در روزهایی که باشگاههای فوتبال ایرانی خود را برای شروع فصل جدید لیگ برتر فوتبال آماده می‌کنند، یک رای بی‌سابقه از کمیته استیناف فدراسیون فوتبال، ورزش ایران را با یک شوک بزرگ مواجه کرده است. به حکم کمیته استیناف، باشگاه راه‌آهن به دلیل به کارگیری یک بازیکن غیرمجاز با جریمه‌ای سنگین مواجه شده و با کسر امتیاز به دسته پایین‌تر سقوط کرده است. به این ترتیب باشگاه پیکان، تیمی که پیش از این به دسته یک سقوط کرده بود به لیگ برتر باز می‌گردد. یکی از تبعات این حکم، افت محسوس قیمت باشگاه راه‌آهن است که از مجموعه دارایی‌های بابک زنجانی محسوب می‌شود و در اختیار دستگاه قضایی است.
تخلفی که محرز بود
همه این ماجرای عجیب و بی‌سابقه به حضور مارتین کایونگو موتومبا در باشگاه راه‌آهن برمی‌گردد؛ یک بازیکن متولد سوئد که اصلیت اوگاندایی دارد و پس از بازی در تیم ملی زیر ۱۷ سال سوئد ترجیح داده تا پیراهن تیم ملی اوگاندا را برتن کند. او سال گذشته میلادی در ترکیه حضور داشت و عضو باشگاه اردو اسپور این کشور بود اما ناگهان از تیم بحران‌زده راه‌آهن تهران سر درآورد که برای بقا در لیگ برتر می‌جنگید.
موتومبا ۷ بازی برای راه‌آهن انجام داد و در پایان توانستند بقا در لیگ برتر را جشن بگیرند اما باشگاه پیکان، متعلق به شرکت ایران خودرو که به دسته پایین‌تر سقوط کرده بود به دلیل حضور این بازیکن علیه باشگاه راه‌آهن شکایت کرد. به ویژه این که زننده یکی از گل‌های راه‌آهن در بازی با پیکان که به کسب سه امتیاز حیاتی برای راه‌آهن منجر شد، موتومبا بود. پیکانی‌ها مدعی بودند که مدارک این بازیکن برای حضور در لیگ برتر فوتبال ایران جعلی است و او نمی‌بایست مجوز بازی دریافت می‌کرد.
با پیگیری پیکان، کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال این بازیکن موثر و تازه وارد راه‌آهن را از مسابقه آخر این تیم محروم کرد اما باشگاه خودروسازان مصر بود که باید برای تمام بازی‌هایی که از بازیکن غیرمجاز استفاده شده، باخت سه بر صفر برای راه‌آهن محسوب شود.
جالب این که فدراسیون فوتبال مدعی بود تخلفی از سوی باشگاه راه‌آهن صورت نگرفته و اگر مشکلی هم وجود دارد به خود بازیکن و فدراسیون فوتبال ترکیه برمی‌گردد. مطابق قوانین فیفا، سیستمی به نام TMS برای نقل و انتقال بین‌المللی بازیکن بین باشگاه‌ها وجود دارد. هر باشگاه در مورد بازیکنان خود دو سند در این سیستم قرار می‌دهد، یکی قرارداد رسمی ثبت شده و دومی مدرکی که نشان دهد قرارداد بازیکن با باشگاه کشور مبدا تا قبل از آخرین روز نقل و انتقالات کشور مقصد به پایان رسیده است. مدرک دوم موتومبا موجود نبود و به همین دلیل فدراسیون فوتبال ترکیه با صدور مجوز بازی او در راه‌آهن مخالفت کرد. در این بین باشگاه راه‌آهن ادعا کرد سندی وجود دارد که نشان می‌دهد فسخ قرارداد موتومبا با باشگاه ترک دیر به اطلاع فدراسیون فوتبال ترکیه رسیده و در نهایت با پیگیری‌های انجام شده، مجوز بازی صادر شد. اما موضوع وقتی لو رفت که در وبسایت فدراسیون فوتبال ترکیه به وضوح مشخص شد که این بازیکن پس از پایان نیم فصل نقل و انتقالات فوتبال ایران همچنان در اختیار باشگاه اردواسپور بوده و حتی بازی کرده است. بنابراین سند و ادعای فسخ قرارداد در تاریخ مجاز، دروغ و جعلی بوده است.
