مازیار رادمنش
دفتر دکترحسن روحانی، رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام سفر به بروکسل و سخنرانی وی درپارلمان اروپا را تایید کرد. این خبر نخستین بارتوسط خاویرسولانا اعلام شد. سولانا گفته بود این دیدار درراستای تلاش برای دستیابی به راه حلی برای حل وفصل مساله پرونده هسته ای ایران صورت می گیرد. به نوشته سایت آفتاب دراین سفر، حسن روحانی علاوه بر سخنرانی درپارلمان اروپا دیدارهایی با مقامات عالی رتبه آلمانی ازجمله وزیر امورخارجه این کشور خواهد داشت. پرونده هسته ای ایران، ازجمله مهم ترین موارد این گفت وگو هاست. روحانی در شرایطی به اروپا می رود که علی لاریجانی هدایت پرونده هسته ای ایران را به عهده دارد ومشخص نیست تقسیم کار جدیدی درزمینه گفت وگوهای هسته ای درمیان مسئولان نظام صورت گرفته است یا نه. نشریات محافظه کاران ایران نوشتند که حضور حسن روحانی در اروپا به دعوت بنیاد آلمانی کوربر صورت گرفته است. حسن روحانی در سال گذشته نیز به دعوت این بنیاد به اروپا رفت و با مقامات اروپایی دیدار کرد. محافظه کاران تاکید کرده اند که حسن روحانی در سفرش به اروپا هیچ ماموریتی را از سوی حکومت ایران نمایندگی نمی کند.
حسن فریدون روحانی کیست؟
حسن فریدون روحانی معروف به حسن روحانی، در 21 آبان 1327 در سرخه سمنان به دنیا آمد. تحصیلات حوزه را در دوره سطح و خارج حوزه علمیه قم گذراند و درس خارج فقه و اصول فقه را در نزد آیت اللّه محقّق داماد، شیخ مرتضی حائری و سید محمد رضا گلپایگانی خواند. در دوره سطح عالی نیز از از درس اساتیدی مانند آیت اللّه سلطانی طباطبائی، فاضل لنکرانی و شیخ محمد شاه آبادی استفاده کرد. حسن روحانی در کنار دروس حوزه به تحصیلات دانشگاهی پرداخت و لیسانس حقوق را از دانشگاه تهران گرفت. وی برای ادامه تحصیلات به انگلستان رفت و از دانشگاه گلاسکو دکترای حقوق گرفت. برادرش از مقامات سابق وزارت کشور بود.
مبارزه از چهارده سالگی
در تاریخچه زندگی او نوشته شده است که در سال 1341 یعنی در سن 14 سالگی “با پخش اعلامیه مراجع مبارزات خود را آغاز کرد” در سن 16 سالگی برای اولین بار دستگیر شد و از آن پس بارها در بازداشت های کوتاه دستگیرو ممنوع المنبر شد.
وکیل دائمی مجلس
حسن روحانی که در پنج دوره اول مجلس شورای اسلامی حضور داشته و در مجلس چهارم و پنجم نایب رییس اول مجلس بود. او در دوره های اول و دوم مجلس رئیس کمیسیون دفاع و در دوره های چهارم و پنجم رئیس کمیسیون سیاست خارجی بود. وی از سال 1362 تا 1364 معاونت فرماندهی جنگ و از سال 1364 تا 1367 رئیس ستاد قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء بود. پس از بازنگری قانون اساسی و تشکیل شورایعالی دفاع، به عنوان نماینده رهبری و دبیر این شورا تعیین شد. با پایان دوره خاتمی، حسن روحانی هم از شورای عالی دفاع کنار رفت. وی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس کمیسیون سیاسی، دفاعی و امنیتی این مجمع است. حسن روحانی در انتخابات میاندوره ای مجلس خبرگان رهبری که در سال 1378 برگزار شد، از حوزه انتخابیه سمنان به نمایندگی این مجلس انتخاب شد. وی در سال 1385 نیز در انتخابات مجلس خبرگان از تهران انتخاب شد.
رئیس هیات مذاکرات
حسن روحانی که از اولین روزهای تاسیس شورای عالی امنیت ملی دبیر آن بود، تا خرداد سال 82 تا 25 مرداد سال 84 نیز با همین عنوان مذاکرهکننده ارشد نظام در پرونده هستهای فعال بود. در همین دوران بود که علی لاریجانی عضو دیگر شورا رفتار گروه مذاکرهکننده را دادن “درّ غلطان” در ازای دریافت “آب نبات” توصیف کرد. این سیاستی بود که از سوی طرفداران مذاکره به عنوان سیاست حفظ حقوق هسته ای توصیف شد، اما منتقدان روحانی گفتند که آنچه که روحانی از دست آوردهای هشتگانه تیم مذاکرهکننده از آن یاد کرده است، مستقیما پذیرفتن تعلیق مادامالعمر غنیسازی است. روحانی و طرفدارانش معتقد بودند که گروه مذاکرات توانست مانع تنش میان ایران و جهان و اعتمادسازی میان ایران و اروپا شود. پس از کنار رفتن حسن روحانی، گروه مذاکرات در دست علی لاریجانی قرار گرفت و همه گروه قبلی که مورد اتهامات مختلف قرار گرفته بودند، کنار گذاشته شدند. هیات مذاکرات پس از روحانی نتوانست مذاکره ای را به پیش ببرد.
