بالاخره پس از دو ماه، علی کردان وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران در نامه ای به محمود احمدی نژاد پذیرفت که مدرک دکترای افتخاری او “جعلی” است با این حال آنچه محور اصلی این نامه قرار گرفته شکایت کردان از فردی است که به او مدرک جعلی اعطا کرده، چنانکه محمود احمدی نژاد نیز بر حاشیه نامه دستور داده نسخه ای از گزارش وی جهت اطلاع نمایندگان در اختیار رئیس مجلس شورای اسلامی قرار گیرد و رونوشتی از آن نیز با تأکید بر تعقیب قضایی متخلفان و جلوگیری از تکرار سوء استفاده برای رئیس قوه قضائیه ارسال شود.
در این نامه که به طرز هوشمندانه ای در آستانه تعطیلات مربوط به عید فطر و آخر هفته در ایران نوشته شده، کردان برای رییس جمهور توضیح داده است که مدرک دکترایش را از فردی که مدعی نمایندگی دانشگاه آکسفورد در تهران بوده گرفته است و هر چند هویت این فرد در این نامه فاش نشده اما نهایتا کردان به دلیل اینکه “نتوانسته این فرد را بیابد”، متوجه شده است که او تخلف کرده و به این ترتیب از او به دستگاه قضایی شکایت کرده است.
وزیر جدید کشور که جلسه رای اعتماد او یکی از جنجالی ترین جلسات اینچنینی در سالهای اخیر بوده در نامه خود با لحن ساده ای سعی کرده روایت کسب مدرک دکترای خود را به اطلاع رییس جمهور و سایرین برساند تا به این ترتیب خود را “فریب خورده” معرفی کند و در ادامه بدون هیچ گونه ابراز ندامت و پشیمانی، “احساس آمادگی و انگیزه بیشتر” خود را برای “خدمت به اهداف بلند انقلاب و نظام مقدس جمهوری اسلامی” یادآور شود.
پس از آنکه دانشگاه آزاد اسلامی نیز آب پاکی را بر دستان کردان ریخت و اعلام کرد “خوشبختانه کردان از این دانشگاه هیچ مدرکی نگرفته است”، او در دو هفته اخیر در هر مواجه با خبرنگاران به آنان نوید می داد که بزودی در مورد مدرک تحصیلی خود با خبرنگاران سخن خواهد گفت. با تکذیبه های آکسفورد و دانشگاه آزاد، هرچند نمی شد انتظار زیادی از کردان برای توضیح در قبال مدرک جعلی اش داشت اما انتشار نامه کردان تنها چند ساعت پیش از جلسه روز سه شنبه مجلس تامل برانگیز است.
رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس روز یکشنبه اعلام کرده بود که گزارش این کمیسیون به هیات رییسه مجلس ارایه شده است و هرچند “علی عباسپور تهرانی فرد” در مورد محتوای این گزارش سخنی به میان نیاورد اما می شد حدس زد که این گزارش در جلسه بعد مجلس – سه شنبه – در صحن قرائت شود و در چنین شرایطی بود که نامه کردان دوشنبه شب به رییس جمهور نوشته شد.
با این موقعیت شناسی کردان اما در نامه وی نکاتی وجود دارد که از آنها نمی توان به سادگی گذشت:
1- علی کردان در نامه خود به رییس جمهور مدعی شده است که در تاریخ 24 شهریور، “به محض اطلاع از جعلی بودن مدرک” از فردی که هویت آن در نامه فاش نشده شکایت کرده است. این اقدام در حالی در آخرین روزهای شهریور ماه صورت گرفته که پیش از این در تاریخ های 19 و 28 مرداد ماه، دانشگاه آکسفورد رسما اعلام کرد مدرک ارایه شده از سوی کردان جعلی است.
2- وزیر کشور در نامه خود اعتراف کرده است که مدرک را “به واسطه فردی که از دانشگاه مذکور ]آکسفورد[ در امور زبان انگلیسی در تهران دفتر نمایندگی تأسیس کرده بود” اخذ کرده است. جای سوال دارد که چگونه فردی با ”سوابق مدیریتی و تجارب اجرایی” متوجه نشده که مدرک تحصیلی از سوی دانشگاه ارایه می شود نه فردی که نماینده یک دانشگاه در امور زبان باشد؛ بخصوص که نماینده این دانشگاه در امور زبان، چندان هم در امور زبان متخصص نبوده و این را می توان از غلط های املایی و گرامری مدرک دکترای کردان متوجه شد.