در ابتدا حدس زده می‌شد که همه چیز با محرومیت این بازیکن خارجی و جریمه مالی باشگاه راه‌آهن رفع و رجوع شود و مانند بسیاری از پرونده‌های فساد در فوتبال ایران، تصمیمی با کمترین حاشیه و تبعات در دستور کار قرار بگیرد. اما کمیته استیناف با تاخیری بسیار زیاد و در دوره آماده‌سازی تیم‌ها برای فصل آینده لیگ برتر، حکم نهایی خود را صادر کرد. آن هم در شرایطی که مسابقه “پلی آف” حضور در لیگ برتر برگزار شده بود.
در حکم کمیته استیناف که “قطعی و غیرقابل اعتراض” توصیف شده، آمده است: “۱- بازیکن تیم راه آهن به نام مارتین کایونگو موتومبا به شش جلسه محرومیت از فعالیت فوتبالی و پرداخت یکصد و پنجاه میلیون ریال جریمه نقدی محکوم شد. ۲- نتیجه هر یک از مسابقات باشگاه راه آهن که از بازیکن مذکور در مقابل تیم های پرسپولیس تهران، نفت مسجد سلیمان، پیکان تهران، استقلال خوزستان و سایپا البرز استفاده کرده است، سه بر صفر به نفع باشگاههای فوق الذکر اعلام می‌شود.”
به این ترتیب تیم راه‌آهن به دسته یک سقوط کرده و پیکان که پیش از این سقوط کرده و قرار بود از کرج به شهر اراک منتقل شود، دوباره به لیگ برتر بازگشت.
نگرانی از افت ارزش دارایی بابک زنجانی
یکی از تبعات این حکم، مشکلی است که گریبانگیر وزارت نفت به عنوان طلبکارِ بابک زنجانی خواهد شد. اموال زنجانی که همچنان در بازداشت به سر می‌برد، در اختیار دستگاه قضایی است و این باشگاه می‌توانست با فروش امتیاز خود به متقاضیان حضور در لیگ برتر، بخش کوچکی از بدهکاری چندین میلیاردی زنجانی به وزارت نفت را جبران کند. اما حالا مجوز باشگاه راه‌آهن با سقوط به دسته یک ارزش چندانی ندارد.
خبرگزاری ایسنا گزارش داده که دادستانی تهران به عنوان متولی تعیین تکلیف اموال بابک زنجانی که باشگاه راه آهن نیز از اموال او محسوب می‌شود نسبت به رای کمیته استیناف فدراسیون فوتبال شدیدا معترض است. این خبرگزاری همچنین خبر داده که به احتمال زیاد نشستی با حضور بازپرس مسئول پرونده بابک زنجانی و مسئولان ارشد فدراسیون فوتبال برگزار خواهد شد که طی آن دلایل و چگونگی صدور رای مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در حال حاضر تجدیدنظرخواهی در حکم صادر شده تنها با دستور رییس فدراسیون فوتبال قابل پیگیری و بررسی است. به این ترتیب با ورود نمایندگان دادستانی به ماجرا هیچ بعید نیست که موضوع شکایت پیکان از راه آهن مجددا در کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال بررسی شود.
علیرضا رحیمی، مدیرعامل باشگاه راه‌آهن هم با اعتراض شدید به این حکم، آن را “قانون‌شکنی” نامیده : “آی تی سی موتومبا را فدراسیون صادر کرده است. وقتی این کارت بازی صادر می‌شود هر کجا هم که تخلف شده باشد به ما چه ارتباطی دارد؟ من روز گذشته با چشمان خودم دیدم که رای سه بر صفر به سود پیکان اعلام شده اما چرا رای تغییر کرد؟ به هر راه قانونی حتی فیفا و قوه قضائیه قدم می‌گذارم تا این مساله پیگیری شود.”
