سید احمد خاتمی، از اعضای مجلس خبرگان طی گفتگویی با خبرگزاری دولتی ایرنا اعلام کرد اجلاس آینده این مجلس در روزهای ۱۹ و ۲۰ اسفند برگزار و در همین اجلاس تکلیف رئیس خبرگان نیز تعیین می‌شود.
سیداحمد خاتمی گفت: “در نشست اخیر هیات رییسه مجلس خبرگان رهبری برنامه‌ریزی‌های لازم برای برگزاری هفدهمین اجلاس انجام شد.[…] نامزدهای هیات رییسه در هفدهمین اجلاس داوطلبی خود را اعلام می‌کنند و پس از برگزاری انتخابات، رییس و اعضای هیات رییسه جدید انتخاب می‌شوند.”
او در پاسخ به این سوال که آیا برای ریاست مجلس خبرگان رهبری نامزد خواهد شد یا نه تاکید کرد: “بنده به احترام بزرگانی که در مجلس خبرگان رهبری هستند و برای بنده حکم پدر دارند مطلقا نامزد ریاست نمی‌شوم.”
پیش از این اکبر هاشمی‌رفسنجانی اعلام کرده بود “درصورتی که بعضی افراد که آنها را برای ریاست خبرگان صالح نمی‌دانم قصد کاندیدا شدن داشته باشند، آمادگی خود را برای کاندیداتوری ریاست این مجلس اعلام خواهم کرد.”
تصریح احمد خاتمی بر کناره‌گیری‌اش از رقابت بر سر ریاست خبرگان در واقع گامی برای کاندیدا نشدن هاشمی‌رفسنجانی محسوب می‌شود. البته گفته می‌شود بجز احمد خاتمی، محمد یزدی، مصباح یزدی و احمد جنتی نیز باید از رقابت کناره‌گیری کنند تا احتمال کاندیداتوری هاشمی‌رفسنجانی کاهش یابد. جنتی در زمانی که هنوز مهدوی‌کنی زنده بود اعلام کرده بود حاضر به کاندیداتوری برای ریاست خبرگان نیست. او در یک برنامه تلویزیونی تاکید داشت: “من به درد این کار نمی‌خورم و به من هم گفتند گفتم من آمادگی برای این کارها ندارم. انشاالله خداوند آقای مهدوی را شفا عنایت کند.” با اینهمه مشخص نیست که پس از مرگ آیت‌الله مهدوی‌کنی، او همچنان بر عقیده پیشین اش باقی بماند.
خبرگزاری آریا، نزدیک به حزب موتلفه اسلامی در گزارشی که دیروز درباره انتخاب رئیس خبرگان منتشر کرد نوشت: “در میان چهره های این مجلس که گمانه زنی ها در مورد آنها بیشتر از سایرین است می توان به آیت الله هاشمی رفسنجانی و آیت الله هاشمی شاهرودی اشاره کرد. برخی هم از آیت الله جنتی و برخی دیگر هم از آیت الله مصباح سخن به میان می آورند اما آیت الله هاشمی رفسنجانی، که سابقه ریاست بر مجلس خبرگان را دارد اکنون به همراه آیت الله هاشمی شاهرودی دو گزینه ای هستند که احتمال داده می شود یکی از آنها رییس این مجلس شود.”
نویسنده این خبرگزاری اضافه کرده است: “ بنابر شناختی که از فضای مجلس خبرگان رهبری وجود دارد بعید است که آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی و آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی به رقابت برای این سمت بپردازند و مسلما یک نفر از این دو نفر در روز آخر کاندیدای این پست خواهد شد. در این میان اما تحلیل‌ها حکایت از آن دارد که اگر آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی کاندیدای ریاست شود به احتمال زیاد کسی از طیف مقابل کاندیدا نخواهد شد و این رقابت بدون رقیب به پایان خواهد رسید. اما از دیگر سو این احتمال وجود دارد که اگر آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی کاندیدای ریاست شود فردی از طیف مقابل برای رقابت با او تصمیم به کاندیداتوری بگیرد. فردی که ممکن است از میان چهره‌هایی چون آیت‌الله مصباح‌یزدی یا آیت‌الله جنتی انتخاب شود.”
از سوی دیگر، روزنامه شرق در گزارشی از مجلس خبرگان و اجلاس آینده آن نوشت: “در دوره‌های اول این مجلس با حضور مرحوم آیت‌الله مشکینی، عملا هیچ‌یک از خبرگان خود را برای ریاست کاندیدا نمی‌کرد و ریاست وی در چهار دوره اول این مجلس بدون هیچ‌گونه رقیبی با رای قاطع نمایندگان انجام می‌شد. پس از فوت مرحوم آیت‌الله مشکینی اما انتخابات رقابتی شد. در یک‌سو آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی قرار داشت و از سوی دیگر آیات مصباح‌یزدی، جنتی و محمد یزدی قرار گرفته بودند. هربار اما به ریاست آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی منجر می‌شد. پس از وقایع سال۸۸، هاشمی‌رفسنجانی، برای جلوگیری از آغشته‌شدن فضای این مجلس به جریانات سیاسی، حاضر شد در صورت کاندیداتوری مرحوم آیت‌الله مهدوی‌کنی برای ریاست مجلس خبرگان، برای این سمت کاندیدا نشود.”
