بلافاصله پس از بازگشت رئیس دولت دهم به تهران، انتقادات چهره های سیاسی و نمایندگان پارلمان پیرامون اظهارات وی در خصوص جایگاه مجلس آغاز شده است. نمایندگان مجلس خواستار واکنش جدی به مواضع وی شده و گفته اند در برابر آن سکوت نخواهند کرد. همزمان دبیر کل یک تشکل راست گرا نیز انتقادات تندی را متوجه محمود احمدی نژاد کرده است.
“مگر وی مجلس را در راس امور قرار داده است؟” منظور حبیب الله عسگر اولادی از “وی” کسی جز رئیس دولت مستقر نیست. دبیر‌کل جبهه پیروان خط امام و رهبری به اظهاراتی از محمود احمدی نژاد واکنش نشان می دهد که مجلس را در “راس امور” ندانسته بود. آن اظهارات سبب شد عسگراولادی، دیروز زمانی که در اجلاس دیبران استانی حزب موتلفه حضور داشت بگوید: “اظهارنظر کننده این سخن که در راس امور بودن مجلس مربوط به زمان خاصی بود، باید بداند که این سخن را باید ولی فقیه بگوید؛ همانطوری که ولی فقیه در آن شرایط تشخیص داده و این سخن را گفته است.”
عسگر اولادی از ششم آذر ماه سال 1361 می گوید. زمانی که آیت الله خمینی بیمناک از اختلافات میان قوای سیاسی، با دانشجویان دفتر تحکیم دیدار کرد تا بگوید: “من اعلام میکنم به همه ملت که امروز مخالفت با دولت، مخالفت با مجلس، مخالفت با جمهوری اسلامی، مخالفت با ارگانهایی که در جمهوری اسلامی است، مخالفت با اسلام است.”
او در جمله ای که حالا اسباب نزاع جدید میان مجلس هشتم و دولت دهم جمهوری اسلامی را فراهم کرده است گفته بود: “ مجلس در رأس همه امور واقع است.”
منتظرم بودم سخنانش اصلاح شود
مصطفی کواکبیان، نماینده اصلاح طلب مجلس نیز همزمان با بازگشت احمدی نژاد از نیویورک وی را ترغیب به اصلاح سخنانش کرده و خواستار واکنش قاطع مجلس به اظهارات وی شده است: “ والا به نظر می رسد، اگر سخنان آقای احمدی نژاد با واکنش قاطع و جدی خانه ملت مواجه نشود، تبعات جبران ناپذیری برای مجلس در پی خواهد داشت.”
وی افزوده است: “در این مدت منتظر بودم که ایشان از سفر آمریکا برگشته و یک جوری سخنان خود را اصلاح کنند که ظاهر امر نشان‌دهنده این است که وی بنای اصلاح سخنان خود را ندارد.”
هفته گذشته رئیس دولت زمانی که با روزنامه ایران ـ ارگان دولت- گفتگو می کرد، به طور تلویحی سخنان بنیانگذار انقلاب اسلامی را فاقد اعتبار در اوضاع سیاسی امروز معرفی کرده بود: “ آن زمان رئیس جمهوری مسئول اداره کشور نبوده بلکه نخست وزیر مسئول اداره کشور بوده که از طریق مجلس انتخاب می شده است. آن موقع مجلس بالاترین بود. اکنون در قانون اساسی قوه مجریه بار اصلی اداره کشور را بر دوش دارد و قوای دیگر باید کمکش کنند.”
تهدید به طرح عدم کفایت احمدی نژاد
عسگر اولادی آغاز گر چنین انتقاداتی از احمدی نژاد نبوده است. همان هفته گذشته و اندک زمانی پس از انتشار مصاحبه احمدی نژاد، علی لاریجانی رئیس پارلمان بی درنگ با گزاره ای کنایه آمیز به میدان امد تا بگوید مجلس برای مقابله با دیکتاتوری در راس امور است: “اگر امام بر قوه مقننه تکیه می‌کرد و می‌گفت که مجلس در رأس امور است برای این بود که دیکتاتوری در ایران تکرار نشود”.
پس از آن احمد توکلی و علی مطهری باب دیگری را گشودند. آن ها برای نشان دادن چربش قدرت مجلس بر دولت بحثی را مطرح کردند که از زمان ریاست جمهوری ابوالحسن بنی صدر به این سو در ادبیات سران جمهوری اسلامی مسکوت مانده بود. فرزند آیت الله علی مطهری – از نظریه پردازان انقلاب اسلامی- برای پاسخ گویی به احمدی نژاد یادآور شد که این مجلس است که اختیار “عزل رئیس جمهور” را دارد. وی گفت: “(مجلس)می تواند از طریق مطرح کردن سئوال از رئیس جمهور، استیضاح وی وتصویب عدم کفایت سیاسی، رئیس جمهور را ازقدرت عزل کند. بنابراین مجلس دست بالا را دارد و باز هم در راس امور است.”
