دولت اوباما در روابط خارجی به همان اندازه احتیاط و وسواس نشان می دهد که در سیاست داخلی اش جسارت و دقت به کار برده است. باراک اوباما ماه گذشته نوعی از استراتژی را برای عراق تعیین کرد که در مقایسه با وعده های انتخاباتی اش، بیشتر به توصیه های فرماندهان نظامی منصوب شده توسط جورج بوش شباهت داشت.
اکنون هیلاری کلینتون نیز وعدۀ بزرگ آقای اوباما برای «دیپلماسی مستقیم» را تنها با چند تماس سطح پائین با سوریه و نیز دعوت ایران به کنفرانس بین المللی افغانستان دنبال کرده است. خانم کلینتون می گوید مشغول «سنجیدن اوضاع» است و در انتظارات خود ملاحظه کاری می کند. البته این خوب است: زیرا هرگونه پیشنهاد بزرگی به سوریه یا ایران، سبب نگرانی متحدان آمریکا در منطقه می شود و احتمالاً با پاسخ منفی روبروخواهد شد.
هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا در جریان اولین سفر خاورمیانه ای خود، با نگرانی سران عرب از ادامه تعرضات ایران در منطقه و نیز احتمال معامله میان تهران و واشنگتن روبرو شد. وی پس از سه روز گفتگو اظهار داشت: «نگرانی های فراوانی در کل منطقه نسبت به ایران وجود دارد.» یک مقام ارشد وزارت خارجه نیز گفت خانم کلینتون در یکی از دیدارهای خصوصی، نسبت به پاسخ ایران به پیشنهاد تماس آمریکا ابراز تردید کرده است؛ شاید هم او حق داشته باشد چرا که آیت الله علی خامنه ای رهبر عالی ایران درتازه ترین اظهارات خود اسرائیل را یک «غده سرطانی» خوانده، مذاکرات صلح را رد کرده، و آقای اوباما را درحال پیروی از همان «مسیر اشتباه» جورج بوش فرض کرده است. پیشنهاد خانم کلینتون برای شرکت تهران در کنفرانس افغانستان درحالی ارائه شد که دو کشور در گذشته نیز همکاری هائی داشته اند، و البته این پیشنهاد با واکنش مثبت ایران روبرو شده است.
از نظر بسیاری افراد، توافق با سوریه وضعیت بهتری دارد. تعدادی از دیپلمات های سابق آمریکا در خاورمیانه اعلام کرده اند بشار اسد مشتاق بهبود روابط با ایالات متحده است. سوریه در پی برطرف شدن تحریم های آمریکا است و مایل است آمریکا را در نقش میانجیگری در گفتگوهای صلح با اسرائیل ببیند. دولت آمریکا هم به سهم خویش، خواستار توقف حمایت های سوریه از حماس و حزب الله شده است. آمریکا و اسرائیل، هر دو آرزوی قطع روابط سوریه و ایران را دارند.
دولت اوباما، سوریه و اسرائیل ممکن است حتی از مذاکراتی که راه به جائی نبرد، نیز منافعی کسب کنند. نمای بهبود روابط سوریه با آمریکا، باعث جلب سرمایه گذاری اروپائی و حمایت دیپلماتیک از سوریه خواهد شد. این وضع حتی ممکن است ، به ایجاد التهاب در روابط سوریه و ایران منجر شود. عدم تمایل نتانیاهو به گفتگو دربارۀ کشور فلسطینی، ممکن است وی را علیرغم میلش به سوی گفتگو با سوریه سوق دهد. انجام اقداماتی از این دست، تمام آن چیزی است که آقای اوباما می تواند از «دیپلماسی مستقیم»، لااقل در کوتاه مدت، انتظار داشته باشد.
منبع: واشنگتن پست- 9 مارس
