هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.
Iran Gooya : نام گیرنده
BP 114 : شماره صندوق پستی
Creteil 94000 : اسم وکد پستی شهر
France : نام کشور
یادداشت های روزانه نیما یوشیج
به کوشش: شراگیم یوشیج
380ص، تهران: انتشارات مروارید، 1387، چاپ اول
این کتاب، مجموعه ای از یادداشت های روزانه «نیما یوشیج» است که به کوشش فزند او، با بازیابی و بازنویسی دست نوشته های گوناگون «نیما»، گردآوری و تدوین شده است. این مجموعه یادداشت ها که متن کامل آن برای نخستین بار منتشر می شود، دربردارنده داوری های صریح و قاطع «نیما» درباره بسیاری از مقوله ها و شخصیت هاست.
آن ها چراغ ها را روشن می کنند: نقد تطبیقی 4 رمان
نویسنده: مریم عالیداعی
208ص، تهران: نشر روزگار، 1388، چاپ اول
در این کتاب، چهار رمان «سوشون/سیمین دانشور»، «چراغ ها را من خاموش می کنم/زویا پیرزاد»، «خانم دالووی/ویرجینیا وولف» و «یک زن/آن دلبه»، با یکدیگر مقایسه و نقد شده اند. هدف اصلی از این پژوهش، بررسی و ریشه یابی عناصر فمینیستی با توجه به شرایط اجتماعی است. همچنین بررسی عواملی که سبب شده است تا میان زن و مرد این همه فاصله ایجاد شود، و همواره زن در جهان به عنوان جنس دوم، مورد بی رحمانه ترین تبعیضات قرار گیرد. نویسنده تلاش کرده است با مراجعه به چهار اثر از دو رمان نویس زن ایرانی، یک انگلیسی و یک فرانسوی، و با مقایسه و بررسی این چهار اثر، گوشه ای از دردها و رنج های این زنان را به تصویر بکشد، و علت های تاریخی و اجتماعی و سیاسی این آلام را بازگو کند.
سید حسین فاطمی و تحولات سیاسی ایران (1329-1332 ش.)
نویسنده: رزا ناظم
269ص، تهران: انتشارات آگاه، 1388، چاپ اول
در این کتاب، نقش «سید حسن فاطمی» در تحولات سیاسی سال های 1329 تا 1332 در ایران، بررسی شده است. این دوره از تاریخ ایران که با نخست وزیری دکتر «محمد مصدق» همراه بود، مقطع مهمی در تاریخ معاصر به ویژه مبارزات ملی مردم ایران محسوب می شود. نهضت ملی ایران بر محور ملی کردن صنعت نفت به رهبری «مصدق»، منجر به تحولات و رخدادهای مهمی در عرصه سیاسی، اقتصادی و اجتماعی شد. در این دوره از یک سو شاه و دربار به چالش کشیده شد تا بر مبنای قانون اساسی مشروطیت سلطنت کند و از سوی دیگر، در مقابله با شرکت نفت جنوب، دولت ایران، با انگلیس رویاروی شد و مرحله ای نوین در مبارزات ضد استعماری تجربه شد. در چنین شرایط پیچیده، حساس و ویژه ای، «سید حسن فاطمی»، نخست در سمت معاونت سیاسی- پارلمانی و سپس در سمت وزیر امور خارجه ایفای نقش کرد. در کتاب حاضر، نویسنده به فعالیت ها و نقش دکتر «فاطمی»، با توجه به مناصب و مسئولیت های او طی این سال های بحرانی پرداخته است. او تلاش می کند که پاسخی برای پرسش های زیر بیابد: نقش «فاطمی» در تنظیم روابط خارجی «مصدق» چگونه بود؟ آیا مقابله جدی با انگلیس تحت تاثیر نگرش و اندیشه های «فاطمی» قرار داشت؟ شخصیت رادیکال و جنجالی «فاطمی» در عرصه مطبوعات و سیاست تا چه میزان جهت گیری های دولت «مصدق» را مشخص می کرد؟ آیا چنین شخصیتی موجب افزایش فشار روانی و تبلیغی بر دولت «مصدق» نشد؟
پناهنده بی پناه (خاطرات یک توده ای)
نویسنده: محمود پازوکی
336ص، تهران: نشر ثالث، 1387، چاپ اول
در بهمن ماه سال 1327، به دنبال سوء قصد به «محمد رضا شاه»، حزب توده غیرقانونی اعلام شد و در پی آن، عده ای از رهبران این حزب توقیف و زندانی شدند. عده ای نیز که بعد از آن جریان مخفی شده بودند، بعد از مدتی کوتاه، به روسیه (اتحاد شوروی سابق) پناهنده شدند. پس از آن نیز، عده دیگری از اعضا و کادرهای ساده حزبی که مورد تعقیب بودند به شوروی رفتند. نویسنده کتاب حاضر، از گروه اخیر است. او که پس از سال ها اقامت در شوروی، موفق به خروج از این کشور و رساندن خود به آلمان غربی شد (سال 1975 میلادی)، در کتاب حاضر گوشه هایی از خاطرات خود در شوروی، وضعیت زندگی پناهندگان ایرانی در آنجا، و زندگی روزمره در این کشور را به تصویر می کشد. «محمود پازوکی» که زندگی پرماجرایی را در شوروی پشت سر گذاشته است، در خاطرات خود، ضمن بازگو کردن نکات خواندنی و جالب، تصویری از مصیبتی را که بر نسلی از پناهندگان ایرانی در شوروی گذشت، به خوانندگان ارائه می دهد.
