چند روز پس از آنکه، گروه جیش‌العدل کشته شدن عبدالرئوف ریگی را تکذیب کرد ومسولیت آن را به عهده نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی گذاشت، جیش‌النصر، دیگر گروه مسلح مخالف جمهوری اسلامی، در آخرین ساعات شب گذشته ویدیویی منتشر کرد که در آن، یک فعال سیاسی و مدنی سابق بلوچ به دست داشتن در قتل رهبر جیش النصر اعتراف می‌کند.
فعالان بلوچ نیز در مصاحبه با روز می‌گویند رهبر گروه جیش‌النصر به دست عوامل اداره اطلاعات استان و با همکاری ابراهیم مهرنهاد، از فعالان سابق سیستان و بلوچستان به قتل رسیده است. آنها می‌گویند این رویداد برای فعالان بلوچ “بازی دو سر باخت است”.
خبرگزاری‌های رسمی جمهوری اسلامی، روز جمعه، ۷ شهریور ماه خبر دادند که عبدالرئوف ریگی رهبرگروه جیش النصر در شهر دالبندین پاکستان و در نتیجه یک تسویه حساب داخلی کشته شده است.
اما منابع خبری عربی و فعالان بلوچ به نقل از منابعی در جیش النصر می‌گویند رهبر این گروه به دست نیروهای ایران و در شهر کویته پاکستان “ترور” شده است.
در روزهای گذشته منابع فارسی و عربی اخبار ضد و نقیضی از عوامل و محل قتل عبدالرئوف ریگی منشتر کرده‌اند.
کویته و البندین، که طرفین مدعی هستند عبدالرئوف ریگی در یکی از این دو شهر به قتل رسیده در ایالت بلوچستان پاکستان واقع شده‌اند و حدود ۳۴۰ کیلومتر با یکدیگر فاصله دارند.
عبدالرئوف ریگی، سخنگوی سابق گروه جیش‌العدل، حدود سه ماه پیش و پس از ماجرای ربوده شدن مرزبانان ایرانی و به دنبال اختلافات درونی بر سر اعدام گروهبان دانایی‌فر از این گروه جدا شد و، فعالیت مسلحانه خود را در مخالفت با جمهوری اسلامی و در قالب گروه جدیدی به نام جیش‌النصر از سر گرفت.
جیش‌العدل در بهمن ماه سال گذشته در مرز پاکستان، پنج مرزبان جمهوری اسلامی را به گروگان گرفت و با طرح خواسته‌هایی وارد یک معامله رسانه‌ای با نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی شد.
این گروه پس از کش‌وقوس‌های فراوان سرانجام در فروردین‌ماه چهار نفر آنها را آزاد کرد و پیش از آن نیز اعلام کرده گروهبان دانایی‌فر را به انتقام کشته شدن یک عضو این گروه در زندان اعدام کرده است.
با گذشت سه ماه هنوز مقامات رسمی جمهوری اسلامی مرگ دانایی‌فر را تائید نکرده‌اند.
ریگی و همراهان چگونه به قتل رسیدند؟
عبدالستار دوشوکی، رئیس مرکز مطالعات بلوچستان در لندن که موضوع قتل رهبر جیش‌النصر را دنبال کرده به روز می‌گوید: « چند ماه پیش ابراهیم مهرنهاد با عبدالرئوف ریگی رهبر جیش‌النصر تماس می‌گیرد و خواهان همکاری می‌شود. ریگی به او اعتماد می‌کند و همکاری شروع می‌شود. ابراهیم مهرنهاد سپس به کویته پاکستان می‌رود و در آنجا مستقر می‌شود و از طرف عبدالرئوف ریگی به عنوان مشاور و مسئول سیاسی جیش‌النصر منتصب و با نام مستعار محمدرضا عثمانی مشغول فعالیت می‌شود. اما در حین حال بنا به گفته اعضای جیش النصر اطلاعات فعالیت‌های جیش‌النصر را به اداره اطلاعات استان منتقل کرده است.”
