با گذشت بیش از یک ماه از بازداشت فعالان فرهنگی و مدنی در سنندج، چند تن از آنها با سپردن و ثیقه های سنگین آزاد شده اند و بقیه همچنان در زندان مرکزی و بازداشت گاه اداره اطلاعات این شهر به سر می برند.
بازداشت فعالان مدنی سنندج به دنبال اعتراضات مردمی به احتمال اجرای حکم اعدام حبیب الله لطیفی و در منزل پدر این زندانی سیاسی محکوم به اعدام صورت گرفت. مختار زارعی، فعال مدنی ساکن سنندج و سخنگوی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان در مصاحبه با روز ضمن ابراز نگرانی از وضعیت بازداشت شدگان از سرنوشت نا مشخص حبیب الله لطیفی سخن گفته است.
قاضی در مسافرت است
شامگاه یک شنبه، 5 دیماه، ماموران نهادهای امنیتی با حمله به منزل پدری حبیب الله لطیفی، هشت تن از اعضای این خانواده و 12 فعال مدنی و فرهنگی سنندج را بازداشت کردند. با گذشت یک هفته تعدادی از بازداشت شدگان از جمله خانواده لطیفی آزاد شدند. در روزهای بعد نیز برخی از بازداشت شدگان با سپردن وثیقه های سنگین آزاد شدند. اینک اما با با گذشت چهل روز، هنوز تعدادی از آنها در زندان و بازداشت گاه اداره اطلاعات به سر می برند.
یحیی قوامی، عضو جمعیت کردستان سبز و سعید ساعدی، نویسنده و فعال مدنی از جمله افرادی هستند که هنوز در زندان به سر می برند.
مختار زارعی، فعال حقوق بشر ساکن سنندج در مورد آخرین وضعیت سعید ساعدی می گوید: “آنطور که خانواده ساعدی می گویند فرزند آنها اینک با قرار بازداشت موقت در بازداشت گاه اداره اطلاعات سنندج نگهداری می شود. بر اساس گفته های خانواده آقای قوامی نیز، قاضی مربوطه مدتی پیش از بستگان خواسته سندی را جهت سپردن وثیقه حاضر کنند. این سند هم در روزهای پس از درخواست مقامات قضایی به دادگاه تقدیم شده، اما تا این لحظه قاضی هنوز حکم آزادی وی را صادر نکرده است.”
در همین ارتباط، اجلال قوامی، سخنگوی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان هم با ابراز نگرانی از بلاتکلیفی بازداشت شدگان به روز می گوید: “امروز یکشنبه در حالی وارد چهلمین روز بازداشت این دو فعال مدنی می شویم که طبق پیگیری های خانواده های آنها، با توجه به گفته قاضی مبنی بر اینکه تمدید قرار بازداشت آنها از تاریخ 16 دی ماه بوده است می بایست این دو فعال مدنی امروز به لحاظ حقوقی تعیین تکلیف می شدند. اما با مراجعه خانواده های ساعدی و قوامی به شعبه چهارم دادیاری مجتمع قضایی سنندج، مقامات قضایی عنوان کرده اند با توجه به اینکه قاضی مربوطه در مسافرت به سر می برد ادامه پیگیری و تعیین تکلیف پرونده این دوفعال مدنی دربند به روز سه شنبه این هفته موکول شده است.”
این در حالیست که در روزهای گذشته اخباری مبنی بر شکنجه یکی از این دو فعال مدنی هم در بازداشت گاه اداره اطلاعات سنندج منتشر شده بود؛خبری که سخنگوی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان، آن را تکذیب می کند.
