در پایان هفته گذشته و در حالی که خبرگزاری های رسمی از مثبت و سازنده بودن سفر حسن روحانی و هیات همراه وی به شانگهای برای شرکت در چهارمین نشست سران کنفرانس تعامل و اقدامات جهت اعتمادسازی در آسیا (سیکا) می نوشتند، علی ماجدی معاون وزیر نفت فروش اطلاعات محرمانه نفتی ایران به عراق توسط پکن را تایید کرده و گفته است که دراینباره باید از چین گلایه شود.
سفر روحانی به چین در حالی برگزار شده که پیش از آن بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت سه قرارداد عمده نفتی و گازی را با طرف های چینی به دلیل تعلل آن ها در اجرای تعهدات لغو کرده بود، یک قرار داد گازی جدید بین دو کشور منعقد شده است و این قرارداد در حالیست که رسانه های داخلی بر روی ماجرای جاسوسی چین تمرکز کرده اند.
خبرگزاری مهر در گزارشی نوشته: “بعد از لغو سه قرارداد نفتی آزادگان، قرارداد نفتی مسجد سلیمان و قرارداد نفتی فاز یازده پارس جنوبی به دلیل تعلل شرکت های نفتی و گازی چینی که باعث خسارتهای سنگین در تولید و اکتشاف نفت ایران شد وزارت نفت در دولت یازدهم با گرفتن تضمین های لازم اولین قرارداد نفتی خود با سینوپک چین را امضا کرد”.
این خبرگزاری در تشریح این قرارداد جدید که همزمان با سفر روحانی به چین به امضاء رسیده می نویسد: “در آوریل گذشته ایران معامله ۲.۵ میلیارد دلاری پروژه نفتی با شرکت سینوپک را لغو کرد و این اقدام ایران باعث گردید که بسیاری از کارشناسان فکر کنند که معامله نفتی ایران و چین به نقاط بحرانی رسیده است.هم اکنون کمپانی نفتی و شیمیایی دولتی چین به نام سینوپک تحت فشار قرار گرفته است تا طرح توسعه میدان نفتی یادآوران اقدام عاجلی را انجام دهد و این امر به دلیل اقدام سال گذشته ایران برای کنار گذاشتن کمپانی سینوپک از پروژه های نفتی ایران است. کمپانی نفتی سینوپک اقدامات خود را برای توسعه فاز دوم میدان یادآوران در جنوب غربی ایران آغاز کرده که قرار است فعالیت های اجرایی این پروژه برای سال آینده میلادی آغاز گردد. تیم اعزامی از سوی کمپانی سینوپک قرار است که ماه آینده به تهران سفر کنند و یکی از موضوعات اصلی مذاکرات خریداری تعداد زیادی لوله می باشد.این فاز جدید پروژه یادآوران تولید نفت از این میدان عظیم نفتی را ۱۱۰ هزار بشکه در روز افزایش می دهد”.
هم اکنون از این میدان نفتی نزدیک به ۲۵ هزار بشکه نفت خام تولید می شود و انتظار می رود این میزان به دو برابر در آینده نزدیک برسد و همچنین فاز دوم قرار است این میزان تولید نفت را به ۱۳۵ هزار بشکه در روز برساند. این پروژه در سال ۲۰۰۷ میلادی آغاز گردید و ارزش آن دو میلیارد دلار بوده است این یک اولویت در برنامه ریزی بوده است چرا که میدان نفتی یادآوران در مرز مشترک ایران و عراق قرار دارد و یکی از میدان های بزرگ نفتی دنیا ست.
همزمان با انتشار این خبر و اعلام رسمی قرارداد بزرگ نفتی ایران با چین، خبرگزاری پانا در گزارشی از “جاسوسی چینی‌ها در صنعت نفت ایران” خبر داده و می نویسد: “میدان آزادگان میدانی مشترک با کشور عراق است و بخش جنوبی میدان آزادگان در سمت عراق به میدان مجنون مشهور است. شرکت بهره‌بردار میدان مجنون رویال داچ شل است و این شرکت توانسته تا کنون سطح تولید روزانه این میدان را به ۱۷۵ هزار بشکه در روز برساند. در حالی که توسعه میدان آزادگان مانده بود، میدانی که قراردادش پیش از آن با ژاپنی‌ها بسته شده بود، پس از فشار آمریکا به ژاپن و خروج این کشور از این میدان در تصمیمی سوال برانگیز به چینی‌ها واگذار شد. این همان قراردادی است که مدتی پیش به دستور زنگنه و به دلیل خلف وعده شرکت نفت چینی لغو شد. شرکت چینی در ۴ سالی که با ایران قرارداد داشت، در سکوت مسئولان دولت سابق برای توسعه میدان مجنون در سمت عراق وارد مذاکره شد و قرارداد توسعه این میدان را با عراقی‌ها منعقد کرد. از همان ابتدای عقد این قرارداد کارشناسان نفتی به دولت سابق نسبت به فروش اطلاعات میدان آزادگان و استفاده از این اطلاعات در بخش عراقی این میدان توسط چینی‌ها هشدار داده بودند اما مدیران منصوب احمدی نژاد این تذکر ها را ناشنیده گذاشتند. پس از برخورد قاطع زنگنه با شرکت چینی کم کم مشخص شد که چینی ها که خود را در میدان آزادگان بی‌رقیب می‌دانسته اند و به دلیل وجود تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، با استفاده از اطلاعات بخش ایرانی میدان، بر توسعه بخش عراقی میدان مجنون استوار شده‌اند”.
