با گذشت پنج روز از گفتگوی تلفنی حسن روحانی با باراک اوباما و در حالی که هیچ واکنشی از سوی رهبر جمهوری اسلامی نسبت به سفر حسن روحانی و تیم وی به نیویورک و مذاکره تلفنی پایان سفر ابراز نشده است، ناظران سیاسی معتقدند مخالفت ها به آرامی مهار شده است.
کاهش مخالفت ها با دولتی که نرمش را اساس سیاست خارجی خود قرار داده زمانی آشکار شده که ناتانیاهو نخست وزیر تندروی اسراییل در گفتگوهای خود در واشنگتن بیش از همه چیز بر این مذاکرات انگشت گذشته و چنان مخالفتی با گفته های سازش طلبانه دولت آمریکا به زبان کشید که به گفته رییس جمهور اسراییل احتمال دارد دوست بزرگ و همیشگی اسراییل را رنجانده باشد.
در چنین زمانی بیانیه ای که تعدادی از نمایندگان مجلس در حمایت از دولت در جریان سفر به مجمع عمومی سازمان ملل تهیه کرده بودند امضاهایش به رقم کم سابقه ۲۳۰ رسید و چهره های اصلی اصولگرا نیز از در موافقت با سیاست های تازه دولت برآمده اند.
در روزنامه های دو روز گذشته تهران در میان چهل مقاله تایید کننده دولت و نرمش در مذاکرات هسته ای، تنها پنج مقاله در کیهان و جوان و رسالت دیده شد که با درجات مختلف از گفتگوی تلفنی انتقاد کرده اند.
گفتوگوی تلفنی حسن روحانی و باراک اوباما٬ اصول‌گرایان را به دو دسته تقسیم کرده است: موافقان و مخالفان. در حالی که برخی اصول‌گرایان مخالفان رابطه با آمریکا را “منفعت‌طلب” توصیف می‌کنند٬ برخی دیگر می‌گویند که اگر این رابطه به سرانجامی نرسید٬ دولت روحانی واژگون خواهد شد.
جعفر شجونی٬ عضو جامعه روحانیت مبارز٬ با اشاره به گفتوگوی تلفنی روحانی و اوباما٬ به وب‌سایت نسیم گفته است: “خدا کند قصه ما راست باشد! یعنی اقداماتی از طرف آمریکا بشود و حداقل تحریم را بردارند و دیگر در مورد غنی سازی جنجال نکنند و تروریست‌ها را به مناطق اسلامی و مسلمان نشین اعزام نکنند. اگر واقعاً ملت ایران باید انجام مذاکره را قبول کند باید نشانه های درستی از طرف آمریکا پیش بیاید وگرنه وقتی به آقای روحانی گفتند اوباما می‌خواهد صحبت کند گفتند خب صحبت می‌کنیم. آقای ظریف می‌گوید ۶ بار تماس گرفتند. آقای روحانی مهمان آنها بوده است و قدر سلام و احوالپرسی حق دارند. تا رسیدن به مذاکره فاصله خیلی زیاد است… هزینه شکست ما در این مذارکات بسیار زیاد است. در این صورت، ملت، دولت را واژگون می‌کند! و در بعد بین‌المللی هم حیثیت مان بر باد فنا خواهد رفت! اگر چنین شود شهید فروشی و امام فروشی کرده‌ایم! ان شاء الله این طور نخواهد شد و ما شکست نخواهیم خورد”.
هم‌زمان با این سخنان شجونی٬ جمعیت فداییان اسلام نیز با صدور بیانیه‌ای “تغافل” مقابل دشمن را لازم دانسته و نوشته است: “در دنیای دیپلماسی، لازم است گاهی اوقات در خصوص برخی دشمنی‌های گذشته و حال کشورهای دیگر تغافل کرد و برای حفظ منافع ملی، حتی از در دوستی با آنها وارد شد”.
از سوی دیگر نمایندگان مجلس نیز٬ بیانیه‌ای در حمایت از حسن روحانی صادر کرده‌اند. ۲۳۰ تن از نمایندگان در بیانیه خود٬ چنین پیرامون مواضع و اقدامات حسن روحانی در نیویورک نوشته‌اند: “از مواضع قاطع و هوشمندانه رئیس جمهور محترم حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر روحانی در سازمان ملل متحد که در عین پایبندی به ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب اسلامی مورد تأکید حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، تصویری از ایران مقتدر، صلح دوست و طالب گفت‌وگو و اهل تعامل در حل مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی را ارائه دادند، تشکر و قدردانی می‌کنیم”.
