آب هاشمی و احمدی نژاد در یک جوی می رود؟

نویسنده
حسین محمدی

» گمانه‌زنی یا پایان یک اختلاف

گرچه هم‌زمان با افتتاح مجلس نهم٬ بحث ریاست آن و همچنین ترک جلسه هنگام سخنرانی احمدی‌نژاد از سوی ناطق‌نوری - رییس بازرسی دفتر رهبر جمهوری‌اسلامی - از حواشی جذاب بوده٬ اما حضور هم‌زمان و شانه به شانه‌ محمود احمدی‌نژاد و اکبر هاشمی‌رفسنجانی٬ از مهم ترین مواردی بود که نگاه‌ ناظران سیاسی را به خود جلب کرده است.

ماه گذشته و پس از انتصاب اعضای جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام هم احمدی‌نژاد در جلسات این شورا حاضر شد؛ حضوری که از سوی بسیاری٬ عجیب و قابل توجه بود. در آن زمان برخی ناظران - هم چون صادق زیباکلام - حضور احمدی‌نژاد در مجمع تشخیص مصلحت نظام را تلاشی در جهت نزدیکی به هاشمی‌رفسنجانی تعبیر کرده بودند.

زیباکلام در یادداشتی در این‌باره آورده بود: “مدت‌هاست که احمدی‌نژاد به قول فرنگی‌ها یک جور سیگنال‌هایی را برای هاشمی‌رفسنجانی می‌فرستد و به نظر می‌رسد به دنبال راهی برای نزدیک شدن به هاشمی است. اینکه چرا احمدی‌نژاد می‌خواهد به هاشمی نزدیک شود دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد، یکی از این دلایل می‌تواند به اوج رسیدن اختلافات احمدی‌نژاد با اصولگرایان باشد. این اختلافات آنقدر زیاد شده که اصولگرایان در جریان انتخابات مجلس نهم در اسفند ماه سال ۹۰ به دو گروه موافق و مخالف احمدی‌نژاد تقسیم شدند. شاید احمدی‌نژاد به دنبال یارگیری و شکل دادن یک ائتلاف جدید به وسیله نزدیک کردن خود به آقای هاشمی باشد. احمدی‌نژاد قطعا ریاست‌جمهوری سال آینده را مد نظر دارد و می‌داند که امسال وارد رقابت‌ها خواهد شد، حال که او از اصولگرایان جدا شده است شاید می‌خواهد دست به ائتلاف با هاشمی‌رفسنجانی و عقبه او بزند”.

این گمانه‌زنی‌ها پس از آن قوت گرفت که هاشمی‌رفسنجانی نیز از حضور احمدی‌نژاد در مجمع تشخیص مصلحت‌نظام تشکر و ابراز امیدواری کرد که حضور وی در این جلسات ادامه یابد.

احمدی‌نژاد در ۳ سال گذشته از حضور در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام خودداری کرده بود. اتفاقی که پیش از این از سوی حامیان وی بامختلفی توجیه شده بود.

همان زمان محمدنبی حبیبی٬ دبیرکل حزب موتلفه٬ اعلام کرده بود که آرزوی این حزب نزدیکی هاشمی‌رفسنجانی و احمدی‌نژاد به یکدیگر است.

محمود احمدی‌نژاد و هاشمی‌رفسنجانی از زمان انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۸۴ با یکدیگر اختلاف دارند. اما شاید اوج این دلخوری‌های زمانی بود که محمود احمدی‌نژاد در مناظره تلویزیونی با میرحسین موسوی٬ فرزندان هاشمی‌رفسنجانی را به دست داشتن در فساد مالی متهم کرد. وی گفته بود که میرحسین موسوی٬ مهدی کروبی و محسن رضایی از سوی هاشمی‌رفسنجانی برای به زمین زدن وی وارد صحنه انتخابات شده‌اند.

بسیاری از حامیان محمود احمدی‌نژاد هم در سال‌های گذشته٬ بر مخالفت خود با هاشمی‌رفسنجانی و دوران حکمرانی وی تاکید و وی را از دلایل بروز انحراف در جمهوری‌اسلامی دانسته اند.

هفته گذشته نیز سخنانی از هاشمی‌رفسنجانی منتشر شد که وی در آن از صحیح بودن پیش‌بینی‌های خود درباره عملکرد دولت محمود احمدی‌نژاد خبر داده بود. رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ گفته بود که این پیش‌بینی‌ها را در دیدار با کمیته تحقیق و تفحص مجلس خبرگان بیان کرده و حرف‌های وی ضبط شده است.

