یادی از ناصر ملک مطیعی
پاشنه طلای سینمای ایران
ناصر ملک مطیعی را همه سینما دوستان ایرانی می شناسند.متولد 1309ویکی از چهره های ماندگار تاریخ سینمای ایران. ناصر در بسیاری از فیلم های مهم مطرح از فیلمسازان صاحب نام و با اعتبار شرکت داشته و بدون اغراق یکی ازچهره های تاثیرگذار بازیگری در سینمای ایران طی دوران قبل از انقلاب بوده است.قهرمانی که بیش از سه دهه در نقش های مردم پسند به جنگ با نابرابری شتافت و درآثارش با یاری از مظلومان و ستمدیدگان به تمثالی برای عشق و دوستی تبدیل شد.
مردانگی، گذشت، ایثار و میهن پرستی از جمله خصایص ملک مطیعی در انتخاب نقش هایی بود که تماشاگرعام و خاص را با خود به همراه می برد تا از وی در کنار فردین نمونه ای از قهرمانان سینمایی در میان جامعه به وجود بیاید.ناصر خود درپاسخی به چگونگی آفرینش این شخصیت می گوید:
“این ها اتفاقات ملموس زندگی بود که تماشاگر را زیاد به فکر وادار نمیکردو بیشتر درسی بود برای زندگی و مردم هم خوششان می آمد.گاه می گفتند شما فلان فیلم را که بازی کردید ما توبه کردیم که فلان کارها را نکنیم.”
ملک مطیعی با ولگرد اولین ستاره سینمای ایران لقب گرفت و اولین بازیگر ایرانی بود که تماشاگر صرفا به خاطر حضورش در فیلم ها بلیت می خرید و به سینما می رفت. فیلم های بسیار زیادی که در کارنامه اش به چشم می خورد از تداوم محبوبیت او خبر می دهد. چه در دهه ۳۰ که نقش جوان معصومی را بازی می کرد که بازی روزگار، زندگی اش را به تباهی می کشید. چه در دهه ۴۰ که در تیپ خاصش، لباس جاهلی و کلاه مخملی، بیشتر از هر بازیگری برازنده اش بود. در این دوران به کارگردانی هم روی آورد و با ساخت فیلم هایی چون مردها و جاده ها در سال ۱۳۴۲ نشان داد از بسیاری از کارگردان هایی که در فیلم هایشان بازی کرده خوش قریحه تر است.
شکوفایی ملک مطیعی دراصل ، برآیندی ست از انطباق فرصتهای محیطی بر قوتهای درونی وی .او فردی موفق است که قوتهای درونی خود و فرصتهای موجود در محیط را می شناسد و با استفاده از قوتها ، فرصتها را در جهت رسالتی که برای خود تعریف کرده بکار گرفته و آن ها را به بهترین نحو ممکن ارائه می دهد.. وی ، هم به خوبی تب و نیاز جامعه را می شناخته ، هم به توانایی ها و فیزیک خود آگاه بوده است و با آگاهی از استعداد خود و درخواست جامعه ، بهترین و مناسب ترین نقشها را انتخاب می کرده است. بطور خلاصه در یک طرف ، نیاز جامعه است به قهرمانها و نقشهای معترض و اومانیست و در طرف دیگر استعداد ملک مطیعی در بازتاب اعتراض و کنش مندی.
ملک مطیعی مدت هاست که در سینمای ایران ممنوع التصویر است و هیچ فعالیت هنری را این روزها انجام نمی دهد.
فیلم شناسی :
نخستین فعالیت های ملک مطیعی در در سال های (1335 تا1338) با حضور در تئاتر و دوبله شکل گرفت. واریته بهار به کارگردانی پرویز خطیبی، درسال 1328 اولین فیلمی بود که وی به عنوان بازیگر درآن حضور پیدا کرد. «شکارخانگی»، «علی دریابیگی»،( 1330) «ولگرد» (مهدی رییس فیروز، 1331) «گرداب» (حسن خردمند، 1332)، غفلت (علی کسمایی، 1332) «چهارراه حوادث» (ساموئل خاچیکیان، 1333)، «اتهام» (شاپور یاسم، 1335) «بازگشت به زندگی» (عطا‌الله زاهد، 1336)، «عروس فراری» (اسماعیل کوشان، 1337)، «طلسم شکسته» (سیامک یاسمی، 1337)، «دشمن زن» (پرویز خطیبی، 1337)، «دو قلوها» (سیامک یاسمی، 1338)، «اول هیکل» (سیامک یاسمی، 1339)، عمو نوروز (سیامک یاسمی، 1340)، آرامش قبل از طوفان (خسرو پرویزی، 1340)، عسل تلخ (حسین مدنی، 1340)، سایه سرنوشت (اسماعیل کوشان، 1340) و آس و پاس (سیامک یاسمی، 1340) زن‌ها فرشته‌اند (اسماعیل پورسعید، 1342) ایوب (فریدون ژورک، 1350) کلاه مخملی (اسماعیل کوشان، 1341)، با معرفت‌ها (حسین مدنی، 1342) ابرام در پاریس (اسماعیل کوشان، 1343)، سالار مردان (نظام فاطمی، 1347) و مردان روزگار (مازیار پرتو، 1348) «قیصر» (مسعود کیمیایی، 1348) «عروس دهکده»، «ترکمن» (آراس خان) افسر نیروی دریایی (پاسداران دریا)، شاه عباس کبیر (حسین کرد)، رییس دزدها (هاشم خان) ، پزشک (فرار از حقیقت) «علی بی غم» (عباس کسایی، 1349)، رقاصه شهر (شاپور قریب، 1349)، «طوقی» (علی حاتمی، 1349)، «مرید حق» (نظام فاطمی، 1349)، «سه قاب» (ذکریا هاشمی، 1350) و «کاکو» (شاپور قریب، 1350) «بت» (ایرج قادری، 1355) از جمله فیلم های این بازیگر ایرانی هستند.