سونیا گیلرت
اخیراً هوای تهران به حدی آلوده شده که دولت روز شنبه را برای نهادهای رسمی تعطیل اعلام کرد. حتی یکی از مسابقات لیگ فوتبال نیز لغو شد.
مه و دود خاکستری بر آسمان تهران سایه افکنده و ساختمان ها را پوشانده. به نظر می رسد که امکان آبی شدن آسمان وجود ندارد: میزان گرد و غبار و دیگر آلاینده ها در آسمان پایتخت ایران به حد خطرناکی رسیده است.
خدایار ۲۷ ساله که برای یک شرکت ساختمانی کار می کند به دی ولت می گوید: “تنفس در تهران بسیار نامطبوع است. گلو را می سوزاند و حس می کنم سینه ام تیر می کشد.”
مرتضی تمدن، استاندار تهران، به دلیل میزان بالای آلودگی در هوا روز شنبه را برای مداس، دانشگاه ها و دیگر نهادهای دولتی، به جز بیمارستان ها، تعطیل اعلام کرد.
به گزارش ایسنا، حتی بانک ها باید تعطیل کنند. شهروندان از جابجایی های غیرضروری با اتومبیل برحذر شده اند. رویدادهای ورزشی نیز به دلیل هوای بد تا روز دوشنبه لغو شده.
خستگی، سر درد و تنگی نفس
یک مهندس معمار که در تهران کار می کند می گوید: “این بار هوا واقعاً کثیف است. هوا بوی دود می دهد.” در پایتخت معمولاً غبار خاکستری وجود دارد. مردم با گذاشتن ماسک های جراحی تلاش می کنند تا از عوارض منفی هوا بپرهیزند. حتی مأموران پلیس هم ماسک می زنند.
خدایار می گوید ماسک هایی که می توان فیلتر آن را تعویض کرد بسیار خوب است. محل کار او در شمال تهران در نزدیکی کوهستان است. او می گوید: “هوا در نزدیکی کوه خیلی بهتر است. ولی در مرکز شهر هوا سنگین است و انسان زود خسته می شود.”
مرگ ۵۰۰۰ نفر به طور سالانه
یک دکتر در تهران می گوید که بسیاری از مردم از سر درد و اختلالات تنفسی شکایت دارند. آمارهای نگران کننده ای نیز درخصوص فوت مردم وجود دارد. در سال ۲۰۱۰ به نوشته “فایننشیال تایمز”، آمار وزارت بهداشت به بیرون درز کرد: طی ۱۰ ماه اول سال در حدود ۳۶۰۰ نفر به دلیل اثرات آلودگی هوا جان باخته اند.
در اکتبر ۲۰۱۲ مدیر عامل “مرکز کنترل کیفیت هوای تهران” گفته بود که نزدیک به ۵۰۰۰ نفر به دلیل آلودگی هوا در پایتخت فوت کرده اند.
این اولین باری نبوده که دولت به دلیل آلودگی هوا و علی رغم مشکلات اقتصادی نهادهای رسمی را تعطیل می کند. در ازای هر روز تعطیلی مدارس، و نهادها و شرکت های دولتی در حدود ۱۳۰ میلیون دلار ضرر متوجه اقتصاد کشور می شود. استاندار تهران تا دو روز تعطیلی را برای اوایل دسامبر اعلام کرده بود.
محصور در میان کوهستان
آلودگی هوای تهران برای شهروندان تهرانی چندان تعجب آور نیست. تهران با داشتن ۸ میلیون نفر جمعیت که طی روز به ۱۵ میلیون نفر می رسد، از مدت ها قبل به عنوان آلوده ترین شهر جهان شناخته می شود. کوه های البرز در شمال شهر باعث می شود تا دود اگزوز شمار نامحدود اتومبیل ها و موتورسیکلت ها از تهران خارج نشود و در سطح شهر باقی بماند.
این درحالی است که اکثر اتومبیل ها قدیمی اند. با اینکه خطوط جدیدی برای وسایل نقلیه ساخته شده، ولی معمولاً در پاییز و زمستان میزان آلودگی هوا بر فراز شهر افزایش می یابد.
تمرکززدایی به عنوان راه حل
از نظر محمد جواد محمدزاده، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، تنها یک راه حل برای این مشکل وجود دارد: “تمرکز زدایی در کشور و سبک کردن تهران.” اما این فقط تهران نیست که مشکل آلودگی هوا دارد: در شهرهای اصفهان و مشهد نیز همواره آلودگی هوا وجود داشته است.
منبع: دی ولت، ۴ ژانویه