این موضع‌گیری‌ها در حالی انجام شده که محمدحسین برخوردار٬ رییس مجمع واردات٬ گفته است که مخالفان رابطه ایران و آمریکا “منفعت طلب” هستند: “افرادی که با رابطه ایران و امریکا مخالف هستند دو دسته‌اند: یک دسته هستند که تفکرات و ایدئولوژیک آمریکا را شیطانی می‌دانند و می گویند در طول سالیان گذشته آمریکا به ایران اجحاف زیادی داشته، اما باید این نکته را به آنها گوشزد کرد که در طول ۵۰ سال گذشته تاکنون ایران قویتر شده و هرچند که جنگ و تحریم‌ها را به ما تحمیل کردند اما به لحاظ سوق‌الجیشی ما در جایی واقع شدیم که نمی‌توانند رفتاری غیر از رفتار صلح‌جویانه با ما داشته باشند. اما گروه دوم معمولا از آب گل‌آلود ماهی می‌گیرد و از هر فرصتی برای استفاده خود بهره می‌برند و به دنبال منافع شخصی خود هستند و در تنگناهای اقتصادی و گردش کم کالا به دنبال منفعت خود وسودجویی هستند این افراد کالاها را در انبارهای خود ذخیره می کنند تا در فرصتی مناسب به بازار سرازیر کنند”.
پیش از این حسین شریعتمداری٬ نماینده آیت‌الله خامنه‌ای در روزنامه کیهان٬ در سرمقاله این روزنامه٬ چنین پیرامون گفتوگوی تلفنی حسن روحانی و اوباما اظهارنظر کرده بود: “آخرین بخش از سفر نیویورک که باید آن را تأسف‌بارترین پرده و بزرگترین امتیازی دانست”.
مساله‌ای که به نوعی دیگر از سوی حمید رسایی٬ نماینده مجلس عضو جبهه پایداری هم مورد اشاره قرار گرفته بود: “رئیس جمهور محترم باید به صراحت پاسخ دهد که با شکستن برند مقاومت ۳۴ ساله “نه به آمریکا” چه چیزی به دست آورده است. در برابر آب نبات مکالمه تلفنی اوباما و خداحافظ گفتن دست و پا شکسته عروسک صهیونیست ها - هرچند به درخواست آنها- چه قهرمانی ای آفریده است”.
شریعتمداری در سرمقاله‌ی امروز روزنامه کیهان هم نوشته است: “چرا باید رژیم صهیونیستی از روند مذاکرات و اقدامات صورت گرفته در نیویورک عصبانی باشد؟! و کدامیک از اقدامات هیئت محترم جمهوری اسلامی ایران می‌تواند خشم این رژیم کودک‌کش را برانگیخته باشد؟! البته باید به این نکته ظریف توجه داشت منظور آن نیست که هیئت ایرانی علیه رژیم صهیونیستی موضعی نداشته است، بلکه با مروری بر آنچه در نیویورک و قبل از آن در جریان مقدمات سفر اتفاق افتاد، هیئت محترم کشورمان، اولاً؛ علیه رژیم صهیونیستی موضع جدیدی که پیش از آن بی‌سابقه بوده است اتخاذ نکرده بنابراین، خشم نتانیاهو نمی‌تواند و نباید آنگونه که تظاهر می‌کند، به خاطر مواضع ضدصهیونیستی جدیدی باشد که در گذشته سابقه نداشته است! و ثانیاً؛ هیئت دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در سفر نیویورک و مقدمات اولیه آن، امتیازاتی به رژیم اشغالگر قدس داده است که تاکنون بی‌سابقه بوده است، از این روی، نتانیاهو برخلاف تظاهر به عصبانیت، باید از روند مذاکرات و اقدامات هیئت ایرانی در نیویورک بسیار خشنود نیز باشد”.
این اظهارنظرها در حالی بیان می‌شود که اوایل هفته جاری٬ عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه٬ که همراه روحانی به نیویورک رفته بود٬ با تاکید بر این که آیت‌الله خامنه‌ای٬ رهبر جمهوری اسلامی٬ با انجام گفت‌وگو میان ایران و آمریکا مخالفتی ندارد و خود حسن روحانی “به صلاح ندیده” است که با باراک اوباما مذاکره حضوری داشته باشد، گفته بود: “دیدار، گفت‌وگو و مذاکره با یک تماس تلفنی تفاوت ماهوی زیادی دارد و با محاسبات و فرمایشات دکتر روحانی برگزاری ملاقات به صلاح نبود… پس از رد ملاقات٬ تماس‌ها برقرار و ایده‌های دیگری مطرح شد که این ایده‌ها منجر به گفتوگوی تلفنی بین دو رییس جمهوری شده و آقای اوباما با دکتر روحانی تماس گرفت”.
