یکی از اعضای اصلاحطلب شورا با آتل و صندلی چرخدار از بیمارستان آمد تا مبادا حتی یکی از رایهای این طیف در انتخاب اعضای هیات رئیسه شورای شهر تهران کم شود اما اصلاحطلبان شورای پایتخت نه تنها ریاست را به مهدی چمران پس دادند، بلکه به طور کلی از هیات رئیسه حذف شدند. آنها پیش از این هم در رقابت برای انتخاب شهردار از اصولگرایان شکست خورده بودند و مماشات احمد مسجدجامعی در یک سال گذشته در برابر جنجالهای متعدد شهرداری تهران هم نتوانست اصولگرایان حامی قالیباف را به ابقای او متمایل کند.
یک شکست به فاصله ۵ رای
وقتی اصولگرایان از احتمال تعویق رایگیری انتخابات هیات رئیسه به دلیل مرگ مادر ابوالفضل قناعتی صحبت میکردند، علی صابری یکی از مخالفان بود. این عضو حقوقدان و اصلاحطلب شورا استدلال میکرد که با نبود یک عضو، رایگیری به تعویق نمیافتد و هیچ حادثهای آنقدر مهم نیست که “وظیفه مهم نمایندگی مردم تهران” را متوقف کند. اما خودش در شب انتخابات دچار سانحه شد و به بیمارستان رفت. با این حال رحمتالله حافظی و حبیب کاشانی از اصولگرایان شورا به دنبال او رفته و با آمبولانس او را به رایگیری رساندند. قناعتی سیاهپوش هم در معیت احمد دنیامالی به جلسه شورای شهر آمد تا انتخابات هیات رئیسه در دومین سال از فعالیت شورای چهارم دقایقی قبل از ظهر روز سهشنبه ۱۱ شهریور ماه آغاز شود.
اولین رایگیری مهمترین بود و به انتخاب رییس اختصاص داشت. رقابتی که امسال هم بین احمد مسجدجامعی و مهدی چمران برگزار شد. مسجدجامعی سال گذشته توانسته بود با اختلاف یک رای، به ریاست ۱۰ ساله چمران و اصولگرایان خاتمه بدهد اما این بار با ۵ رای اختلاف به چمران باخت. اصلاحطلبان با جداشدن الهه راستگو از جمعشان در هنگام انتخاب شهردار تهران، ۱۴ رای تشکیلاتی داشتند. اما این بار نه تنها آرای ورزشکاران و به اصطلاح مستقلهای شورا را نتوانستند جذب کنند که یک رای دیگر هم از آنها کم شد.
حدسهای اولیه این بود که احمد دنیامالی، عضو مشترک دو لیست اصلاحطلبان و اصولگرایان به چمران رای داده باشد اما او برگه رایش با نام مسجدجامعی بر روی آن را به چند تن از خبرنگاران نشان داده بود. پس اصلاحطلبان باید به دنبال کس دیگری میگشتند، همان کسی که به تعبیر احمد حکیمیپور، رییس فراکسیون اصلاحطلبان شورا در قطع درختان توسط تبر، مانند دسته تبر عمل کرده، یعنی با اینکه از جنس چوب و درخت بوده اما به تیغه تبر برای برانداختن درخت کمک کرده است.
مشخص بود که جدیدی و رضازاده از جمع ورزشکاران شورا به چمران رای دادهاند، همانها که گفته بودند تصمیمشان را در دقیقه ۹۰ میگیرند. پس سوءظنها به سوی هادی ساعی رفت و به این ترتیب مشخص شد که ورزشکاران شورا با چرخش به سوی اصولگرایان، نتیجه را به نفع آنان رقم زدهاند.
شکست اصلاحطلبان در این مرحله متوقف نشد و رای تشکیلاتی و لابیهای از پیش صورت گرفته اصولگرایان در رایگیریهای بعدی هم به گونهای عمل کرد که هیچ اصلاحطلبی در هیات رییسه باقی نماند.
سال گذشته، احمد حکیمیپور وقتی که ریاست به یک اصلاحطلب رسید از رقابت با مرتضی طلایی انصراف داد تا نایب رییسی به یک اصولگرا و حامی قالیباف برسد. اما این بار حکیمیپور وارد میدان شد و در دور اول با طلایی در رای ۱۵ مساوی شد. یک بار دیگر رایگیری کردند و این بار یک رای از کاندیدای اصلاحطلب کم شد و با رای ممتنعی که به نفع کاندیدای اصولگرا جلب شده بود، طلایی ۱۷ بر ۱۵ برنده شد و نایب رییسی خود را تداوم بخشید.
