رئیس دولت اصلاحات، در ادامه موضع گیری های خود علیه سیاست های جمهوری اسلامی، با انتقاد از “تفتیش عقاید” مخالفان نظام، از حاکمیت خواسته است حق شهروندان بر سرنوشت خویش را به رسمیت بشناسد. محمد خاتمی همچنین شهروندان را به قرار گرفتن کنار هم به منظور قدرتمند شدن فراخوانده است.
“ما حق نداریم تفتیش عقاید کنیم.” این را محمد خاتمی می گوید. سه روز پس از آنکه نظام جمهوری اسلامی با بازداشت فله ای روزنامه نگاران در تحریریه های شان، عزم خود برای بسته تر کردن فضا و سرکوب فعالین سیاسی و مطبوعاتی را در آستانه انتخابات به رخ کشید، رئیس جمهور پیشین در جمع پزشکان گفته است: “افراد مختلف با گرایش های مختلف وقتی می گویند ما در چارچوب قانون اساسی می خواهیم کار کنیم باید از آن ها پذیرفت.”
خاتمی که از زمان حصر میرحسین موسوی و مهدی کروبی – رهبران سیاسی جنبش سبز- بارها با انتقاد از عملکرد نظام و ارائه راهکارهای سیاسی کوشش کرده در مقابل تمامیت خواهی های حاکمیت ایستادگی کند، در اظهار نظر تازه خود بار دیگر به طور تلویحی “بی قانونی” حکومت مداران جمهوری اسلامی را زیر سئوال برده و تصریح کرده است: “وظیفه حکومت این است که پای بند به قانون اساسی باشد.”
رئیس دولت اصلاحات در مقدمه سخنرانی خود از ردصلاحیت گسترده پزشکان اصلاح طلب در انتخابات نظام پزشکی هم انتقاد کرده اما نقد خود را بسط داده و اضافه کرده است: “من می خواهم وسیع تر از این صحبت کنم و آن حق مردم و ملت ها است.”
خاتمی همچنین گفته: “اینکه انسان حق حاکمیت بر سرنوشت خویش را دارد حقی است که در دوره معاصر تبیین شده است و در قانون اساسی ما هم هست. در قوانین اساسی امروز حق مردم و حد حاکمیت به رسمیت شناخته شده و تعریف می شود.”
مردم پیوسته شوند
خاتمی پا را از این فراتر گذاشته و همچون بیانیه های مشهور میرحسین موسوی از شهروندان خواسته است برای “مهار حکومت” کنار هم قرار بگیرند تا “قدرت بیابند.” به گفته وی “یکی از راه ها برای محدود و مهار شدن حکومت این است که مردم به صورت مجموعه های به هم پیوسته در بیایند و قدرت بیابند.”
این در شرایطی است که نظام جمهوری اسلامی به ویژه در ۴ سال گذشته احزاب اصلاح طلب از جمله سازمان مجاهدین و جبهه مشارکت را منحل کرده، فعالیت تشکل های دانشجویی از جمله انجمن های صنفی و انجمن های اسلامی را ممنوع و حتی کوشش کرده است نهادهای صنفی قدیمی همچون کانون وکلا و سازمان نظام پزشکی را نیز در کنترل خود گیرد.
متهمان برکنار و بعد سرپرست می شوند
رئیس جمهور پیشین کشور اما منتقد چنین وضعیتی است، وی به فساد گسترده دولتمردان جمهوری اسلامی اشاره می کند و معتقد است آن ها برکنار می شوند اما باز بر سر کار می آیند: “درست (این) است که اگر کسی مرتکب جرمی شده و یا اختلاس بزرگی کرده و… نباید بیاید. در حالی که ما می بینیم کسانی که اتهام های سنگین دارند و خود نظام آن ها را متهم کرده است وقتی به حکم قانون برکنار می شوند حکم سرپرستی می گیرند.”
