آنتونی دی پائولا
ایران پس از آنکه آمریکا فشارهای مالی بر این کشور را افزایش داده، برای دریافت پول نفت خود دچار مشکل شده است.
آمریکا برای متوقف کردن برنامه هسته ایران، روز 21 نوامبر تحریم های جدیدی را علیه سیستم بانکی و صنایع نفت ایران اعمال کرد. اتحادیه اروپا نیز از تحریم های مشابهی حمایت کرد. این تحریم ها باعث شده است تا وارد کنندگان نفت ایران پرداخت های خود را از طریق یک بانک ترکیه ای انجام دهند. این عده نگران آن هستند که ترکیه نیز مجبور به همکاری با آمریکا بشود و به همین دلیل از بانک های روسی خواسته اند در فکر گزینه های دیگر برای حل این معضل باشند. این مطلب را سه تن از افراد مرتبط با این معاملات ذکر کردند.
رابین میلز، که تحلیلگر انرژی در دبی است گفت: “هدف از تحریم ها تنگ کردن دایره خریداران نفت ایران و در نتیجه تخفیف گرفتن از ایران است.”
آمریکا این تحریم ها را به دنبال انتشار گزارش آژانس هسته ای سازمان ملل، مبنی بر ادامه کار ایران روی سلاح هسته ای اعمال کرد. آنچه موجب نگرانی بود تامین نفت در چهار چوب اوپک بود. عواید حاصل از فروش نفت منبع اصلی درآمد ایران است که در هفت ماه اول سال 2011 مبلغ 56 میلیارد دلار بوده است.
به گزارش اوپک، ایران روزانه 3.6 میلیون بشکه نفت تولید می کند و به طور متوسط 2.58 میلیون بشکه آن را در سال 2010 صادر کرده است.
رئیس اتحادیه اروپا امروز در بروکسل به خبرنگاران گفت “ما ناچاریم فشار بر ایران را افزایش دهیم. اروپا آماده است تا تحریم های بیشتری را اعمال کند.”
فرانسه خواهان تحریم خرید نفت از ایران است. سخنگوی اتحادیه اروپا گفت وزرای خارجه اتحادیه اروپا آماده اند این پیشنهاد را در نشست فردا بررسی کنند. ایران، که مورد تحریم های سازمان ملل و اتخادیه اروپاست، انکار می کند که برنامه ای برای تولید سلاح هسته ای دارد.
یکی از حقوقدانان مقیم لندن گفت که «شرایط موجود انجام تجارت با ایران دشوار می سازد.» او در مصاحبه ای گفت تحریم های اعمال شده بر صنایع نفت ایران ممکن است باعث شود وارد کنندگان نفت ایران خواهان آن شوند که پول آن را به ارزهایی غیر از دلار پرداخت کنند.
اگر فشارهای بیشتری بر ایران وارد شود، کشورهای خلیج فارس مجبور خواهند شد نفت بیشتری عرضه کنند.
آمریکا با اعمال تحریم های مالی بدون تحریم خرید نفت ایران قصد دارد از رشد قیمت نفت خام، که می تواند بحران اقصادی جهانی را تشدید کند،جلوگیری کند.
پالایشگاه های هند که در سال 2010 حدود 11 درصد از نفت خود را از ایران وارد کردند، سعی دارند پرداخت های خود را از طریق روسیه انجام دهند.
رئیس بانک مرکزی روسیه از اظهار نظر در این مورد خودداری کرد.
ترکیه و روسیه هر دو از اعمال تحریم های بیشتر بر ایران انتقاد کرده اند.
انعطاف ایران در قبول ارزهای مختلف در گذشته امتیازی برای برخی خریداران به شمار می آمده است. ایران به هند 90 روز مهلت برای پرداخت می دهد در حالیکه این مهلت توسط عربستان سعودی 30 روز تعیین می شود. حتی زمانی که هندی ها نتوانستند پول نفت را به ایران انتقال دهند، ایران همچنان به صدور نفت خود به این کشور ادامه داد تا بدهی هند به 5 میلیارد دلار رسید.
گزارش شده است که صدور نفت عربستان سعودی به هند در سال آینده افزایش می یابد.
شرکت های نفتی اروپایی نیز، که در مجموع بعد از چین بزرگترین وارد کننده نفت ایران هستند، ممکن است دچار محدودیت معامله با ایران شوند.
ناظران می گویند تحریم احتمالی خرید نفت ایران توسط اتحادیه اروپا اثر کمتری بر این اتحادیه دارد تا بحران لیبی. ولی به هر حال کشورهای اروپایی مجبور خواهند بود میزان نفت وارداتی از ایران را با منابع دیگر جبران کنند.
مدیر پالایشگاه نفت هلاس در یونان، که بیشترین میزان نفت خود را از ایران تامین می کند، گفت یونان مجبور است برای جبران تحریم احتمالی ایران به عربستان و روسیه مراجعه کند.
اکنون سه کشور چین، ژاپن و هند بیش از نیمی از صادرات نفت ایران را به خود اختصاص داده اند.
تحریم های احتمالی خرید نفت ایران احتمالا به چین، که رقیب آمریکا محسوب می شود این امکان را می دهد تا نفت را با قیمتی پایئن تر تامین کند.
رستم قاسمی، وزیر نفت ایران در مصاحبه ای با الجزیره گفته است هر گونه اخلالی در صدور نفت این کشور “معضلات جدی” برای بازار جهانی نفت ایجاد خواهد کرد. ایران بر تنگه هرمز در خلیج فارس تسلط دارد، که یک پنجم نفت جهان از آن عبور می کند. اگر ایران زمانی اقدام به بستن تنگه هرمز کند صدور نفت عربستان سعودی، عراق، ایران، کویت، قطر و امارات متحده عربی مختل خواهد شد.
منبع: بلومبرگ – 30 نوامبر 2011