او می گوید: “اینجانب به عنوان کسی که تجربه زندان نیز دارم و با توجه به اظهارات آزاد شدگان بازداشت های اخیر سنندج لازم می بینم نکاتی را یادآور شوم. اول اینکه انتشار هر گونه خبری از درون بازدشتگاه امنیتی که زیر نظر وزارت اطلاعات باشد به طور کلی کاری غیر ممکن است. مگر اینکه طرف مورد نظر پس از آزادی و یا اینکه از این محل (بازداشت گاه اطلاعات) به مکان عمومی نظیر زندان انتقال یابد و بتواند از طریق ملاقات ها این مسائل را برای خانواده و یا دوستان باز گو نماید. دوم اینکه بر اساس صبحت های برخی از دوستان که آزاد شده اند هیچ گونه اظهار نظری مبنی بر اینکه فرد یاد شده تحت شکنجه قرار گرفته باشد بیان نشده است.”
اجلال قوامی سپس در موضع سخنگوی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان می افزاید: “صحت و درستی و موضع گیری خود را در این رابطه منوط به اظهار نظر شفاف و صریح فرد یاد شده می نماییم.”
حبیب الله لطیفی؛ دو ماه ملاقات ممنوع
از آقای زارعی در خصوص سرنوشت دیگر بازداشت شدگان سنندج می پرسیم، می گوید: “تا جایی که مربوط به افراد و فعالان شناخته شده استان می شود، از میان آنها تنها آقایان ساعدی و قوامی هستند که هنوز در بازداشت به سر می برند، و بقیه با تبدیل قرار آزاد شده اند. البته به دلیل خودداری مقامات اداره اطلاعات کردستان از اعلام رسمی اسامی بازداشت شدگان، ما با قطعیت نمی توانیم بگوییم که آیا افراد دیگری نیز در آن روزها بازداشت شده اند یا خیر. متاسفانه این مساله، یعنی خودداری نهاد های امنیتی از اعلام اسامی هویت بازداشت شدگان همواره ابهامات و نگرانی هایی را برای خانواده ها و فعالان به وجود آورده است. در طول این سالها بسیاری از خانواده ها به علت این ابهامات روزها و ماه های زیادی را در نگرانی شدید به سر برده اند.”
حبیب الله لطیفی دانشجوی کرد که از اول آبان سال ۸۶ در زندان سنندج به سر می‌برد، از سوی دادگاه به دخالت در چند بمبگذاری در کردستان و در نتیجه “محاربه” متهم و به اعدام محکوم شده است.
قرار بود حکم وی بامداد روز یکشنبه 5 دیماه اجرا شود، اما آنطور که وکلای وی گفته اند این حکم به دنبال درخواست عفو خانواده به صورت موقت متوقف شده است.
به گزارش روز، خانواده لطیفی از آخرین ملاقاتی که با وی در روز پس از توقف حکم در زندان مرکزی سنندج داشته اند تا این لحظه نتوانسته اند با فرزندشان ملاقات کنند. او اینک در بند عمومی زندان سنندج به سرمی برد.
نظر مختار زارعی را که یکی از فعالان پیگیر این پرونده بوده است در مورد آخرین وضیعت حبیب الله لطیفی می پرسیم، او می گوید: “صدور حکم اعدام برای آقای لطیفی و تائید آن در دادگاه تجدید نظر استان در آنزمان یک روال حقوقی محسوب می شد. اما در فاصله صدور این حکم تا زمان اعلام شده برای اجرای آن(5 دی ماه) تغییراتی در رویه قانونی احکام اعدام ایجاد شد که بر مبنی آنها تمامی احکام اعدام بایستی برای صدور نهایی و قطعی شدن به دیوان عالی کشور ارسال شوند؛ موضوعی که در خصوص پرونده آقای لطیفی اعمال نشد. آنطور که خانواده آقای لطیفی به نقل از وکیل اعلام کرده اند، از سوی آقای صالح نیکبخت، یکی از وکلای پرونده، درخواست ارسال این پرونده به دیوان عالی کشور برای دادرسی مجدد ارائه شده است، اما مقامات استان تا این لحظه رای صادره در دادگاه تجدید نظر را قانونی و لازم الاجرا می پندارند.”