پیش از این روزنامه ایران با انتشار گزارشی مفصل تاکید کرده بود که تحلیل‌ها و گزارش‌ها در خصوص تلاش محمود احمدی‌نژاد برای نزدیک شدن به اکبر هاشمی رفسنجانی “دروغی بزرگ” است و “اختلاف محمود احمدی‌نژاد و هاشمی رفسنجانی از یک دعوای سیاسی فرا‌تر بوده و افتراق این دو در حوزه اجتماعی، سیاست خارجی، اقتصاد و فرهنگ کاملاً گفتمانی است”.

روزنامه رسمی دولت با اشاره به سخنان احمدی‌نژاد درباره هاشمی‌رفسنجانی در مناظره با میرحسین موسوی٬ که گفته بود “باور ما این است که صحنه گردان اصلی، خود آقای هاشمی است. بالاخره ما می‌بینیم چه کسی در ستاد انتخاباتی چه کسی فعال است و اینها از کجا می‌روند جلسه می‌گذارند و ارتباطات‌شان را برقرار می‌کنند”٬ نوشته بود: “این روزها نیز بر اساس فرمول و پروژه گره خوردگی «فتنه و انحراف» برداشتن مرزبندی میان احمدی نژاد و هاشمی رفسنجانی به طور جد در دستور کار برخی از رسانه‌های مدعی اصولگرایی قرار گرفته است”.

این در حالی است که در ماه‌های گذشته٬ محمود احمدی‌نژاد به طور محسوسی٬ در رفتارهای خود علیه هاشمی‌رفسنجانی تجدیدنظر کرده است. وی حکم برکناری عبدالله جاسبی از دانشگاه آزاد را امضا نکرد و خواستار عضویت وی در شورای عالی انقلاب فرهنگی شد. گفته می‌شود که وی در جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر ضرورت “حفظ حرمت” هاشمی رفسنجانی، خواستار پرهیز از اجرای تصمیمات شورا درباره دانشگاه آزاد بدون جلب موافقت هاشمی رفسنجانی شده بود.

این مسایل٬ باعث واکنش حسین کچویان٬ استاد دانشگاه و از اعضای این شورا شد. وی با اشاره به سابقه مخالفت‌های احمدی‌نژاد با هاشمی‌رفسنجانی٬ نوشته بود: “برای درک کامل این موضع و تازگی غریب آن لازم است به اظهارات صریح و روشن وی [احمدی نژاد] در مورد لزوم برخورد و ضرورت حذف کامل آقای هاشمی رفسنجانی از عرصه عمومی و نظام اشاره کنم که پس از انتخابات ۱۳۸۸ و در گفت‎وگویی شفاهی خطاب به شخص بنده بیان کرد”.

در هفته‌های گذشته٬ و پس از مذاکرات انجام شده میان ایران و گروه ۱+۵ در استانبول٬ حامیان محمود احمدی‌نژاد با انتقاد از روند مذاکرات٬ گفته بودند که حامیان هاشمی‌رفسنجانی سرنخ این مذاکرات را در دست گرفته‌اند.

گرچه هنوز مشخص نیست که دلیل تلاش احمدی‌نژاد برای نزدیکی به هاشمی‌رفسنجانی چیست٬ اما معلوم نیست که این نزدیکی به نتیجه‌ای منجر شودو آب این دو به یک جوی برود؛ماجرایی که پیش از این توسط صادق زیباکلام این‌گونه بیان شده بود: “هاشمی اساسا نمی‌تواند هیچ‌گونه نزدیکی و قرابتی با آقای احمدی‌نژاد داشته باشد چون هیچ‌گونه زمینه‌های مشترک سیاسی، اقتصادی، اجتماعی بین هاشمی و احمدی‌نژاد وجود ندارد. احمدی‌نژاد فردی است که صرفا حال را در نظر دارد و فقط به موفقیت‌هایی که الان باید به دست بیاورد فکر می‌کند، او به جو و فضا نگاه می‌کند و اساسا سرشت یک سیاست مدار پوپولیست را دارد… دوستی با احمدی‌نژاد و ائتلاف با او برای هاشمی سودی نخواهد داشت و هاشمی به او نزدیک نخواهد شد. چون همانطور که گفتم نگاه‌های این دو متفاوت است و هر چه بررسی می‌کنیم می‌بینیم در هیچ کجا این دو نقطه اشتراکی با هم ندارند”.