ایران که توانسته بود با موفقیت افزایش جمعیت را در دو دهه کنترل کند، حالا برای جبران پیرشدن جمعیت اش مجبور است افزایش جمعیت را تبلیغ کند. اما کارشناسان می گویند تشویق ایرانیان برای بچه دار شدن کار سختی است زیرا تحریم ها و نرخ ۳۶ درصدی تورم، تامین مخارج زندگی را مشکل کرده است.
محمد جلال عباسی، رئیس گروه جمعیت شناسی دانشگاه تهران می گوید: “یک سکه طلا محاسبات یک زوج را برهم نمی زند. بسیاری از جوانان ایرانی ترجیح می دهند ادامه تحصیل بدهند و ازدواج نکنند. کمبود توانایی مالی برای خرید خانه و مخارج دلایلی هستند که جوانان ازدواج خود را به تاخیر می اندازند و هیچ علاقه ای به داشتن فرزند زیاد نشان نمی دهند.
بعد از انقلاب اسلامی در ایران، تعداد فرزندان یک زوج به اوج خود ۳.۶ فرزند رسید که در زمان خود بالاترین بود. از سال ۱۹۹۰ کارشناسان تخمین زدند که اگر این روند ادامه پیدا کند جمعیت به ۱۴۰ میلیون نفر می رسد. برای جلوگیری از این روند، آیت الله خامنه ای دستور داد جمعیت کنترل شود و این درحالی بود که رئیس جمهور وقت، آیت الله هاشمی رفسنجانی، کنترل جمعیت را یکی از برنامه های توسعه خود قرار داده بود.”
تولید انبود کاندوم باعث شد که در سال ۱۹۹۲، مخارج جلوگیری از بارداری در ماه به ۱۰ سنت برسد. رشد جمعیت کم شد و در حال حاضر به ۱.۸ بچه برای هر زوج رسیده است و جمعیت ۷۷ میلیون نفر است. کارشناسان می گویند که شاید این برنامه بیش از حد موفق بوده است و تخمین می زنند که اگر این روند مهار نشود، رشد جمعیت ایران ممکن است در ۲۰ سال آینده به صفر برسد.
از ترس کاهش جمعیت برنامه های کنترل بارداری بکلی تغییر کرد. خامنه ای که حرف آخر را در ایران می زند، حالا می گوید که جمعیت ایران باید به ۱۵۰ میلیون نفر برسد.
خامنه ای اخیرا گفته است: “اگر به همین صوت پیش برویم در آینده نزدیک کشور پیر خواهد شد. چرا زوج ها ترجیح می دهند یک یا دو فرزند داشته باشند؟ چرا زوج ها از داشتن فرزند دوری می کنند؟ باید در این مورد تحقیق صورت بگیرد. این یک نوع تقیلد از سبک زندگی غربی است.”
امامان جمعه نیز در مراسم ها مردم را تشویق می کنند که برای آینده ایران، بچه دار شوند.
مهدی صدق آذر که در کلینیک دولتی شهید جعفری در مرکز تهران عمل وازکتومی(عقیم کردن مردان) انجام می داد، حالا بر روی جلوگیری از ایدز و سلامتی کارگران کار می کند.
او می گوید: “عمل وازکتومی از هشت ماه پیش متوقف شده، همزمان بودجه کنترل جمعیت هم قطع.”
برخی کم شدن تعداد ازدواج و بالارفتن آمار طلاق را عامل کمبود رشد جمعیت می دانند. برخی دیگر به وضعیت اقتصادی ایران که بر اثر تحریم ها وخیم شده است، اشاره می کنند. آقای روحانی، رئیس جمهور ایران، اخیرا اعلام کرد که نرخ تورم ۳۶ درصد است. طبق آمار های رسمی بیکاری ۱۲ درصد است اما آمارهای غیر رسمی می گوید که از هر سه نفر، یک نفر بیکار است.
عباسی، می گوید: “بیکاری، کمبود مسکن دلایل اصلی کاهش رشد جمعیت است.”
مجلس ایران برای تشویق ایرانیان به بچه دار شدن، لایحه ای را تصویب کرد که به موجب آن مرخصی زایمان از شش ماه به ۹ ماه افزایش پیدا کرد و پدران نیز می توانند از مرخصی دو هفته ای استفاده کنند.
شورای نگهبان، این لایحه را در ماه ژوئیه به قانون تبدیل کرد. مقامات دولتی اهدای سکه به نوزادان را به بحث گذاشتند.
اما این ابتکار ها شاید کافی نباشد. علی اکبر محزون، رییس اداره آمار و اطلاعات جمعیت سازمان ثبت احوال کشور، گفت که فرهنگ خانواده ها تغییر کرده است. سن متوسط ازدواج در ایران از اوایل ۲۰ سالگی به اواخر ۲۰ سالگی رسیده است. درحالیکه ۲۳ میلیون ایرانی در سن ازدواج قرار دارند، تنها ۱۱ میلیون نفرشان ازدواج کرده اند.
محزون در ادامه گفت: “مردم ثروتمند یا کسانی که امنیت شغلی دارند، علاقه ای به داشتن بیش از دو فرزند ندارند. کار بیشتر و مسکن مناسب، ابزار قدرتمندی برای رشد جمعیت است.”
حسین مسعودی، ۴۳ ساله و پدر دو فرزند می گویند که مشکلات اقتصادی باعث شده است که او به داشتن فرزند بیشتر فکر نکند.
آقای مسعودی می گوید: “این منطقی نیست. مسکن و تعلیم و تربیت تنها کافی نیست. من و همسرم ترجیح می دهیم که بر روی تربیت بهتر دوفرزندمان تمرکز کنیم و کیفیت زندگی شان را بهتر کنیم.”
منبع: تلگراف، ۶ ژانویه
