اعلام رسمی پایان دوره خمینی؟

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی: اعتراض به ردصلاحیت، مسیر جدیدی نمی‌گشاید

چند روز پس از اعلام عدم احراز صلاحیت حسن خمینی، نوه بنیان‌گذار جمهوری‌اسلامی، برای حضور در انتخابات خبرگان، او گفت که گرچه قصد اعتراض به این مساله را دارد، اما معتقد نیست که “شکایت مسیری جدید” برای تایید صلاحیت او در انتخابات ایجاد کند.

وب‌سایت جماران - نزدیک به خانواده آیت‌الله خمینی - سخنان نوه او را در جمع “دانشجویان دانشگاه‌های تهران و برخی روحانیون” منتشر کرده. حسن خمینی برای نخستین بار در این دیدار از عدم احراز صلاحیت خود در انتخابات مجلس خبرگان سخن گفته و به انتقاد تلویحی از شورای نگهبان پرداخته است.

او گفته است که شهادت “مراجع و اساتید عظیم‌الشان” و “ده‌ها ساعت نوارهای درس و چندین جلد کتاب” که ضمیمه پرونده او شده بود نیز “برخلاف انتظار” نتوانست “احراز حضرات آقایان را باعث شود”؛ مساله‌ای که به گفته او “در سال‌ها و دوره‌های قبل” از “راه‌های به مراتب ساده‌تر” برای دیگران حاصل شده بود و در دوره اخیر نیز “برای برخی دیگر از عزیزان از طریقه‌ای غیر از امتحان ممکن شده است”.

ثبت‌نام حسن خمینی برای حضور در انتخابات خبرگان، واکنش‌های مختلفی را در رسانه‌ها و گروه‌های سیاسی موجب شد. در حالی که اصلاح‌طلبان و حامیان دولت از او با عنوان‌هایی چون “آیت‌الله” و “علامه” یاد می‌کردند، برخی رسانه‌های اصول‌گرا از لزوم حضور او در امتحان تعیین سطح برای حضور در مجلس خبرگان سخن گفتند؛ امتحانی که به نوشته رسانه‌ها، او از حضور در آن اجتناب کرد. علی خمینی - برادر حسن خمینی - همان زمان گفته بود که از برادرش برای حضور در این آزمون دعوت نشده بود.

اکنون سیدحسن خمینی گفته که “هیچ گاه هیچ کس به هیچ نوع از این‌جانب جهت مذاکره یا مصاحبه یا طریقه‌ای که به کشف علمیت بیانجامد دعوت نکرده است”. او همچنین این‌ مساله که اعضای شورای نگهبان نتوانستند “از شهادت علمای اعلام که بر بسیاری از ایشان سمت استادی دارند و اساتید معظم که قوام حوزه علمیه به آنهاست و از نوشته ها و کتاب های اینجانب”، صلاحیت او را احراز کنند باعث “تعجب” خود و “بسیاری دیگر” توصیف کرده بود.

چند روز پیش بود که فرزند حسن خمینی در صفحه اینستاگرام خود  عکسی از پدرش منتشر کرد و خبر از عدم احراز صلاحیت علمی او برای حضور در انتخابات مجلس خبرگان از سوی شورای نگهبان داد. حسن خمینی نیز با بازنشر همین عکس نوشت که در روزهای آینده با مردم سخن خواهد گفت.

حسن خمینی در صحبت‌های خود اضافه کرده است که با توجه به “درخواست‌های عمومی مردم و برخی بزرگان حوزه و سیاست” به عدم احراز صلاحیت خود اعتراض خواهد کرد، گرچه به عقیده او “نکته نامعلوم و مبهمی” وجود ندارد و او هم “فردی ناشناخته” نیست که اعضای شورای نگهبان قادر باشند با بررسی‌های جدید “هویت و یا سندی را به دست آورند” و به همین دلیل “تلقی این‌جانب آن نیست که شکایت مسیری جدید را بگشاید”.

نوه بنیان‌گذار جمهوری‌اسلامی رابطه نزدیکی با اکبر هاشمی‌رفسنجانی و همچنین محمد خاتمی دارد. او همچنین از جمله افرادی است که در مراسم تنفیذ و تحلیف محمود احمدی‌نژاد پس از انتخابات مناقشه‌آنگیز ریاست‌جمهوری سال ۸۸ شرکت نکرد. نزدیک به یک سال بعد و در مراسم سالگرد مرگ آیت‌الله خمینی، مخالفانش هم با سر دادن شعار - در حضور آیت‌الله خامنه‌ای و محمود احمدی‌نژاد - مانع سخن‌رانی حسن خمینی شدند. بهار گذشته نیز با توجه به تهدیدهایی که وجود داشت، سخن‌رانی حسن خمینی در شهر بروجرد لغو شد.

پس از اعلام حضور احتمالی حسن خمینی در انتخابات مجلس خبرگان، روزنامه کیهان - که مدیرمسئول آن توسط رهبر جمهوری‌اسلامی انتخاب می‌شود - در گزارشی با اشاره ضمنی به عدم صلاحیت فقهی حسن خمینی، به رابطه نزدیک او با اصلاح‌طلبان و عکس‌ها و خبرهایی که در این سال‌ها از دیدار آن‌ها با وی منتشر شده پرداخت و گرچه تلاش کرد رابطه حسن خمینی با آیت‌الله خامنه‌ای را خوب توصیف کند، اما به طور ضمنی امکان ردصلاحیت نوه بنیان‌گذار جمهوری‌اسلامی را منتفی ندانست.

دلیل عدم احراز صلاحیت حسن خمینی عدم حضور او در آزمون خبرگان عنوان شده بود. پیش از این سخن‌گوی شورای نگهبان گفته بود که ممکن است صلاحیت نامزدهایی که در آزمون مجلس خبرگان رهبری شرکت نکرده‌اند “احراز” شود، اما عدم شرکت نامزدهایی که “حد علمی” مورد نظر فقهای شورای نگهبان را ندارند، “ابزار احراز اجتهاد” آنان را “سلب می‌کند”.