بعد از حصر بیرونی، حصر درونی را بشکنید

نویسنده
حسین محمدی

» درخواست "عمل به وعده‌ها" پس از توافق هسته‌ای

پس از نگارش متن توافق جامع هسته‌ای توسط ایران و گروه ۱+۵، برخی حامیان اصلاح‌طلب روحانی در داخل کشور خواستار تحقق وعده وی درباره رفع حصر شده‌اند؛ مساله‌ای که در بیانیه شورای هماهنگی راه سبز امید هم بر آن تاکید شده.

این شورا در بیانیه‌ای ضمن استقبال از توافق هسته‌ای نوشته است که انتظار از  دولت روحانی پس از عمل به وعده رفع مشکل هسته‌ای، تلاش “برای شکستن حصر درونی کشور و مصالحه در داخل” است. شورای هماهنگی راه سبز امید ادامه داده است: “از دولت محترم انتظار می‌رود حمایت و همدلی محسوس اکثریت شهروندان ایران را سرمایه‌ی تحقق دیگر وعده‌های انتخاباتی خود قرار دهد، زمینه‌های گشایش فضای سیاسی و تغییر نگاه امنیتی به جامعه را فراهم کند، و به‌خصوص به تغییر وضع آزادزنان و آزادمردان محبوس همت گمارد”.

این مضمون در نامه مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم به حسن روحانی نیز تکرار شده است. این تشکل روحانی نزدیک به اصلاح‌طلبان، در نامه‌ای به رئیس‌جمهوری، ضمن تبریک بابت پایان گفت‌وگوهای هسته‌ای، نوشت: “شایسته است دولت تدبیر و امید، به پاس این موفقیت و با بهره گیری از فرصت، برای تحققِ دیگر وعده های خود بکوشد”.

پیش از این و پس از انتشار خبر پایان یافتن متن توافق هسته‌ای،‌ برخی از افرادی که برای شادی به خیابان‌ها آمده بودند، در شعارهایی خواستار رفع حصر میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد شده بودند. پیش از این برخی وب‌سایت‌های تحلیل محتوای شبکه‌های اجتماعی نوشته بودن که در توییتر، تعداد توییت ها درباره رفع حصر پس از اعلام توافق هسته ای هفت برابر شد.

این مساله البته از چشم اصول‌گرایان پنهان نماند. از جمله خبرگزاری فارس چند روز پیش در گزارشی با عنوان “توافق امضا نشده «جریان خاص» شروع کرد؛ نوبت رفع حصر است”، نوشت: “اولا وجوب این مذاکره ملی چیست؟ ثانیا این مذاکره ملی بین چه کسانی باید برگزار شود؟ و ثالثا آیا مثل همیشه پای اصرار آنها بر تلاش برای رفع حصر و محدودیت از فتنه‌گران و مذاکره با نظام در این زمینه در میان است یا خیر”.

سال گذشته نیز احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، در همایش نمایندگان ولی‌فقیه در استان‌ها، با اشاره به همین مساله گفته بود: “یکی از مسئولان اخیرا بیان کرده که به زودی و با حاصل شدن توافق هسته‌ای مجلس را در دست می‌گیریم و آن زمان، هنگام آزادی موسوی و کروبی است”.

حسن روحانی در روزهای پیش از انتخابات سال ۹۲ تلاش کرد که موضعی دوپهلو درباره حصر اتخاذ کند. برای مثال اردیبهشت‌ماه ۹۲، در پاسخ به سوالی درباره رفع حصر موسوی و کروبی گفت: “ریشه همه مسایل به خروج کشور از فضای امنیتی بستگی دارد و برای این موضوع مقدماتی لازم است”. همچنین یک ماه پیش از انتخابات، روحانی در یک نشست خبری درباره حصر چنین موضع‌گیری کرد: “برای ریشه‌یابی مسایل مربوط به پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ باید به خیلی از مسائل از جمله رویدادهای قبل از انتخابات مراجعه کرده و به درستی فضای آن دوران را تحلیل و بررسی کنیم”.

با این حال برخی ناظران سیاسی معتقدند که برخی سخنان حسن روحانی و اطرافیان وی و برخی مواضع او درباره حصر، این مساله را به یکی از مطالبات بخشی از رای‌دهندگان به او تبدیل کرد.

میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد پس از دعوت به برگزاری راه‌پیمایی در ۲۵ بهمن سال ۸۹ تا کنون در حصر قرار دارند. فاطمه کروبی نیز ابتدا در حصر بود، اما بعدها از حصر خارج شد. او اردیبهشت ماه سال جاری در نامه‌ای خطاب به محمود علوی نوشت که برخلاف انتظارها و پس از تغییر دولت روحانی “در عمل شاهد بی مسوولیتی بیشتری از سوی مجریان این حصر بوده و هستیم”.

ابتدای سال جاری نیز حسین کروبی، فرزند مهدی کروبی، گفته بود: “تا حالا پدرم هیچ خواسته‌ ای از هیچ کس در موردحصر نداشته است ولی من خودم متعجب هستم که چرا آقای روحانی به عنوان رییس شورای عالی امنیت تا این حد نسبت به محصورین بی‌‌توجه بوده است. آیا بعد از گذشت دو سال از ریاست جمهوری حداقل نباید دیدار آن‌ها با خانواده‌ شان به صورت طبیعی صورت گیرد”. مساله‌ای که پیش از این مورد اشاره فاطمه کروبی نیز قرار گرفته بود. همسر مهدی کروبی گفته بود که رفع حصر “اولویت دوستان دولتی” نیست.

آیت‌الله خامنه‌ای سال گذشته در دیدار با فراکسیون شاهد مجلس و در پاسخ به سوال علی مطهری، نماینده اصول‌گرای مجلس، پیرامون وضعیت کروبی و موسوی گفته بود که تاکنون با آن‌ها “به ملاطفت” برخورد شده و اگر آیت‌الله خمینی زنده بود “شدیدتر برخورد” می‌کرد و اگر “اینها محاکمه شوند، حکم‌شان خیلی سنگین خواهد بود”.