همزمان با اعلام ادامه رشد منفی اقتصاد ایران در شش ماهه نخست سال جاری٬ معاون اول دولت روحانی از تخلف ۸۹ هزار میلیاردی دولت احمدینژاد در پرداخت یارانهها خبر داده و گفته است که ماه گذشته٬ تعداد افرادی که یارانهها را دریافت کردهاند بیش از جمعیت ایران است.
اسحاق جهانگیری٬ معاون اول دولت روحانی٬ در مصاحبهای با صدا و سیما٬ گفته است که دولت حسن روحانی٬ در ماه گذشته٬ به ۷۷ میلیون و ۳۷۴ هزار نفر یارانه پرداخت کرده که این تعداد، از جمعیت ۷۷ میلیون و ۲۰۰ هزار نفری ایران بیشتر است.
به گفته جهانگیری٬ براساس تبصره ۲۱ لایحه بودجه ۱۳۹۳، یارانه نقدی نه به همه شهروندان، که تنها به افراد “متقاضی نیازمند” داده میشود. معاون اول دولت روحانی گفته است که باید “ثبت نام جدیدی” از افراد متقاضی دریافت یارانه نقدی انجام شود و “دولت عددی را مشخص کند که اگر درآمد از آن کمتر بود، فرد نیازمند شناخته شود”.
وی در این مصاحبه همچنین اشارهای به تخلفهای دولت احمدینژاد در پرداخت یارانهها کرد: “از دی ۸۹ که هدفمندی شروع شد، کل درآمد افزایش حامل های انرژی ۹۶ هزار میلیارد تومان بود که برحسب قانون باید مبلغ ۴۸ هزار میلیارد تومان بین خانوارها تقسیم می شد ولی رقمی که تا به حال تقسیم شده ۱۳۷ هزار میلیارد تومان بوده و مابه التفاوت این مبلغ از محل بودجه کل کشور پرداخت شده است”.
سخنان جهانگیری درباره پرداخت یارانهها٬ بعد از آن بیان میشود که حسن روحانی٬ رییسجمهوری٬ در گزارش فعالیت صد روز نخست دولت خود٬ گفته بود که دولت برای پرداخت یارانه نقدی ماهانه به ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بودجه نیاز دارد٬ اما چنین پولی در اختیار دولت نیست.
اعضای دولت حسن روحانی٬ پیش از این توزیع نقدی یارانهها را از دلایل افزایش تورم در جامعه دانسته بودند. به همین دلیل بود که ماه گذشته دولت تصمیم به توزیع سبد کالا گرفته بود. با این حال نحوه توزیع سبد کالا٬ باعث انتقاد شد. پس از آن حسن روحانی٬ در یک برنامه تلویزیونی٬ بابت این مساله از مردم عذرخواهی کرد.
همزمان محمدباقر نوبخت٬ معاون برنامهریزی روحانی٬ خبر از آن داد که متوسط رشد اقتصادی در ششماهه نخست امسال منفی دو درصد بوده است.
به گفته نوبخت “در هشت سال گذشته حدود ۷۰۰ میلیارد دلار منابع درآمدی داشتیم و با وجود این منابع بالای درآمدی، امروز شاهد رشد منفی اقتصاد هستیم. در حالی که طبق برنامه چهارم و پنجم توسعه رشد اقتصادی به طور متوسط باید به هشت درصد میرسید در سال ۹۰ این رشد سه درصد، در سال ۹۱ منفی پنج و هشت دهم درصد و در ششماهه اول امسال منفی دو درصد بودهاست. رشد منفی اقتصاد را نباید تماماً به پای تحریم گذاشت هرچند تأثیر تحریم را نمینخواهم انکار کنم”.
پیش از این علی طیبنیا، وزیر اقتصاد، نرخ رشد اقتصادی برای سال ۹۱ را منفی ۵.۵ درصد اعلام کرد. محمدرضا نعمتزاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز گفته بود که رشد اشتغال صنعتی در ایران “منفی ۳۶ درصد” است.
آمارها از رشد اقتصادی و هدفمندی یارانهها در حالی اعلام شده که براساس گزارشی که به تازگی بانک مرکزی منتشر کرده است٬ میزان مصرف مواد غذایی در میان خانوارهای شهرنشین پس از آغاز طرح هدفمندسازی یارانهها در سال ۱۳۸۹ تا ۱۸ درصد کاهش یافته است.
براساس گزارش بانک مرکزی در سال ۱۳۸۹ میزان مصرف مواد غذایی در خانوادههای شهرنشین ایرانی ۳۱۷ کیلو در سال برای هر شهروند بوده است که این میزان در سال ۱۳۹۱ و پس از گذشت دو سال از آغاز طرح هدفمندسازی، به ۲۸۳ کیلوگرم برای هر شهروند کاهش پیدا کرده است.
هر خانوار ایرانی در سال ۸۸ سالانه سه میلیون تومان صرف خوراک میکرده که این رقم در سال ۹۱ به ۷. ۵ میلیون تومان افزایش پیدا کرده که نشان میدهد خانوادهها تقریبا دو برابر هزینه کردهاند و در عین حال سبد کالاهای غذاییشان نیز خالیتر شده است؛ اتفاقی که ممکن است نگرانیهایی را در باب مشکل سوءتغذیه بین ایرانیها و نسلهای آینده نیز ایجاد کند.