مواضعی که مشخصا سعید مرتضوی را نشانه رفته است؛فردی که در دوران محمد خاتمی دادستان تهران بود و ده ها روزنامه اصلاح طلب را تعطیل و بسیاری از روزنامه نگاران را راهی زندان کرد. در سال ۸۸ نیز وی یکی از قضاتی بود که در فاجعه کهریزک مقصر شناخته و از سمت خود در قوه قضائیه برکنار شد، اما محمود احمدی نژاد از آن زمان او را رها نکرده و با انتصاب وی به سمت مدیرعاملی سازمان تامین اجتماعی مقامش را ارتقا بخشید.
ناظران اظهارات محمد خاتمی در میان پزشکان را در ادامه سلسله مواضع انتقادی خاتمی می دانند که هرچه به انتخابات ریاست جمهوری در خرداد ۹۲ نزدیک تر می شویم، واضح تر می شود.
دفاع از انتخابات آزاد
وی که در سال ۷۶ و ۸۰ با رای شهروندان با فاصله بسیار از رقیبان محافظه کارش به عنوان رئیس جمهور کشور برگزیده شده، بارها اعلام کرده در شرایط فعلی که خبری از برگزاری “انتخابات آزاد” نیست، نیروهای سیاسی جنبش سبز و اصلاحات در انتخابات شرکت نخواهند کرد. اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز بارها خواستار برگزاری انتخابات “آزاد” شده است.
این دست خواسته ها اواخر ماه گذشته با واکنش تند رهبر جمهوری اسلامی مواجه شد. آیت الله علی خامنه ای در یک سخنرانی با انتقاد از کسانی که “مکررا” می گویند “انتخابات باید آزاد برگزار شود” پرسیده بود: “در کدام کشور انتخابات از ایران آزادتر است؟”
دو هفته پس از آن خاتمی بی اعتنا به خط و نشان های آیت الله خامنه ای و دیگر اصولگرایان با تکرار مواضع پیشین خود رئیس به صراحت گفت: “امروز تا صحبت از انتخابات آزاد می شود حمله می کنند.”
محمد خاتمی که به تاکید گفته است نامزد انتخابات آینده نخواهد شد در جای دیگر نیز با تکرار مواضع خود مبنی بر لزوم فراهم شدن شرایط برای حضور مخالفان در انتخابات، گامی جلوتر برداشت و گفت: “ما می گوئیم انتخابات آزاد یعنی انتخاباتی که از جمله مهندسی نشود.”
تشکر از عسگر اولادی
خاتمی هفته گذشته نیز در دیدار با اعضای سازمان جوانان مجمع نیروهای خط امام به طور تلویحی از مواضع حبیب الله عسگر اولادی از چهره با نفوذ محافظه کاران که در یک ماه اخیر بارها از میرحسین موسوی و مهدی کروبی به نیکی یاد کرده است، قدردانی کرد. رئیس موسسه باران گفته است: “من تشکر می کنم از بعضی شخصیت های متین و با سابقه ای که شجاعت می کنند در این موقعیت و دم از نزدیکی دلها به همدیگر می زنند از این نفرت افکنی موجود جلوگیری می کنند و می دانم هزینه هم می پردازند.”
در حالی که رهبر جمهوری اسلامی و هواداران وی سران سیاسی جنبش سبز را “فتنه گر” می نامند و نزدیک به دو سال است که آن ها را در خانه هایشان زندانی کرده اند، عسگر اولادی میرحسین موسوی و مهدی کروبی را “برادر” خوانده است.
محمد خاتمی خود نیز بارها ضمن دفاع از رهبران سیاسی جنبش سبز، از مسئولان نظام خواسته است هر چه سریعتر آن ها را آزاد کنند.
این در حالی است که فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی تصریح کرده حصر رهبران جنبش سبز با دستور آیت الله خامنه ای انجام شده است. این دو به اتفاق همسران خود پس از خیزش صدها هزار نفر از شهروندان جنبش سبز در ۲۵ بهمن سال ۸۹ توسط نیروهای سپاه پاسداران در خانه های شان زندانی شدند.
