهنگی نهاد ریاست‌جمهوری است و حکم مشاورت وزارت کشور را نیز گرفته٬ در گفت‌وگویی سخنان علی جنتی درباره قبول نداشتن سانسور را “شعار و شوخی” توصیف کرده و درباره او گفته است: “آقای جنتی خیلی بر کارهای خود تسلط ندارد و گرنه یک وزیر باید اول کارمندان خود را جمع و کنترل کند. مثل پدری که اول باید فرزندان خود را جمع کند٬ هر مسوولی ابتدا باید دستگاه مربوط به خود را درست کند. یک وزیر باید اول کارمندان خود را جمع کند، فرهنگی و منضبط کند و بگوید این‌جا نوشته است وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اگر قبول دارید بمانید اگر نه خداحافظ”.
انتقادهای این مقام نهاد ریاست‌جمهوری از علی جنتی در حالی مطرح می‌شود که پس از اعلام رییس دفتر آیت‌الله خامنه‌ای مبنی بر عدم حضور وی در نمایشگاه کتاب امسال٬ برخی رسانه‌ها دلیل این عدم حضور را نارضایتی وی از اوضاع فرهنگی کشور دانسته‌اند.
رجانیوز٬ وب‌سایت نزدیک به جبهه پایداری٬ با انتشار تحلیلی در همین زمینه٬ با اشاره به این‌که رهبر جمهوری‌اسلامی در سال‌های گذشته تنها ۸ بار در نمایشگاه کتاب حضور نداشته که ۲ بار آن به دلیل هم‌زمانی با سفرهای استانی وی بود و شش بار بقیه مربوط به دوران ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی است که در آن وی “به سیاست‌های فرهنگی دولت اعتراض” داشت.
به عقیده نویسنده رجانیوز یکی از دلایل عدم حضور خامنه‌ای در نمایشگاه کتاب “به دلیل اعتراض به رویکردهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، این برنامه در اولویت قرار نگرفته است اما به دلیل سیره رهبری مبنی بر حمایت علنی و همه‌جانبه از قوه مجریه، نارضایتی از عملکرد یک وزارتخانه دولت، به کل قوه مجریه تعمیم داده نشده است چرا که العاقل یکفیه الاشاره”.
رهبر جمهوری‌اسلامی اسفندماه سال گذشته در دیدار با اعضای مجلس خبرگان٬ از وضعیت فرهنگی کشور ابراز نگرانی کرده و گفته بود: “من هم از مسایل فرهنگی نگرانم… دولت محترم باید به این موضوع توجه کند و مسوولان فرهنگی نیز باید توجه داشته باشند که چه می‌کنند، زیرا در مسایل فرهنگی نمی‌توان بی ملاحظگی کرد”.
آیت‌الله خامنه‌ای در سال‌های گذشته همواره از منتقدان سیاست‌های فرهنگی وزارت ارشاد بوده است. وب‌سایت شبکه هزاره‌سوم در همین زمینه نوشته است: “وقتی محمدحسین صفارهرندی در سال ۸۴ و در دولت نهم در راس این وزارتخانه قرار گرفت رهبر انقلاب با لحنی تلخ به وی فرمودند: شما فرش نجسی را تحویل گرفتید و روی همان نشستید. پس وزیر فرهنگ - هر که هست - باید ابتدا عین نجاست را برطرف کند و سپس فرش را آب بکشد و پاک کند”.
اصول‌گرایان پس از سخنان رهبر جمهوری‌اسلامی انتقادهای خود از وزارت ارشاد را شدت بخشیدند. انتقادهایی که پس از دیدار نوروزی علی جنتی با سیدمحمد خاتمی بیشتر هم شد.
اخیرا محمدعلی موحدی‌کرمانی٬ امام جمعه موقت تهران٬ در دانشگاه امام حسین - وابسته به سپاه پاسداران - درباره وضعیت فرهنگی کشور و وزارت علی جنتی گفت: “می‌خواهند شبیخون فرهنگی کنند. از ابتدا تا آخر حمله نمی‌کنند بلکه شیوه این است که لا‌به‌لای کتاب‌ها ممکن است چند حرف کتاب بزنند اما حرف‌ها و هجمه‌های فرهنگی خودشان را بین کتاب‌ها به خورد فرزندان ما می‌دهند و من این را به فرزند آیت‌الله جنتی که وزیر ارشاد هستند یادآوری کردم و هشدار دادم که اگر زنان و فرزندان ما این کتاب‌ها را به خانه ببرند و فاسد شوند ما در برابر این‌ها مسوول هستیم”.
محمدعلی پورمختار٬ رییس کمیسیون اصل ۹۰ نیز از دیگر منتقدان علی جنتی است. وی به خبرگزاری نسیم گفت: “من در جلسه با وزیر ارشاد و معاونین وی به عنوان رییس کمیسیون اصل ۹۰ نگرانی خود و اکثریت مردم ارزش‌مدار را به وزیر اعلام کردم و گفتم تنها تعداد اندکی از مردم که در جامعه انگشت‌شمار هم هستند به دنبال “آزادی‌های خاص” و طرح برخی از موضوعات به ظاهر علمی در خصوص احکام اسلامی هستند ولی از آن جهت که بسیاری از افراد مقید به احکام اسلامی هستند نباید اجازه دهیم که در کشور چنین نظرهایی مطرح شود. احساس من این است که برخی از افراد به دنبال ایجاد فضای تنش آن هم در مسائل اعتقادی مردم هستند و در گذشته نیز بوده‌اند و وزارت ارشاد در این زمینه یا سکوت کرده و یا اقدام کارسازی در خصوص برخی از فضاهای ایجاد شده انجام نداده است. اگر یک بار این عدم برخورد را شاهد باشیم باید بنا را بر “سهو” بگذاریم، اما اگر این عدم برخوردها تکرار شود می‌توان گفت که از سوی مسئولان وزارت ارشاد “عمدی” در کار است. اکنون برخی از رسانه‌ها و مطبوعات همچون زمان اصلاحات، درصددند در پوشش ظواهر دینی ارزش‌ها و اعتقادات مردم را زیر سوال ببرند. وزارت ارشاد اجازه ندارد که زمینه تهاجم به فرهنگ اسلامی را فراهم کند؛ وظیفه وزارت ارشاد ایجاد زمینه رشد و نمو فرهنگ اسلامی در کشور است و وزیر ارشاد و معاونینش در جلسه در کمیسیون اصل ۹۰ قول داده اند که دیگر این اتفاقات در کشور رخ ندهد”.
