مریم کاشانی
در حالیکه نصرت الله تاجیک، دیپلمات جمهوری اسلامی به اتهام “دست داشتن در آموزش نیروهای تروریستی” در معرض استرداد به آمریکا قرار دارد، هنوز تکلیف پرداخت هزینه های وکالت وی از سوی وزارت امور خارجه ایران روشن نیست. تاجیک سالهاست که به همراه خانواده خود در بریتانیا زندگی می‌کند.
سفیر سابق جمهوری اسلامی در اردن، که به گفته مسئولین در 53 سالگی “دوران بازنشستگی خود را در لندن” می گذراند، به اتهام” تلاش برای انتقال فن آوری نظامی به ایران و تجهیز و آموزش گروه‌های فلسطینی” روز چهارم آبان ماه در انگلستان بازداشت شد. بر اساس آنچه به نشریات راه یافته، زمینه این دستگیری توسط ماموران اطلاعاتی آمریکایی در لندن فراهم شد. به نوشته برخی نشریات بریتانیا ماموران وزارت امنیت داخلی امریکا در لباس مبدل و به عنوان دلال با نصرت الله تاجیک در لندن قرار گذاشته بودند. آنها در این ملاقات درخصوص فروش “عینک ویژه دید در شب” با وی گفتگو کرده اند. به گزارش برخی منابع خبری “آمریکایی‌ها که از مدت‌ها پیش خواهان دستگیری تاجیک بودند با شکل‌دهی به معامله صوری فروش دوربین مزبور از وی فیلم برداری کردند و اکنون به استناد همین فیلم معتقدند تاجیک خواهان انتقال ابزاری با کاربرد دو گانه به ایران بوده است. دوربین‌هایی که به موجب قوانین آمریکا در شمول کالاهای مورد تحریم قرار می‌گیرند.”
اما “معامله” از زبان اعضای خانواده آقای تاجیک، تعریف دیگری دارد: “وی تنها به دنبال خرید یک دوربین صنعتی برای یک شرکت تولیدی در ایران بود و به هیچ وجه قصد خرید تجهیزات نظامی امریکایی را نداشت”. در واقع از دید خانواده تاجیک “علت اصلی بازداشت، کمک‌های او به فلسطینی‌ها بوده که گویا اعتراض اسرائیلی ها را به دنبال داشته است.”
امری که سخنگوی وزارت خارجه ایران نه تنها به آن اشاره ای ندارد، بلکه در روایت وی شکلی کاملا دیگرمی یابد: «آقای حسینی، سخنگوی وزارت خارجه ایران با اعلام اینکه “این فرد قبلا سفیر بوده و اکنون بازنشسته وزارت امورخارجه ایران و مشغول تحصیل در لندن بوده است” گفت: قصد خرید و فروش مهمات مطرح نبوده، بلکه یک موضوع دیگری در میان بوده است.»
“موضوع دیگری” که نشریه آفتاب از زاویه امریکایی ها و اسراییل آن را چنین باز خوانی کرده است: “اظهارات یک مبارز اسیر فلسطینی دربند حاکی از آن است که نصرت الله تاجیک هدایت عملیات آموزش مبارزین فلسطینی را برعهده داشته است. این ادعا در حالی اکنون مستمسک اقدام علیه وی قرار گرفته است که تاجیک در بازه زمانی مورد ادعای اسراییل به عنوان سفیر ایران در اردن مشغول به کار بوده است. همزمان با دستگیری تاجیک به بهانه انتقال فنآوری پیشرفته به ایران، کنگره آمریکا نیز با استناد به مصوبه سال 2005 علیه افرادی که فرآیند آموزش تروریست ها نقش داشته و بدین ترتیب امنیت و منافع ملی آمریکا را به خطر می اندازند، خواستار استرداد وی به این کشور شد. کنگره خواستار آن شد تا دولت آمریکا زمینه انتقال تاجیک از بریتانیا را فراهم سازد”.
یک سخنگوی وزارت کشور بریتانیا هم در این باره گفته است: “ما مطلعیم که این فرد به اتهام فروش اسلحه از طرف دولت آمریکا تحت تعقیب است”.
به هر حال آقای تاجیک، یا دیپلمات سابق، بازنشسته وزارت خارجه یا دانشجو، که پیش از بازنشستگی یا پیش از تحصیل در سمت‌هایی چون مشاور وزیر، مدیر کل وزارت خارجه و سفیر ایران در اردن حضور داشته، اکنون متهم است که علاوه بر “تلاش برای انتقال فنآوری نظامی به ایران در تجهیز و آموزش گروه‌های مبارز فلسطینی” هم نقش داشته است. او پس از دستگیری، با تعیین وثیقه آزاد و جلسه بعدی دادگاه وی برای روز پنجشنبه گذشته تعیین شد. به گفته خانواده آقای تاجیک به سایت خبری “روزنا” قرار بود “هزینه وکالت وی توسط وزارت امور خارجه ایران پرداخت شود. اما سفارت ایران در بریتانیا گویا بدون پرداخت هزینه‌های وکالت آقای تاجیک، از وی خواست” تا “خانه خود در بریتانیا را به رهن وزارت خارجه ایران درآورد”. خانه ای که به گفته خانواده آقای تاجیک به عنوان بخشی از وثیقه ۵۰۰ هزار پوندی، در گرو دادگاه گذاشته شده بود.
در عین حال به گزارش آفتاب نیوز “در این میان برخی شنیده ها نیز حاکی از آن است که به رغم تعهد به سفیر سابق ایران مبنی بر تادیه کلیه هزینه های پرداخت شده پس از پایان پرونده و به رغم همکاری و مساعدت سفارت ایران در بریتانیا، هر نوع پرداخت حق الوکاله وکلا منوط به انتقال منزل مسکونی وی به وزارت خارجه شده است”.
البته آقای الهام، سخنگوی دولت در آخرین مصاحبه مطبوعاتی خود اعلام کرد دولت این هزینه را پرداخت کرده و همه چیز تحت کنترل است، اما “وکلای آقای نصرت الله تاجیک، سفیر سابق ایران در اردن، روز گذشته حاضر به دفاع از موکل خود در دادگاه نشدند. آنها دلیل امتناعشان در دفاع از آقای تاجیک را عدم پرداخت حق الوکاله اعلام کردند. بدین ترتیب بود که قاضی دادگاه بریتانیا نیز روز پنجشنبه و در جریان دادگاه، ضمن انتقاد از وکلای این دیپلمات ایرانی، رسیدگی به پرونده وی را به جلسات آینده دادگاه موکول کرد”.
و حالا قرار است قاضی دادگاه تا پایان ماه جاری میلادی، در باب استرداد این “دیپلمات سابق” یا “دانشجو”ی فعلی تصمیم بگیرد. کسی که “در دوران سفارت خود در اردن کمک‌هایی به مبارزان فلسطینی و حزب الله لبنان می‌کرده است. براساس برخی گزارش‌ها، یکبار نیز که سه عضو حزب الله لبنان در اردن بازداشت شده بودند و احتمال می‌رفت که توسط سیستم اطلاعاتی اردن تحویل اسرائیل شوند، آقای تاجیک تلاش بسیاری برای بازگشت آنها به لبنان از خود نشان داد و این تلاش‌ها البته نتیجه بخش نیز بود. او همچنین در جریان انتفاضه مبارزان فلسطینی، به عنوان سفیر ایران در اردن انتقال برخی زخمی‌های فلسطینی به ایران برای مداوا را عهده دار بود”.