احمد توکلی منتقد بی وقفه احمدی نژاد در پارلمان نیز همین بحث را پیش کشید. او نیز دلایل جالبی ارائه داد. به اعتقاد وی کشور بدون دولت اداره می شود اما بدون مجلس چنین امکانی موجود نیست: “کشور نمی‌تواند بدون مجلس باشد، اما مطابق قانون می‌تواند در حالت خاص بدون رئیس جمهوری و با شورایی سه نفره اداره شود.”
اما محمدرضا باهنر، دیگر نماینده شاخص اصولگرایان پا را فراتر از همه گذاشت. او بی پرده گفت اگر لازم باشد مجلس بی کفایتی محمود احمدی نژاد را مطرح خواهد، گرچه افزود: “انشاءلله آن روز پیش نیاید.”
سفر به نیویورک باعث سکوت مجلس شد
انتقاداتی اینچنین سهمناک پایان ماجرا نمی تواند باشد چرا که روز گذشته شهاب الدین صدر نائب رئیس مجلس هشتم گفته است، مجلس در برابر اظهارات احمدی نژاد “ساکت” بوده است. اوالبته دلیل سکوت مجلس در برابر اظهارات اخیر وی را سفر به نیویورک و حضور در مجمع عمومی سازمان ملل عنوان کرده است: “حتما این سخنان در موعد خود بررسی خواهد شد”.
نه دولت در راس امور است نه مجلس
در همین حال حامیان محمود احمدی نژاد در مجلس راه سومی را برای رهایی رئیس دولت از مخمصه جدید برگزیده اند. حمید رسایی در یادداشتی که در سایت رجانیوز منتشر کرده، نه مجلس را در راس امور دانسته است و نه دولت را تا مگر با معرفی “جانشین امام عصر” به عنوان کسی که در راس امور است بتواند فشارها را بر احمدی نژاد را کاهش دهد: “در حقیقت نه تنها بالاترین مقام در اختیار جانشین امام عصر است بلکه او نیز به دلیل تاثیرگذاری اصلی اش در راس امور کشور است. با این حساب مشاجراتی از این دست را باید بی فایده، غیر ضروری و بر خلاف مصالح کشور و توصیه های بالاترین مقام کشور که در راس امور است، بدانیم.”
مداخله آیت الله خامنه ای؟
اختلافات مجلس و دولت در چند ماه گذشته اوج گرفته است. این دو قوه سیاسی تاکنون بارها بر سر موضوعاتی چون درآمد حاصل از حذف یارانه ها، وقف دانشگاه آزاد اسلامی، ابلاغ قانون با یکدیگر وارد جدال های جدی شده اند. در این مدت آیت الله علی خامنه ای در قامت رهبر جمهوری اسلامی کوشیده است تا به ایجاد همخوانی میان این دو نهاد سیاسی دست بزند و آنان را به “وحدت” فرا خواند. وحدتی که بارها مطرح شده اما بیش از چند روز به طول نینجامیده است.
از همین رو شهاب الدین صدر از سفارش های رهبر جمهوری اسلامی برای پرهیز از اختلافات سخن به میان آورده اما تاکید کرده است: “این را هم قاطعانه می‌گویم که هرگز در برابر خدشه وارد شدن به سخنان حضرت امام سکوت نخواهیم کرد.”
اوایل ماه گذشته به دستور رهبر جمهوری اسلامی نشستی برای حل اختلافات مجلس و دولت تشکیل شد که ماحصل آن تندباد سیاسی اخیر بوده که گفته می شود با بازگشت رئیس دولت به تهران ممکن است بر شدت آن افزوده شود.
آیت الله علی خامنه ای هنوز پیرامون اظهارات اخیر رئیس دولت درباره مجلس موضع گیری نکرده است. برخی کارشناسان احتمال ورود رهبر جمهوری اسلامی به جدال اخیر را پایین می دانند، چرا که به باور آنان میانجیگری های مکرر و ناکام او پیرامون اختلافات مجلس و دولت باعث شده است تا جایگاه سیاسی او متزلزل شود. چرا که در ادبیات مقامات جمهوری اسلامی، سخنان ایت الله خامنه ای “فصل الخطاب” نامیده می شود. حال آنکه این “فصل الخطاب” در ماه ها و سال های گذشته بارها از سوی طرفین دعوا زیر پا گذاشته شده است.
با این حال شاید راه گریزی برای رهبر جمهوری اسلامی وجود نداشته باشد. حبیب الله عسگراولادی توپ را در زمین آیت الله خامنه ای انداخته و مستقیما از او خواسته است به اظهارنظر درباره گفته های اخیر احمدی نژاد بپردازد: “مگر وی مجلس را در راس امور قرار داده است که حالا امروز بخواهد آن را تغییر دهد و ما منتظر فرمایشات مقام معظم رهبری در این خصوص هستیم.”