به گفته آقای دوشوکی: “شب روز چهارشنبه، ۲۷ آگوست، عبدالرئوف ریگی به همراه تنی چند از اعضای جیش النصر به منزل ابراهیم مهرنهاد در کویته می‌آید تا با هم جلسه‌ای داشته باشند. بعد از جلسه عبدالرئوف ریگی و همراهانش خانه مهرنهاد را ترک می‌کنند. اما به فاصله اندکی ماشین آنها با نارنجک و مسلسل مورد حمله قرار می‌گیرد که عبدالرئوف ریگی و یک تن دیگر کشته و سه تن دیگر زخمی می‌شوند.”
به گفته منابع بلوچ، ابراهیم مهرنهاد که به همراه دیگر اعضای جیش‌النصر در مراسم تدفین ریگی شرکت کرده بود، ساعاتی بعد توسط اعضای جیش‌النصر دستگیر می‌شود.
ابراهیم مهرنهاد، از فعالان مدنی و سیاسی بلوچستان و برادر یعقوب مهرنهاد، وبلاگ‌نویسی است که که سال ۷۸ از سوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی اعدام شد. او که خود سابقه فعالیت مدنی داشت زمانی که برادرش را به دارآویختند به اتهاماتی پیرامون همین فعالیت‌ها در زندان کرمان محبوس بود.
مهرنهاد اینک در ویدیویی که جیش‌النصر در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده، به دست داشتن در قتل عبدلرئوف ریگی اعتراف کرده و گفته است اطلاعات جمهوری اسلامی از او خواسته تا در مقابل پول رهبر جیش‌النصر را به قتل برساند.
در پایان این ویدیو عکس‌هایی از اعدام فردی منتشر شده که جیش‌النصر ادعا کرده که او ابراهیم مهرنهاد است.
جیش‌النصر پیشتر نیز در بیانیه‌ای از مهرنهاد به عنوان یکی از عوامل قتل ریگی یاد کرده و گفته بود پس از بازداشت “به سزای اعمالش رسیده است”
رازهایی که زیر خاک رفت
در حالیکه رسانه‌های رسمی جمهوری اسلامی، اختلافات داخلی عبدالرئوف ریگی با گروه رقیب، جیش‌العدل را عامل قتل رهبر جیش‌النصر می‌دانند فعالان بلوچ مسولیت این واقعه را به دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی نسبت می‌دهند.
عبدالستار دوشوکی می‌گوید: “گمان می‌رود همکاری مهرنهاد با دستگاه امنیتی توسط اطلاعات ایران لو رفته باشد تا بد‌‌ین‌صورت بذر بی‌اعتمادی و سوءظن را بین نیروهای مختلف سیاسی و فعال بلوچ بکارد.”
رئیس مرکز مطالعات بلوچستان در لندن می‌افزاید: “علیرغم اعترافات ابراهیم مهرنهاد مبنی بر مشوقه مالی که به او قول داده شده بود، احتمال می‌رود قول و قرار آزادی و یا تهدیدهایی نیز بخصوص در رابطه با دوستان ابراهیم مهرنهاد که هنوز در زندان هستند در کار بوده باشد. اما متاسفانه همه این رازها بهمراه ابراهیم ریگی به زیر خاک رفتند. اعدام عجولانه و انتق‌امجویانه وی که بدون تحقیقات وبررسی های لازمه و عدالت توسط جیش النصر صورت گرفته مورد انتقاد شدید برخی از فالان مدنی بلوچ قرار گرفته است”
به گفته آقای دوشوکی فعالان بلوچ معتقد هستند که حتی اگر ابراهیم مهرنهاد گناهکار واقعی هم بوده است، وی از حق دفاع و دادگاه عادلانه محروم شده و در نتیجه به دار آویختن وی توسط جیش النصر در یک انتقامجویی سریع و بدون محاکمه عادلانه، دادبخشی و یا تحقیقات لازمه مغایر با عدالت و انصاف است.
