هنرمندان شرقی در گالری ساچی

کوریره دلاسرا
کوریره دلاسرا

» گزارشی از کوریره دلا سرا از

shadighadirian.jpg

گوئیدو سانته وکی

آنها مثل کالاهای روی پیشخوان مغازه، کنار یکدیگر نشسته بودند. در واقع آنها کالا هم هستند، آنها روسپیان تهران ‏هستند که شیرین فخیم، هنرمند ایرانی در نمایشگاهی که در گالری ساچی لندن که متعلق به چارلز ساعتچی است، به ‏نمایش گذاشته شده است.‏

‏ روسپیان فخیم، عروسک هایی هستند که در ساخت آنها از مواد مختلفی استفاده شده است، صورت آنها از که از ‏سرامیک ساخته شده تا سینه های بزرگشان که هندوانه است. لباس زیرشان سکسی است و چکمه های بلند پوشیده اند. ‏برای اینکه نشان داده شود که یکی از مدل ها دگرجنسگرا است، پستان بندش پارچه بافته شده است.‏

در همان سالن که متعلق به اهالی سرزمین هزار و یک شب است ولی آثار به نمایش در آمده هیچ ربطی به آن ندارد، ‏تابلوی “مردان خدا” به نمایش گذاشته شده است. مردان ریشو، پشمالو، که چادر گل گلی پوشیده اند و با حالتی شهوت ‏آمیزی به هم چسبیده اند، قطعا و مشخصا همجنسگرا هستند: چهره همه شان یکی است و این اثر متعلق به رامین حائری ‏زاده، هنرمند جوان ایرانی که در نمایشگاه ساچی به نمایش درآمده است. این آثار به گونه ای فاش کننده اسرار و ‏تاثیرگذار هستند. رئیس جمهور ایران می گوید که در ایران همجنسگرا وجود ندارد. شاید برگزیدن نام “مردان خدا” ‏برای تابلوی به نمایش گذاشته شده با توجه به خشم و خشونتی که در سال 2006، بعد از چاپ کاریکاتورهای پیامبر در ‏دانمارک برپا شد،خطرناک باشد. شاید تصادفی باشد اما در کاتالوگ نمایشگاه “خاورمیانه جدید” که 19 نفر از کشور ‏های ایران، سوریه، عراق و الجزایر در آن حضور داشتند، دو نفر نخواستند که چهره شان شناخته شود: یکی از آنها ‏کلاه نقاب دار گذاشته بود و دیگری که در آمستردام زندگی می کند، هیچ عکسی نگذاشته بود.‏

کارشناسان معتقدند که اگر این یک رنسانس در دنیای عرب نباشد، قطعا آغاز روند سرمایه گذاری روی آثار هنری ‏است. اخیرا موزه هنر های اسلامی در قطر افتتاح شده است؛ ابوظبی بیش از یک میلیارد دلار نفتی را روی یک پروژه ‏با همکاری موزه لوور، سرمایه گذاری کرده است. لینا لازار، از حراجی مشهور ساوتبی، می گوید:« این روز ها تعداد ‏گالری های نقاشی که در تهران افتتاح می شود، از پاریس یا رم، بیشتر است». با این حال تعدادی از این آثار قابل ‏نمایش داده شدن در لندن بودند: زیرا باعث ایجاد خشونت می شدند. ‏

بعضی از شرکت کنندگان در نمایشگاه، به کشورهای دیگر مهاجرت کرده اند. علی بنی صدر، هنرمند 32 ساله ایرانی ‏است که زمانی که 12 سال داشت با خانواده اش به آمریکا گریخت. او در تابلو اش، فرقه افسانه ای حشاشین، ‏جنگجویانی که از حشیش استفاده می کردند را به تصویر کشیده است که از نام این فرقه کلمه “ اسسین” برای ما ‏ایتالیایی ها به ارث گذاشته شده است. علی که در نیویورک زندگی می کند و یه اوباما رای داده است، می گوید: “بحث ‏من در مورد خدا نیست بلکه درباره مذهبی است که با استفاده از نام خدا جنگ افروزی می کند”. از او سسوال کردم که ‏آیا به ایران باز می گردی، لبخندی می زند و می گوید: “اگر اوضاع بهتر شد”. ابوالحسن بنی صدر، اولین رئیس ‏جمهور لائیک ایران که در سال 1981 مجبور شد که با لباس زنانه از ایران فرار کند، عموی علی است و سی سال ‏است که منتظر چنین فرصتی است.‏

‏ وفا هورانی، در رام الله، در قلب فلسطین، زندگی و کار می کند. او با ماکت “قلندیه 2067” به نمایشگاه آمده است: ‏قلندیه یکی از ایست های بازرسی در فلسطین است. در سال 2067، صد سال از جنگ شش روزه گذشته است، اما وفا ‏در وسط دهکده اش، دیوار امنیتی ساخت اسرائیل را در اندازه مینیاتوری گذاشته است. قسمت فلسطین یک آینه گذاشته ‏است. از او می پرسم معنای این کارچیست و او او توضیح می دهد: “معنای آینه بزرگ برای من نسل سومی است که ‏باید باید در فلسطین متولد شود و فتح و حماس که فقط آینه های کوچکی به مردم فلسطین داده اند که در آن نگاه کنند، به ‏مبارزه بطلبد. این آینه بزرگ باید اشتباهات ما، اشتباهات عرب ها را به ما نشان بدهد و ما را به فکر فرو ببرد”.‏

مروان رشماوی، هنرمند لبنانی نقشه کائوچویی بیروت را در کف زمین سالن بزرگ انداخته است: انگار که از دیگران ‏دعوت می کند که روی ان راه بروند، درست مثل گروه های نظامیانی که این کار را کرده اند. “روح” اثر قادر عطیه ‏هنرکند فرانسوی متولد الجزایر توحه عده زیادی را به خودش جلب کرده است: 240 مجسمه زن در حال نماز خواندن ‏را درست کرده است. مجسمه ها در اندازه طبیعی هستند و جنسشان ورقه آلومینیومی است؛ مجسمه ها صورت ندارند تا ‏بی هویتی زنان را نشان بدهد. سیاست در این نمایشگاه موج می زند.‏

‏ منتقدان انگلیسی می گویند که این جوانان، ملاها، حقایق اجتماعی که زیر چادر پنهان شده است و اسلام برهنه را به ‏نمایش گذاشته اند. برخی می گویند این آثار بیش از هنر به مسائل سیاسی پرداخته اند. هنوز برای گفتن این نکتهزود ‏است که آیا ملاقات با ساعتچی، در های موفقیت را به روی این جوانان هنرکند می گشاید یا باید منتظر یک فتوای تهدید ‏آمیز باشند. به عنوان پیش درآمد این قضیه باید گفت که شیرین فخیم با “روسپیان تهران” و رامین حائری زاده با “مردان ‏خدا”، به نمایشگاه نیامدند. به گالری گفته شد که علت نیامدن آنها مشکل ویزا و تاخیر در پرواز هواپیما بوده است.‏

منبع: کوریره دلا سرا 30 ژانویه