دامنه ی انتقادهای اصول‌گرایان از وزارت ارشاد٬ به احمد جنتی٬ دبیر شورای نگهبان نیز رسیده است. دبیر شورای نگهبان در خطبه‌های نمازجمعه٬ گفته بود که “وزارت ارشاد باید اسلامی فکر کرده، تصمیم گرفته و برخورد کند تا مبادا کتابی که رنگ اسلامی نداشته و بلکه ضد اسلامی است، نشر یافته و پخش شود”. وی همچنین گفته بود که “وزارت ارشاد هم عناد نداشته و توصیه‌ها را می‌پذیرد و اقداماتی نیز انجام داده است که بعدها آثار مثبت آن ظاهر خواهد شد”.
این سخنان تلویحی جنتی در حمایت از فرزند خود در وزارت ارشاد اما با واکنش اصول‌گرایان مواجه شد. روزنامه اصول‌گرای رسالت٬ در سرمقاله خود در این زمینه نوشت: “ما برای عزیزانی چون حضرت آیت‌الله جنتی چون سطح توقعات‌مان بسیار بالاست اینقدر حساس هستیم و این از سر ارادت به ایشان است، چون نمی‌خواهیم خدای ناکرده به ساحت ارزشمند مواضع و تفکرات انقلابی ایشان ذره‌ای خدشه وارد شود زیرا در این چند ماهه از شروع به کار دولت محترم شاهد اتفاقات نامبارکی در عرصه فرهنگ و هنر کشور بودیم که لیست کردن آن اقدامات بارها توسط دلسوزان ارزش‌های انقلاب در رسانه‌های مختلف صورت گرفته است… حساسیت‌های مکرر بجا و درخور تقدیر حضرت آیت‌الله جنتی در خصوص فتنه‌گران و این حرکت وزیر ارشاد و جمله ایشان در خطبه مذکور قابل جمع شدن نمی‌باشد هر چند که به خوبی می‌دانیم دشمنان و بدخواهان بارها از امید بستن به امتحان‌پس‌داده‌هایی چون ایشان ناامید و سرافکنده شده‌اند و خواهند شد”.
پیش از این محسن رضایی٬ دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ درباره علی جنتی گفته بود: “آقای علی جنتی به بنده صراحتا گفت که به آقای روحانی گفته است اگر در حوزه فرهنگی میان دیدگاه‌های شما و مقام معظم رهبری اختلافی به وجود بیاید من نظر رهبری را ترجیح می‌دهم. به نظر من باید اجازه داد تیم فعلی وزارت ارشاد مستقر شود چون نقل و انتقالات معمولا یک سالی زمان می‌برد”.
ماه گذشته حسن ممدوحی٬ از اعضای مجلس خبرگان٬ در گفت‌وگویی خبر از آن داده بود که اصول‌گرایان از عملکرد وزیر ارشاد ناراضی‌اند. به گفته ممدوحی “هرچه خبر از ارشاد می‌رسد٬ نگران‌کننده است” و به همین دلیل “ما انصافا تا به امروز از وزارت ارشاد راضی نیستیم و ایشان خدماتی که‌شان وزارت ارشاد است را ابراز نکرده”.
علی جنتی٬ وزیر ارشاد٬ اما به این مسایل و انتقادهای اصول‌گرایان واکنش نشان داده بود. وی در دیدار نوروزی با کارکنان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی٬ گفت که باید “بگذاریم دیگران نیز حرف خود را بزنند” و این وزارتخانه “نقش پدری را به خوبی” ایفا کند.
وی همچنین با اشاره به انتقادهایی که از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌شود٬گفته بود: “وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تنها متولی فرهنگ کشور نیست بلکه دستگاه‌ها و نهادهای دیگری نیز در این زمینه مسوول هستند که در راس آن‌ها سازمان صدا و سیما قرار دارد. این رسانه به طور شبانه روزی در حال تولید و پخش برنامه در همه خانه هاست و همه مردم با آن سر و کار دارند”.
جها‌ن‌نیوز٬ وب‌سایت نزدیک به علی‌رضا زاکانی٬ در گزارشی پیرامون عملکرد وزارت ارشاد٬ نوشت که احمد مسجدجامعی٬ گزینه نخست برای تصدی این پست بود که در نهایت این اتفاق رخ نداد. اما پس از آن “پس از گذشت چیزی حدود ۷ ماه از استقرار علی جنتی در این وزارتخانه، حضور احمد مسجدجامعی و تیم وی در وزارت ارشاد پررنگ و پررنگ‌تر می‌شود. ظاهرا علی جنتی با این پیش‌شرط وزیر شد که وزارت فرهنگ عملا سهم اصلاح‌طلبان در کابینه خاتمی بماند. حضور احمد مسجدجامعی و تیمش در همه حوزه‌ها نمود پیدا کرده است”.