جمهوری اسلامی در حالی قتل ریگی را حاصل اختلافات داخلی گروههای مسلح بلوچ (جیش‌العدل و جیش‌النصر) دانسته، که جیش‌العدل در بیانیه‌ای اعلام کرده “اختلاف سلیقه‌ها و مشکلات میان دو گروه به آن اندازه نبوده که منجر به کشتار و یا درگیری فی‌مابین” شود.
چرخه باطل خشونت در بلوچستان
استان سیستان و بلوچستان از جمله ناآرامترین استانهای ایران در سالهای گذشته بوده است.
در بیش از یک دهه گذشته در این منطقه درگیری‌های گسترده‌ای میان نیروهای نظامی جمهوری اسلامی و گروههای معترض و مسلح بلوچ صورت گرفته که منجر به کشته شدن ده‌ها نفر از دو طرف شده است.
این درگیری‌ها به ویژه بعد از دستگیری و سپس اعدام عبدالمالک ریگی، رهبر گروه مسلح جندالله که بعدها به گروههای دیگری تجزیه شد، شدت گرفت.
عبدالمالک ریگی برادر عبدلرئوف ریگی رهبر کشته شده جیش النصر است. عبدالرئوف آن زمان سخنگوی جندالله بود و پس از آن و تاسیس جیش‌العدل نیز به عنوان سخنگوی این گروه فعالیت کرد.
عبدالرئوف ریگی، پس از ماجرای ربوده‌شدن مرزبانان ایرانی با حضور در برخی از رسانه‌های عمومی سعی کرد با ایجاد فاصله با جیش‌العدل وطرح اختلافات با این گروه، تصویر مسالمت‌جویانه‌تری از این فعالیت گروههای مسلح بلوچ‌های ایران ارائه دهد.
او در یک مصاحبه چالشی با فرشته قاضی، خبرنگار روز گفته بود:” ما خشونت‌گرا نیستیم، خشونت را بر ما تحمیل کرده‌اند. اگر خشنونت را پایان دهند، ماه هم پایان می‌دهیم. اگر زمینه حداقل فعالیت مدنی و سیاسی و فرهنگی فراهم گردد، من قول می‌دهم و مردم را شاهد میگیرم که اسلحه را کنار می‌گذاریم. در غیر این صورت ما به مبارزه مان به همین صورت ادامه می‌دهیم.”
ابراهیم مهرنهاد، که جیش‌النصر او را متهم به دست داشتن در قتل ریگی کرده نیز در مصاحبه‌ای با من جداگانه ضمن تشریح فعالیت‌های مدنی استان سیستان و بلوچستان به روز گفته بود “مقابله با جیش‌العدل در گروه رفع تبعیض از بلوچ‌های اهل سنت است.”
عبدالستار دوشوکی، تحلیلگر مسائل بلوچستان، رویددهای اخیر را “دایره باطل خشونت و کشتار در بلوچستان” می‌خواند و می‌گوید “این چرخه خشونت‌بار هیچگونه کمکی به مبارزه مردم بلوچ برای احقاق حقوق قومی و مذهبی آنها نمی‌کند. “
به گفته آقای دوشوکی “جمهوری اسلامی با اقدام اخیر با یک تیر دونشان زده است. یعنی یک فعال شناخته شده مدنی بنام ابراهیم مهرنهاد برادر یعقوب مهرنهاد و یک فعال جهادی بلوچ بنام عبدالرئوف ریگی با یک نقشه ماهرانه اطلاعات همدیگر را از بین برده‌اند. و این یعنی باخت دوسر برای آنهایی که به مبارزه مسلحانه معتقدند و هم برای آنهایی که به مبارزه مدنی معتقد هستند چون باعث ایجاد حس بی‌اعتمادی عمیق بین فعالان مدنی شده است.”