روزنامه شرق اضافه کرد: “با درگذشت مرحوم آیت‌الله مهدوی‌کنی، باز زمزمه‌های انتخاب هاشمی‌رفسنجانی به‌عنوان گزینه اصلی ریاست مطرح شد، اگرچه راه برای ریاست او چندان هموار به نظر نمی‌رسد. مصباح‌یزدی، جنتی، محمد یزدی و موحدی‌کرمانی از مطرح‌ترین گزینه‌های رقیب در مقابل هاشمی‌رفسنجانی هستند.”
روزنامه اعتماد نیز در گزارشی با عنوان “انتخاب رییس خبرگان از میان دو هاشمی” اکبر هاشمی‌رفسنجانی و محمود هاشمی‌شاهرودی را دو گزینه اصلی برای ریاست خبرگان نامید.
نویسنده اعتماد تاکید کرده بود: “از خیلی پیش‌تر هم مشخص بود که نه سیداحمد خاتمی و نه خیلی از چهره‌های سرشناس دیگر خبرگان وارد میدان رقابت برای ریاست بر این مجلس نخواهند شد. هر چند بعد از وخامت حال آیت‌الله مهدوی‌کنی و نهایتا درگذشت رییس سابق مجلس خبرگان رهبری، گمانه‌زنی‌ها درباره سرنوشت جانشینی ایشان محدوده‌ای شش تا هفت نفره را در بر می‌گرفت. آن روزها از چهره‌هایی چون سیداحمد خاتمی، آیت‌الله محمد یزدی، آیت‌الله مصباح‌یزدی، آیت‌الله آملی لاریجانی، آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی، آیت‌الله امامی‌کاشانی و نهایتا آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی به عنوان نامزدهای احتمالی ریاست خبرگان رهبری نام برده می‌شد. اما خیلی زود همه این گمانه‌زنی‌ها به دو گزینه یعنی هاشمی‌شاهرودی و هاشمی‌رفسنجانی محدود شدند.”
نگرانی راستگرایان هوادار سیدعلی خامنه‌ای از ریاست هاشمی‌رفسنجانی بر مجلس خبرگان از ماه‌ها پیش آغاز شد و حتی سیداحمد خاتمی اعلام کرد که او کاندیدای ریاست خبرگان نخواهد شد. اما هاشمی رفسنجانی سخن او را تکذیب کرد.
مرداد ماه گذشته، روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران گفتگویی با آیت‌الله خزئلی منتشر کرد که نگرانی‌های تندروها را آشکارتر می‌نمود. او به این روزنامه گفته بود: “دیگران و مخصوصاً کسی که فتنه‌گران به او تمایل دارند، نمی‌تواند ریاست را بگیرد. اگر هم خدای ناکرده، کسی حرف خلافی بزند، هستند کسانی که جواب او را بدهند و جلویش را بگیرند.”
خزئلی سپس با اشاره به بیماری مهدوی‌کنی اضافه کرده بود: “الان هم او نباشد کسان دیگری هستند که به ریاست برسند، دیگران هستند. کسی که فتنه‌گران به دنبال او هستند، لیبرال شده است! با دشمنان نظام و رهبری همدست شده است، در چنین شرایطی اگرهم بیاید، نمی‌تواند مجلس خبرگان را باشرایط کنونی آن، اداره کند.”
چندی بعد آیت‌الله هاشم زاده هریسی دیگر نماینده مجلس خبرگان رهبری، در گفتگویی با سایت نامه‌نیوز تاکید کرد: “بحثی که اخیرا پیرامون ریاست آقای هاشمی‌رفسنجانی مطرح شده است را به عنوان یک حق طبیعی برای وی می‌دانم وهیچ فردی نمی‌تواند مانع این حق شود. آیت الله هاشمی پیش از این در سمت ریاست مجلس خبرگان و نایب رئیسی فعالیت کرده اند و به نوعی می توان گفت امتحان خود را پس داده‌اند. با ریاست دوباره ایشان هیچ تغییر و تفاوتی نیز در مجلس‌خبرگان صورت نخواهد گرفت زیرا این همان مجلسی است که ایشان زمانی ریاست آن را برعهده داشتند.”
آیت‌الله محی‌الدین حائری شیرازی، یکی دیگر از نمایندگان مجلس خبرگان نیز در یک برنامه تلویزیونی گفته بود: “هر کسی با آقای هاشمی رقابت کرد، شکست خورد؛ آقای جنتی آمد نشد دیگران آمدند نشد. آقای مهدوی نیز به دلیل این که آقای هاشمی به احترام آمدن ایشان کاندیدا نشد، برگزیده شد.آقای مهدوی در نطق افتتاحیه خود گفت آقای هاشمی این منصب را به من تفویض کردند.”
به این ترتیب مشخص بود که کنارگذاشتن هاشمی‌رفسنجانی به این سادگی نخواهد بود. پس از مرگ مهدوی‌کنی احتمال ریاست رفسنجانی بر خبرگان افزایش یافت. تاکید رفسنجانی بر اینکه اگر افراد غیرصالح برای ریاست خبرگان کاندیدا شوند، او هم کاندیدا خواهد شد، موجب عقب‌نشینی رقیبان سیاسی رفسنجانی شده و به نظر می‌رسد که هر دو جناح به ریاست هاشمی‌شاهرودی رضایت داده‌اند.