به گزارش تسنیم، کرامت بهبهانی مجری فعلی طرح توسعه میدان آزادگان شمالی در این باره می گوید: “در قرارداد بندی داریم مبنی بر این که هر دو طرف قرارداد باید حفاظت اطلاعات را رعایت کنند. افشای اطلاعات خطای بزرگی در این نوع قراردادهاست. البته باید این نگرانی وجود داشته باشد اما این که چینی‌ها به طرف عراقی اطلاعات را فروخته‌اند هم باید اثبات شود که تا کنون چنین چیزی نبوده است”.
تسنیم می افزاید: “هرچند بهبهانی تلاش کرده که موضوع جاسوسی چینی‌ها از ایران و استفاده از اطلاعات نفتی ما برای عقد قرارداد با عراقی‌ها را به زبانی دیپلماتیک پاسخ دهد ولی تمایل شدید عراقی‌ها به عقد قرارداد توسعه میدان مجنون با شرکت ملی نفت چین در چند سال گذشته و غفلت وزارت نفت دولت سابق نسبت به این موضوع خود بیانگر حجم گسترده سوءاستفاده‌ای است که چینی‌ها از تحریم‌های ایران و میادین نفتی مشترک ما کرده‌اند؛ این همان کاری است که شرکت روسی در میدان مشترک آذر با ایران انجام داد و اطلاعات این میدان را برای توسعه همین میدان در سمت عراق و عقد قرارداد با آن‌ها به طرف عراقی فروخت”.
به گزارش نفتا، انتشار خبر درز اطلاعات نفتی ایران از سوی چین به عراق با واکنش علی ماجدی، معاون بین اللمل وزارت نفت مواجه شده و او در موضعی محتاطانه همزمان با حضور روحانی در چین، اینگونه واکنش نشان داده است: “یکی از معضلاتی که در حوزه‌های مشترک وجود دارد این است که وقتی شما و کشور دیگر اطلاعات مخزنی که مشترک است را به‌دست می‌آورید، بهترین راه بهره‌برداری از این اطلاعات یکپارچه‌سازی آن است. چون بخشی از اطلاعات مخزن را شما به‌دست می‌آورید و بخشی از آن را طرف مقابل. ولی اگر این اطلاعات تبادل نشود اولا معلوم نیست که این اطلاعات کامل باشد و دوم این‌که معلوم نیست که برداشت از این مخزن صیانتی هست یا نه؟ بهترین روش بهره‌برداری از میدان‌های مشترک در واقع روش بهره‌برداری واحد است. یعنی ابتدا شما و طرف مقابل تمام مخزن را شناسایی می‌کنید و سپس تعیین حدود کرده و از آن صیانتی برداشت می‌کنید. اگر تعیین حدود شود هرکس سهم خودش را برمی‌دارد. الان در دنیا مخازن مشترک فراوانی وجود دارد. مثلا بین نروژ و انگلستان، بین آمریکا و مکزیک. در همه این مخازن مشترک برداشت به صورت مشترک انجام می‌شود”.
او پس از اصرار خبرنگار به واکنش صریح درباره جاسوسی نفتی چین علیه ایران نیز می گوید: “من باید اطلاعات این موضوع را بررسی کنم چون این اطلاعات مربوط به شرکت نفت است و ما وقتی که مسئله حاکمیتی می‌شود وارد قضیه می‌شویم. در واقع این شرکت به همراه پتروناس و یک شرکت دیگر، در سمت عراق به صورت یک کنسرسیوم در حال بهره‌برداری هستند. ما یک سری اطلاعات برای خودمان به‌دست آورده‌ایم، یک سری اطلاعات هم آن‌ها به‌دست آورده‌اند. ولی هر دو دسته اطلاعات مربوط به یک مخزن است. بدون اجازه ما نباید این اطلاعات رد و بدل شود. به هر حال آن‌ها مجاز نبوده‌اند این کار را بکنند و قطعا جای گله‌گذاری است”.
