حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در هشدار به مخالفان تندروی توافق هستهای با غرب، گفت که کشور باید به انزوای بینالمللی خود پایان دهد و تهدید کرد که در ایران یک همهپرسی بیسابقه برگزار خواهد کرد. این رهبر ایرانی گفت، به دنبال استفاده از این حق تصریح شده در قانون اساسی برای قدرت بخشیدن به مردم است. برخی از تحلیلگران اینطور برداشت میکنند که او میخواهد هرگونه توافق هستهای را به رای عمومی بگذارد.
او روز یکشنبه در کنفرانس اقتصاد ایران در تهران گفت: “تجربه سیاسی ما نشان میدهد که کشور نمیتواند در حالت انزوا رشد خود را حفظ کند.” وی افزود که منظورش این نیست که در مذاکره با قدرتهای جهانی آرمانهای انقلابی رژیم اسلامی را مورد مصالحه قرار دهد. وی گفت: “آرمانهای ما به سانتریفیوژ وصل نیست. آرمانهای ما به مغزمان وصل است، به قلب و عزم ما وصل است.”
آقای روحانی از جانب تندروهای ایران در مجلس و سپاه پاسداران تحت فشار است که مذاکرات هستهای، که تا اول ژوئیه تمدید شده، تنها باید زمانی به نتیجه برسد که تمام تحریمها لغو شود. بسیاری از تحلیلگران ایرانی میگویند دستیابی به این شروط تقریبا غیرممکن است و به نگرانیها در مورد عدم دستیابی به توافق جامع دامن میزند.
وی در حالیکه خواستار اتحاد در کشور شد عنوان کرد که اگر راه سیاستهایش سد شود، میتواند درباره “مسایل مهم که برای همه مردم مهم است و روی زندگی آنها تاثیر میگذارد” از همهپرسی استفاده کند.
یک تحلیلگر سیاسی نزدیک به اصلاحطلبان میگوید: “حتی اگر روحانی برنامهای برای استفاده از این حق نداشته باشد، او تهدید کرده که ممکن است نظر عموم را درباره توافق هستهای جویا شود. این میتواند رقبای او را بترساند که روی چیزهای غیرممکن مثل لغو فوری تحریمها اصرار نکنند.”
ایران گزارش آسوشیتد پرس مبنی بر اینکه تهران و واشنگتن توافق کردهاند مواد هستهای این کشور برای حصول اطمینان از اینکه برای سلاح مورد استفاده قرار نخواهند گرفت، به روسیه منتقل شود، تکذیب کرد.
اقتصاد ایران از تحریمهای بینالمللی بر سر برنامه هستهای و همچنین کاهش شدید قیمت نفت ضربه دیده است.
تهران که در ابتدا عربستان سعودی را به جنگ نفتی برای تضعیف جمهوری اسلامی متهم میکرد میگوید، حالا متوجه شده که فشارهای دیگر بازار هم دخیل بوده است.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران در حاشیه کنفرانس روز یکشنبه گفت، مازاد تولید بازار تا اندازه ای مرتبط با تولید نفت شیل است. وی گفت، حتی با اینکه فروش نفت کشور در سه سال گذشته به خاطر تحریمها نصف شده، ایران برای حفظ سهم بازار خود تلاش میکند. وی گفت: “ما تحت هیچ شرایطی سهم بازار را از دست نمیدهیم… و بدون توجه به قیمت، زمانی که تحریمها برداشته شود تولید را افزایش میدهیم.”
اقتصاددانان در این کنفرانس، به رغم دستاوردهای آقای روحانی در مدت ریاستجمهوری، دورنمای بینویدی را برای اقتصاد کشور پیشبینی کردهاند. تورم از ۴۰ درصد در آغاز ریاستجمهوری روحانی به ۱۷ درصد رسیده و رشد اقتصادی که به مدت دو سال منفی بوده، از آوریل تا اکتبر سال گذشته ۴ درصد رشد داشته است.
آقای روحانی همچنین خواستار پایان فساد در اقتصاد شد، که به روشنی به سپاه پاسداران و منافع عظیم تجاری این نهاد اشاره داشت. وی گفت: “اقتصاد با انحصار نمیتواند پیش برود. باید اقتصاد را از انحصار و رانت نجات دهیم.”
منبع: فایننشیال تایمز - 3 ژانویه ۲۰۱۵