3- کردان در نامه خود هرچند گفته است که مدرک دکترای او توسط واسطه برای او ارسال شده است اما نگاهی به اظهارات روح الله حسینیان در روز رای اعتماد کردان، بیانگر تناقض هایی است:
روح الله حسینیان: “از ایشان سوال کردیم که آیا شما از این رساله دفاع هم کردید که ایشان فرمودند نه دفاع نکردم…. ایشان صبح همان روز هم در جلسه‌ای گفته بودند که من از رساله دفاع کردم و وقتی از ایشان پرسیده بودند که شما که انگلیسی نمی‌دانید چگونه دفاع کردید ایشان فرمودند که مترجم گرفتم…. از ایشان پرسیدیم که شما در جلسه صبح گفتید دفاع کردم، چه طور الان می‌گویید دفاع نکردم که رسما فرمودند خلاف گفتم. از او سئوالاتی کردند که چرا دروغ گفتید، فرمودند که اشتباه کردم…“
۴- اما بخش مهم نامه کردان در مورد عدم پاسخگویی وی به مدارک پایه ای او است. در حالی وی مدعی داشتن دکترا شده که براساس سیستم آموزشی در تمام دنیا، فرد بعد از لیسانس و فوق لیسانس، می تواند مدرک دکترا اخذ کند. در همان جلسه حاشیه رای اعتماد به کردان از وی پرسیده شد “شما که دکترا دارید، مدرک لیسانس و فوق لیسانس خود را از کجا گرفته اید؟”، کردان هم گفت دو مدرک از دانشگاه آزاد گرفته است.با این حال عبدالله جاسبی، رییس دانشگاه آزاد در مورد مدرک کردان در دانشگاه آزاد چندی پیش به صراحت گفت:“خوشبختانه کردان از دانشگاه آزاد اسلامی هیچ گونه مدرک رسمی دریافت نکرده و هر چه پشت تریبون گفته شده دروغ است.“
5- از نکات دیگر نامه کردان، این بخش است که نوشته “هیچ گونه وجهی از بابت مدرک دکترای افتخاری دریافت نکرده‌ام” حال آنکه باز همان آقای حسینیان در جلسه رای اعتماد گفته بود: “بنده مجددا از آقای کردان سئوال کردم که شما تاکنون بر چه مبنایی حقوق می‌گرفتید، فرمودند بر مبنای همین دکترا. سپس من از او سوال کردم که شما که چندین سال بر اساس مدرک خلاف حقوق می‌گرفتید برای این کار خود چه توجیهی دارید؟ که فرمودند من از جناب آقای لاریجانی اجازه گرفتم بعد هم توضیح دادند من ماموریت زیاد رفتم حق ماموریت نگرفتم و این مبلغ اضافه را بر مبنای آن حق ماموریت‌ها حساب کردند.“
فارغ از نکات بالا، تنها چند ساعت بعد از نامه کردان به احمدی نژاد، مجلس شورای اسلامی در جلسه غیر علنی، شنونده گزارش کمیسیون آموزش بود که البته این گزارش حاوی مطلب تازه ای نبود و تنها اخبار هفته های اخیر را تایید می کرد که مدرک دکترای کردان جعلی است و او هیچ مدرکی از دانشگاه آزاد ندارد.
در این میان واکنش دولت می توانست حائز اهمیت باشد اما با حاشیه ای که احمدی نژاد بر نامه کردان نوشته و خواستار “تعقیب قضایی متخلفان” شده و از سوی دیگر فعالیت خبرگزاری رسمی دولت در جهت خنثی کردن بحث برکناری کردان، نمی توان به واکنشی مناسب از دولت امیدوار بود. روز گذشته خبرگزاری دولتی ایرنا به نقل از محسن کوهکن، سخنگوی هیات رییسه مجلس نوشت که “کردان از مدیران توانمند و صادق نظام جمهوری اسلامی ایران است که خدمات متعدد و بسیاری به انقلاب و نظام داشته است و بی اطلاعی کردان از بی اعتباری مدرک دکترایش خللی در کار ایشان به وجود نمی آورد.”
براساس خبرگزاری دولت، همچنین بهمن اخوان، نماینده مردم تفرش و آشتیان درمجلس نامه کردان به رییس جمهوری مبنی برجعلی بودن مدرکش را اقدامی شجاعانه خواند و تاکید کرد: “کارآمدی و سوابق درخشان مدیریت آقای کردان برای نمایندگان مهم است و نامه ایشان بسیار پسندیده و صادقانه بود.” او حتی یادآوری کرد: “نمایندگان مجلس از جمله بنده به کارآمدی و سوابق ایشان رای دادیم نه به مدرک ایشان، چرا که دردوره های گذشته آقایان “احمد توکلی” و ”حسین کمالی” هم با مدرک دیپلم برای تصدی وزارت وارد شدند اما نمایندگان به کارآمدی آنها رای دادند.”
غیر از این، ”سید حسن شجاعی کیاسری” نیز پی گیری کردان در تایید مدرک تحصیلی ارایه شده از سوی دانشگاه آکسفورد و نیز اعلام صریح وزیر کشور مبنی بر جعلی بودن این مدرک را نشان “صداقت وزیر کشور” دانست و افزود:“باید از این میزان صداقت و اعتراف حق، قدردانی کرد.”
در حالی خبرگزاری دولتی سعی کرده با برجسته کردن اظهارات برخی از نمایندگان مجلس، پیشاپیش به منتفی شدن موضوع استیضاح وی بپردازد اما آنچه اهمیت دارد این است که نمایندگان مجلس در مقابل آزمونی بزرگ قرار دارند. آنها در سه ماه آغاز به کار مجلس هشتم هرچند تاکنون نتوانسته اند نقشی از خود به عنوان نماینده مردم در مقابل خودسری های دولت نشان دهند، اما اینک در مقابل تخلفی قرار دارند که بسادگی نمی توان از آن گذشت. همانطور که علی مطهری، نماینده تهران گفته است “از دو حال خارج نیست یا آقای کردان نمی‌دانستند و فریب خورده و یا اینکه می‌دانستند و دروغ گفته است که در هر دو صورت صلاحیت ایشان برای وزارت زیرسوال است”.
با این حال روز یکشنبه، جلسه مجلس می تواند روز ماندگاری برای نمایندگانی باشد که همچنان به سوگندشان وفادارند.