برای منشیها هم الهه راستگو و ابوالفضل قناعتی از اصولگرایان و محمد مهدی تندگویان از اصلاحطلبان کاندیدا شدند. هادی ساعی و عباس جدیدی هم از جمع ورزشکاران آمدند که اولی پیش از این در همین سمت قرار داشت و چهرهای متمایل به اصلاحطلبان شناخته میشد. قناعتی با ۱۸ رای در دور اول به مقام منشی هیات رییسه رسید و راستگو و تندگویان با مساوی شدن در شماره ۱۵ به دور دوم رایگیری رفتند. این بار تقسیم آرا ۱۶ به ۱۵ به نفع راستگو شد. جایگاه عباس جدیدی هم با کسب ۳ رای در این جمع، قابل توجه بود.
اصلاحطلبان که پیش از این با دو ساله بودن مدت حضور سخنگو مخالفت کرده بودند، این بار اسماعیل دوستی را به میدان رقابت فرستادند اما او هم ۱۶ بر ۱۴ به رضا تقیپور، سخنگوی سال اول و اصولگرای شورا باخت.
انتخاباتی پرحاشیه
جلسه روز سهشنبه چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران یکی از داغترین و پرحاشیهترین جلسات سه دوره اخیر بود؛ جلسهای که در دقایقی از درگیری لفظی بین اعضا درگرفت و رفت و آمدهای مکرر اعضا و صحبتهای مداومشان با تلفن همراه، نظم جلسه را مختل کرده بود.
از حواشی مهم این جلسه یکی شایعه عمدی بودن تصادف علی صابری بود که توسط وبسایت منتسب به یکی از اعضای شورا منتشر شد. این وبسایت مدعی بود چون صابری میخواسته به نفع چمران رای بدهد قرار بوده با این تصادف از جلسه رایگیری حذف شود. این عضو اصلاحطلب اما به مسجدجامعی رای داد و غیرطبیعی بودن تصادف را رد کرد.
همچنین گفته شد که مرتضی طلایی و علیرضا دبیر، از سوی نهادهای امنیتی احضار و به آنها گفته شده در انتخابات هیأت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران به مهدی چمران رای دهند. چمران در جمع خبرنگاران با تکذیب این خبر گفت: “من دقیقا برعکس این اتفاقی که میگویید را شنیدهام.”
اصلاحطلبان شورا و سه سال آینده
۱۰ سال ریاست بیچون و چرای مهدی چمران بر شورای شهر تهران و انتخابات بیحاشیه و بیهیجان ادوار گذشته، هیچ نسبتی با رایگیری امسال نداشت. در دوره سوم، احمد مسجدجامعی، محمدعلی نجفی و معصومه ابتکار فراکسیون اصلاحطلبان و اقلیت محض شورای شهر را در اختیار داشتند و هیات رئیسه هم در اختیار اصولگرایان بود. نجفی برای دوره چهارم کاندیدا نشد و ابتکار ردصلاحیت شد. تنها مسحدجامعی بود که پس از ردصلاحیت گسترده اصلاحطلبان در انتخابات، در کنار یک لیست از چهرههای نسبتا جوان و کمتر شناختهشده تر قرار گرفت و توانستند موفقیت قابلتوجهی در انتخابات شورای شهر کسب کنند. ۱۴ رای تشکیلاتی آنها در مقابل اصولگرایانی که به نظر میرسید چندان با یکدیگر همراه و هماهنگ نیستند، میتوانست موقعیت خوبی برای آنان باشد که از شورای اول به بعد، عرصه را به اصولگرایان واگذار کرده بودند.
اما در همان اولین قدم و در انتخاب شهردار تهران با چرخش الهه راستگو به سوی قالیباف، شکست خوردند و نتوانستند محسن هاشمی، گزینه مدنظر خود را به شهرداری تهران برسانند. پس از آن، شورای شهر به ریاست احمد مسجدجامعی راه مماشات کامل با شهرداری و قالیباف را در پیش گرفت و در بزنگاههایی مانند قرارداد ۲۰ هزارمیلیاردتومانی شهرداری با سپاه، مرگ دو کارگر زن بر اثر تعلل آتشنشانی، تفکیک جنسیتی و چندین و چند مورد دیگر از شورای شهر جز چند تذکر و وعده پیگیری حرکت دیگری مشاهده نشد.
حالا آنها کرسیهای هیات رییسه را هم از دست دادهاند. خبرنگار خبرگزاری میراث فرهنگی در توصیف اصلاحطلبان شورا پس از پایان جلسه روز سهشنبه نوشته است: “سردرگم و کم رمق در گفتگوهای درون راهروهای شورا به دنبال علت شکست شان بودند. بعضیها تلفن خود را خاموش کردند و از اتاق بیرون نیامدند. دیگران عصبانی و مغموم دنبال کشف عضوی بودند که رای نداده و در نهایت راهی اتاق محمد حقانی شدند تا شاید برای آینده نامعلومی که در پیش دارند تصمیمگیری کنند.”