قصه های عامیانه ایرانی
نویسنده: علیرضا ذکاوتی قراگزلو
512ص، تهران: انتشارات سخن، 1387، چاپ اول
امروزه داستان های عامیانه و قصه های سنتی ایرانی را از سه جهت می توان نگریست: سرگرمی، بررسی مسیر تحول نثر فارسی و گردآوری مواد تاریخ اجتماعی ایران. در مجموعه حاضر، پس از معرفی چند متن درجه اول از داستان های بلند عامیانه (مانند سمک عیار، ابومسلم نامه، طوطی نامه، اسکندرنامه، حاتم نامه و …)، دو داستان شبه عامیانه، نقد و برسی شده است. آنگاه مجموعه هایی مورد بررسی قرار گرفته که به لحاظی، حاوی داستان بلند محسوب می شوند و از جهتی، مجموعه حکایات سنتی هستند. در پایان نیز، چند قصه نویس سنتی که مایه کار خود را از عوام گرفته اند، معرفی و نمونه هایی از آثارشان ارائه شده است.
گزیده آثار ایرج زند
208ص، تهران: موسسه فرهنگی پژوهشی چاپ و نشر نظر، 1387، چاپ اول
در این کتاب، مجموعه ای از نقاشی ها و مجسمه های «ایرج زند» به علاقمندان معرفی می شود. «زند» در کار خود از خیلی ها تاثیرگرفته است. به ویژه حضور «پیکاسو» تقریبا در همه آثارش بازشناختنی است. با این وجود، او هیچگاه پای بند اسلوب یا سبک خاصی نشده است. «ایرج زند» که فارغ التحصیل هنرستان هنرهای زیبا در تهران است و بعدها تحصیلاتش را در دانشکده هنرهای زیبای پاریس (بوزار) پی گرفته است، در پیشگفتاری بر این مجموعه می نویسند: [من جوان دهه هفتاد (میلادی) هستم. این دهه با جوانی من، 24 سالگی ام، همراه بود. یک روحیه آنارشیستی ناآرام و ناراضی از محیط ایران آن زمان همراه من بود که با خود به پاریس بردم. سه چهار ماه بعد در کنکور «بوزار» قبول شدم و زندگی و کارهای هنری بسیار متفاوتی را شروع کردم. اما من در ایران بسیار سطحی نگر بودم و تفکری نداشتم. در پاریس به مدت شش هفت سال در آتلیه بسیار زیبایی کار کردم. تحت تاثیر همه کس بودم. همیشه تحت تاثیر کسی بوده ام. یک موقعی از فضای کارهای «بوش» لذت می بردم، یک موقع «پیکاسو» و یک موقع هم «موندریان»… رفته رفته تخصص فرسک گرفتم. به آوینیون در جنوب فرانسه رفتم و پنج سال در آنجا زندگی کردم. در یک کلیسا یک نقاشی دیواری کار کردم. کلاس های آموزشی فرسک و طراحی بر پا کردم، ولی… دلتنگ ایران! در سال 1363 به وطن بازگشتم. می خواهم بگویم آن شعوری که اینجا نداشتم، در پاریس به سراغم آمد…]
اقتصاد ایران: نظرها و نقدها
نویسنده: بهروز هادی زنوز
350ص، تهران: نشر توسعه، 1388، چاپ اول
این کتاب، گزیده ای از مقالات علمی، راه کارها، نقدها و آراء دکتر «بهروز هادی زنوز» در زمینه اقتصاد ایران است. مطالب این کتاب که حوزه های متفاوتی از اقتصاد ایران را در بر می گیرد، در فاصله سال های 1382 تا 1387 نوشته شده است. از این رو، تصویر نسبتا جامعی از اقتصاد ایران و چالش های اصلی آن در دوران اخیر را به دست می دهد. عناوین فصل های نه گانه کتاب عبارتنداز: «مسائل اقتصاد ایران و راه کارهای آن»، «فقر و نابرابری درآمد در ایران»، «ساختار تورم و سیاست های تثبیت قیمت در ایران»، «چالش های بخش صنعت ایران»، «سیاست های صنعتی و مؤلفه های از یاد رفته»، «ترویج سرمایه گذاری خارجی در ایران»، «نقد سیاست اقتصادی دولت در دوره رونق نفتی»، «نظام تدبیر اقتصادی در ایران، گامی به پیش یا پس» و «الگوی بهینه مصرف درآمدهای نفتی در اقتصاد ایران».