مرکز تحقیقات استراتژیک
حسن روحانی که در سالهای 1372 تا 1375 ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک را برعهده داشت، پس از رفتن از شورای امنیت ملی، به مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام که در حقیقت از همان اعضای مرکز تحقیقات ریاست جمهوری سابق تشکیل شده بود، رفت و کارش را در آنجا ادامه داد. شاید حضور او در این تنهایی بود که باعث نزدیک تر شدن او و اصلاح طلبان و کارگزاران شد، اگرچه اصلاح طلبان بارها اعلام کردند که او را از خود نمی دانند و حسن روحانی نیز بارها تاکید کرده است که نه نزدیک به اصلاح طلبان و نه یکی از کارگزاران است، بلکه بیشتر خود را به عنوان عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت میداند. روحانی در انتخابات ریاست جمهوری خاتمی، طرفدار ناطق نوری بود و در مدتی طولانی بیشترین نزدیکی را به این روحانی داشت. وی در دوران اصلاحات، مستقل از اصلاح طلبان و نزدیک به آیت الله خامنه ای و هاشمی رفسنجانی عمل می کرد. و پس از روی کار آمدن احمدی نژاد به اصلاح طلبان و کارگزاران نزدیک شد. او همچنان یکی از اعضای شورای عالی امنیت ملی است. وب سایت آفتاب یکی از رسانه های نزدیک به حسن روحانی است، رسانه ای که تقریبا همیشه اطلاعات و اخبار مربوط به وی و اعضای مرکز تحقیقات را منتشر می کند.
مذاکره کنندگان تحت تعقیب
پس از روی کار آمدن احمدی نژاد، گروه مذاکرات جزو مهم ترین نیروهایی بودند که در معرض آسیب قرار داشتند، چرا که نزدیک ترین نیروها به دشمنان خارجی بشمار می آمدند، آنها در هر شرایطی در ارتباط با دشمنانی بودند که با آنها مذاکره می کردند. به همین دلیل پای حسن روحانی دوبار به پرونده های سیاسی مردانش کشیده شد. سیروس ناصری یکی از مهم ترین اعضای گروه مذاکرات متهم به پرداخت یک رشوه نیم میلیون دلاری در قراردادهای نفتی شد. تصمیم گرفته شد که ناصری دستگیر شود، وی که در سوئیس بسر می برد، احضار شد، اما از بازگشت خودداری کرد و همانجا ماند. گفته شد که موسویان، عضو دیگر شورا وی را از بازگشت برحذر داشته است. اما پرونده دوم شاید جدی تر بود، پرونده ای که تا مرز زدن اتهام جاسوسی برای یک کشور اروپایی پیش رفت. حسین موسویان مرد قدرتمند دیگر گروه مذاکرات دستگیر شد و چند روزی در زندان ماند، اما به نظر می رسید او قدرتمند تر از آن است که بتوان برای مدتی طولانی در زندان محبوس اش کرد. حسین موسویان معاون پژوهشی مرکز تحقیقات و مرد دوم این مرکز بود. خبرنگاری در توصیف اتاق کار روحانی نوشته بود: “تلفن روی میزش چند خط مستقیم دارد که در کنار هر دو دکمه خطوط مستقیم نامهای زیر به چشم میخورد. موسویان، فروده، آقامحمدی، امیرآبادی و عباد. اینها کسانی هستند که حسن روحانی در یک روز بیشترین ارتباط را با آنها دارد.” در گروه حسن روحانی در مرکز تحقیقات اسامی افرادی مانند دکتر سریع القلم و خسرو تهرانی نیز به چشم می خورد. دیدگاه حسن روحانی در مورد مذاکره با غرب، در یک جمله بیشترین نمود را داشته است. وی گفته است: “ما که قسم نخوردهایم میان ما و آمریکا تا ابد رابطهای برقرار نمیشود. ما همیشه روی حسننیت آمریکا بحث و تردید داشتهایم وگرنه برای حل و فصل موضوع آمادگی کامل داریم. از سویی میتوان امیدوار بود که این دیوار بیاعتمادی در جریان این گفتوگوها کوتاهتر شود.”
مرد جنگ و صلح
حسن روحانی نیمی از عمر سیاسی اش را در جنگ و دفاع گذرانده است و تقریبا در تمام دوران جنگ هشت ساله عراق علیه ایران و تا سالها پس از آن یک فرمانده یا سیاستمدار اتاق جنگ محسوب می شد، اما نیمی دیگر از عمر سیاسی حسن روحانی به مذاکره و صلح گذشته است. معلوم نیست، در این روزها که ایران سرنوشت دشواری پیش رو دارد که یکی از گزینه های آن ممکن است صلح و مذاکره باشد، اما معلوم نیست مردی که از سوی دستگاه دیپلماسی کنونی ایران متهم شده است که در سالهای مذاکره اش مروارید غلطان ایران را داده است و آب نبات گرفته است، آیا باز با جیب هایی پر از مروارید بر سر میز مذاکره خواهد رفت؟
آثار و نوشته ها:
1) انقلاب اسلامی، ریشه ها و جالش ها( فارسی)
2) نقش امامت در مبارزات اجتماعی( فارسی)
3) نقش هجرت و جهاد در نهضت اسلامی( فارسی)
4) تقریرات درس فقه مرحوم محقق داماد، مبحث صلات( عربی)
5) تقریرات درس اصول مرحوم حائری، مبحث اصول عملیه( عربی)
6) سیر قانونگذاری در ایران و پویایی قوانین اسلامی( انگلیسی)