در شرایطی که رئیس پارلمان جمهوری اسلامی با مطرح شدن پیشنهاد مذاکره با ایالات متحده مخالفت نکرده، روزنامه کیهان با انتشار مقاله ای گفته است برخی سعی دارند جام زهر را به آیت الله خامنه ای بنوشانند.
درست یک هفته پس از پیشنهاد وزیرخارجه ایالات متحده به جمهوری اسلامی مبنی بر مذاکره مستقیم میان دو دولت، روزنامه دست راستی کیهان با انتشار مقاله ای نوشته است: “به خیال خود (قصد دارند) ایشان را به نوشیدن جام زهر عقب نشینی، دست کشیدن از مواضع انقلابی و مذاکره با آمریکا وادار سازند.”
گرچه اشاره روح الامین سعیدی، نه مقامات آمریکایی بلکه افرادی است که نام آن ها را “انقلابیون فرسوده” گذاشته است؛ کسانی که به نوشته کیهان “می خواهند با ارائه تحلیل های غلط و مرتبط کردن تمامی مشکلات به تحریم های خارجی، فضای جامعه را ملتهب و ناامن کرده و احساسات عمومی را تحریک نمایند.” سعیدی می نویسد هدف آن ها از ایجاد چنین وضعی این است که “رهبر معظم ناچار گردد برای حفظ منافع کشور و مصالح انقلاب به خواسته های آنان تن دهد.”
حسین شریعتمداری مدیر مسئول و نماینده آیت الله خامنه ای در موسسه کیهان است.
در حالی که چالش بر سر برنامه اتمی در یک سال اخیر سایه تنش ها بر فراز روابط تهران ـ– واشنگتن را افزایش داده است، شنبه هفته گذشته هیلاری کلینتون گفت که آمریکا حاضر است، هر وقت جمهوری اسلامی “حاضر” باشد به گفتگوی دوجانبه و مستقیم با تهران بپردازد.
وزیر خارجه ایالات متحده با استفاده از کلماتی که کاملا شفاف ارزیابی شده گفته است: “اگر آنها حاضر به تعامل هستند، ما هم آمادگی خود برای گفتگوهای دوجانبه را اعلام می‌کنیم.”
حالا کیهان برای مخالفت خود با این پیشنهاد به اوایل دهه هشتاد بازگشته و نوشته است که “توطئه جام زهر” را “اولین بار” نمایندگان “سازشکار” مجلس ششم در بهار ۱۳۸۲ و پس از تهاجم نظامی آمریکا به عراق، مطرح کردند. کیهان ادامه داده است: “( آن ها) با نوشتن نامه ای خطاب به رهبر معظم انقلاب ضمن ارائه تصویری غیرواقعی و ناامیدکننده از شرایط داخلی کشور و بزرگ نمایی تهدیدات خارجی، ایشان را به پذیرش راهکار سازش و تسلیم در برابر ابرقدرتها فراخواندند.”
اشاره وی به نامه ۱۲۷ تن از نمایندگان اصلاح طلب مجلس ششم است که با انتشار نامه به رهبر جمهوری اسلامی با اشاره به خطر افتادن تمامیت ارضی ایران نوشته بودند: “اگر جام زهری باید نوشید قبل از آنکه کیان نظام و مهمتر از آن، استقلال و تمامیت ارضی کشور در مخاطره قرار گیرد باید نوشیده شود.”
گرچه آنچه “توطئه جام زهر” نامیده می شود پانزده سال قبل از نامه نمایندگان دوم خردادی به آیت الله خامنه ای، برای نخستین بار از سوی رهبر انقلاب ۵۷ مطرح شد. ۲۹ تیر ۱۳۶۷، آیت الله خمینی با ارسال پیامی در خصوص دلایلش برای موافقت با قطعنامه آتش بس میان ایران و عراق نوشته بود: “خوشا به حال شما ملت! خوشا به حال شما زنان و مردان! خوشا به حال جانبازان و اسرا و مفقودین و خانوادههای معظم شهدا! و بدا به حال من که هنوز ماندهام و جام زهرآلود قبول قطعنامه (598) را سر کشیدهام.”
کیهان در مقاله دیروز خود از اصلاح طلبان هم عبور کرده و سویه های حملات خود را روی افرادی در حاکمیت متمرکز کرده است. نویسنده با اشاره به سخنرانی های آیت الله خامنه ای نوشته است: “امروز انقلابیون فرسوده حاضر در حلقه های قدرت جمهوری اسلامی مصرانه به دنبال ترویج این نظریه انحرافی می باشند.”
به نظر می رسد اشاره سعیدی به محمود احمدی نژاد و نزدیکانش در نهاد ریاست جمهوری باشد؛ حلقه ای که اصولگرایان نزدیک به آیت الله خامنه ای آن ها را “جریان انحرافی” می خوانند.