اسطوره متن هویت ساز: حضور شاهنامه در ادب و فرهنگ ایرانی
به کوشش: بهمن نامور مطلق
223ص، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1387، چاپ اول
فرهنگ ایرانی دارای پاره ای «اسطوره متن» های هنری و ادبی است که همانند ریشه هایی، این فرهنگ را محکم و استوار نگه داشته و در طول تاریخ به گونه های متفاوتی، ظهور و تجلی یافته است. همین جاری و ساری شدن در دو محور «در زمانی» و «هم زمانی» است که موجب می شود تا این متن ها را بتوان «اسطوره متن» نامید. «اسطوره متن» ها موجب تداوم عناصر فرهنگی یک جامعه در طول تاریخ می شوند و این عناصر را با گسترش خود، از نسلی به نسلی دیگر، و از عصری به عصری دیگر منتقل می کنند. کتاب حاضر مجموعه ای از مقالات پژوهشگران درباره «شاهنامه» به عنوان «اسطوره متنی هویت ساز» است. عناوین این مقالات و نویسندگان آنها عبارتنداز: «شاهنامه: نامه فرهنگ و منش ایرانی/میر جلال الدین کزازی»، «تاثیر و نفوذ شاهنامه در حوزه زبان و ادبیات/احمد خاتمی»، «درآمدی بر گسترش بیش متنی شاهنامه/بهمن نامور مطلق»، «رمز و نمادپردازی در شاهنامه فردوسی/محمد جعفر یاحقی، فرزاد قائمی»، «اسطوره کیخسرو در شاهنامه/ابوالقاسم اسماعیل پور»، «معمار کاخ بلند نظم؛ فردوسی توسی/سید محمد دبیر سیاقی»، «مفهوم شناسی حکمت در شاهنامه/حسن بلخاری»، «نگاهی به زبان هنری شاهنامه/نقیب نقوی» و «تبیین الگوی مراوده ای توسعه ادبیات/علی اصغر پورعزت».
کیمیا نامه: پژوهشی در گشایش راز کیمیا در ادب ایران زمین
نویسنده: منیژه قربانی
280ص، تهران: انتشارات کویر، 1387، چاپ اول
در این کتاب، آرزوی دیرینه انسان در تبدیل فلزهای کم بها به طلا، دست یابی به این فلز ارزشمند با استفاده از ابزارهای علمی و فنی و تاثیر شگرف این جریان در عرفان و ادبیات ایران بررسی شده است. نویسنده در این بررسی نشان می دهد که چگونه اندیشه کیمیا گری عرفانی (تبدیل آدمی پست و ناچیز به آدمی شریف و کامل)، از ادغام عقاید کیمیاگری با تصوف، بوجود آمد و چگونه عارفان ایرانی، جست و جوی فلز ناب و مرغوب طلا را، از جهان ماده به درون آدمی منتقل کردند. عناوین بخش های هشتگانه کتاب عبارتنداز: «ساختار واژه کیمیا»، «کیمیا از دید دانش و هنر»، «کیمیا گری در چین»، «کیمیاگری از دید عرفانی»، «کیمیا گران درون نگر»، «برداشت های عرفانی از واژه کیمیا»، «افسانه کیمیا در نوشتارهای عرفانی» و «کیمیا در گفتار سرایندگان ایران زمین».