گفتنی است پیش از آنکه کلینتون پیشنهاد مذاکره مستقیم با تهران را مطرح کند، محمود احمدی نژاد، ماه شهریور در جریان سفر به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل دست کم در ۵ مصاحبه با رسانه های خارجی نسبت به بهبود روابط با واشنگتن ابراز علاقه کرد.
تابستان امسال نیز حسین الله کرم ـ– رئیس شورای هماهنگی حزب الله-ـ به خبرگزاری فارس گفته بود: “درشرایط فعلی جریان انحرافی قصد دارد به مانند دوران خاتمی جام زهر سیاسی را به رهبری بنوشاند.”
اسفندیار رحیم مشایی، دست راست احمدی نژاد که به گفته اصولگرایان برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ خیز برداشته است، به عنوان “لیدر جریان انحرافی” معرفی می شود.
تهران در یک سال گذشته به خاطر پایفشاری بر برنامه هسته ای با تحریم های نفتی و مالی ایالات متحده و اتحادیه اروپا مواجه شده است؛ امری که باعث شده صادرات نفتی کشور به یک سوم برسد و ارزش ریال نیز در برابر ارزهای خارج نصف شود.
واشنگتن هنوز برای حل بحران اتمی بر دیپلماسی تاکید دارد اما باراک اوباما گفته پنجره دیپلماسی در حال بسته شدن است. او که ماه گذشته برای دومین بار به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده برگزیده شد در جریان مناظرات انتخاباتی اش تصریح کرد اجازه نخواهد داد جمهوری اسلامی به سلاح اتمی دست پیدا کند، حتی به قیمت استفاده از “زور”.
با این حال در یک هفته اخیر، آیت الله خامنه ای و محمود احمدی نژاد هر دو در برابر پیشنهاد مجدد ایالات متحده مبنی بر مذاکره مستقیم واکنشی نشان نداده اند. باراک اوباما در نخستین دوره ریاست جمهوری اش نیز “دست دوستی” به سوی رهبران جمهوری اسلامی دراز کرد اما رهبر جمهوری اسلامی آن را “دستی چدنی با دستکش مخملی” توصیف کرد و از پذیرشش سرباز زد.
در حالی که کیهان طرفداران مذاکره با ایالات متحده را مورد شماتت قرار داده است، علی لاریجانی رئیس پارلمان جمهوری اسلامی چهارشنبه شب در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با بیان اینکه کسی “مخالف” مطرح کردن پیشنهاد آمریکایی‌ها نیست گفت: “آنها اگر پیشنهاد و رویکرد عاقلانه‌ای دارند می‌توانند آن را در 1+5 مطرح کنند جمهوری اسلامی به دنبال ماجراجویی در منطقه نیست و همیشه به امنیت منطقه توجه کرده است.”
از سوی دیگر سه روز پیش از حضور لاریجانی در صدا و سیما، نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران با بیان اینکه یال و کوپال استکبار جهانی ریخته در ارتباط با اظهارات کلینتون گفت: “دشمن در حرکت دومینوی خود به دنبال سقوط نظام است، این آقایانی که بحث مذاکره را مطرح می کنند بدانند اینگونه نیست که بر سر میز مذاکره بنشینند و بر مباحث سطحی مذاکره شود.”
تهران و واشنگتن ۳۳ سال است روابط دیپلماتیک خود را به حالت تعلیق در آورده اند و تاکنون تلاش ها برای بهبود روابط دو کشور با شکست مواجه شده است. ۱۳ آبان سال ۱۳۵۸ ده ها تن از دانشجویان خط امام از دیوار سفارت ایالات متحده بالا رفتند و بیش از ۵۰ دیپلمات آمریکایی را برای ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند.
اواخر ماه گذشته سردار نقدی فرمانده بسیج با بیان اینکه موضوع رابطه ایران با آمریکا به هیچ وجه قابل پذیرش نیست، خاطرنشان کرده بود: “رابطه با آمریکا بیعت با یزید است، ما هیچ گاه با یزید بیعت نخواهیم کرد.”
با این وجود اوایل امسال، آیت الله هاشمی رفسنجانی –ـ رئیس جمهور پیشین و رئیس کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام-ـ در آخرین مصاحبه خود با فصلنامه مطالعات بین المللی گفته بود: “ آمریکا قدرت برتر دنیا است. مگر اروپا با آمریکا، چین با آمریکا و روسیه با آمریکا چه تفاوتی از دید ما دارند؟ اگر با آنها مذاکره داریم، چرا با آمریکا مذاکره نکنیم؟”
