زنانی که در شهرهای تحت کنترل داعش در عراق و سوریه زندگی می کنند،با قوانین سخت پلیس مذهبی رو به رو هستند که خشم مسلمانان معتدل را بر انگیخته است.
ساکنان موصل و رقا و دیر الزور از طریق اسکایپ به خبرنگار گاردین گفتند که زنان مجبورند به همراه یک مرد محرم تردد و از نقاب دولایه و چادر و دستکش استفاده کنند.
داعش با انتشار اطلاعیه ای شرایط زندگی زنان در شهرهای تحت کنترل خود را شرح داده است. بر اساس این اطلاعیه دختران می توانند در سن ۹ سالگی ازدواج کنند و زنان فقط در بعضی از موارد خاص، حق خارج شدن از خانه را دارند و باید با حجاب باشند.
سما ماهر، بیست ساله، ساکن رقا که بارها توسط پلیس مذهبی داعش موسوم به حسبه، به دلیل نقض قوانین داعش دستگیر شده است، می گوید:« در شهر رقا و دیر الزور خروج زنان از خانه بدون همراهی یک محرم ممنوع است. من چون هیچ محرمی ندارم برایم مشکل بوجود آمد. من فقط ۵ تا خواهر دارم».
داعش در مناطق تحت کنترل اش دانشگاه ها را هم بسته است. سما می گوید:« من دانشگاهم را در شهر الپو رها کردم چون نمی توانستم از ایست بازرسی داعش بدون محرم عبور کنم.»
اگر زنان قوانین حجاب را رعایت نکنند، مردان محرمی که آنها را همراهی کرده اند، تنبیه می شوند. داعش در موصل دستورالعملی منتشر کرده که در آن قوانین حجاب را شرح داده است. زنان مجبورند به سبک زنان عربستان نقاب دو لایه بزنند و عبایی با طراحی داعش بپوشند زیرا برخی گفته اند که عبای معمولی انحنای بدنشان را نشان می دهد.
زنان زیادی با این قوانین مخالفت کردند اما وقتی متوجه شدند در صورت سرپیچی ممکن است کتک بخورند و جریمه شوند و ممکن است همسرانشان تنبیه شوند، به این قوانین تن دادند. مردان هم برای مواجه نشدن با پلیس حسبه به زنان و دخترانشان گفته اند از خانه خارج نشوند.
مها صالح، ۳۶ ساله، پزشک اطفال می گوید:« آنها زنان را در هر سن و سالی مجبور می کنند حجاب داشته باشند. این درحالی است که اکثریت زنان در موصل محجبه هستند. اما پلیس حسبه اگر زن بی حجابی را ببیند با باطوم به سرش می زند.»
صباح ندیم، ساکن موصل می گوید:« من با همسرم به بازار قدیمی رفته بودیم، بعد از مدتی او را در جمعیت گم کردم. مشکل اینجا بود که همه زن ها لباس یک شکل پوشیده بودند و من نمی توانستم همسرم را پیدا کنم. از این ترسیده بودم که به اشتباه با یک زن دیگر همراه شوم. اگر این اتفاق می افتاد یک فاجعه بود. چون اینترنت قطع بود از موبایلم هم نمی توانستم استفاده کنم.»
ندیم می گوید زنش را در بازار صدا زده تا اینکه او صدایش را شنیده و پیدایش کرده است.
پلیس حسبه داعش، دور شهر می چرخد تا مطمئن شود که زنان و مردان بر اساس قوانین اسلامی رفتار می کنند. آنها زنان را در کوچه ها زیر نظر می گیرند تا ببینند دستکش و نقاب دارند و مطابق قوانین اسلامی لباس پوشیده اند یا نه. بعضی از اوقات هم به آنها دستکش و لباس اسلامی هدیه می دهند و نصیحتشان می کنند که بدون این لباس از خانه بیرون نروند.
کودکان نیز از این قوانین مستثنی نیستند. وقتی که در ماه اکتبر مدارس موصل باز شد، ثمر هادی، مادر پنج فرزند، دو دخترش را بدون حجاب به مدرسه فرستاد. همان کاری که سال گذشته کرده بود.
او می گوید:« بعد از دو روز، مدیر مدرسه به من گفت که آنها باید حجاب داشته باشند و من هم رعایت کردم اما بعد داعش قانونی را وضع کرد که بموجب آن دخترهای کلاس اول و دوم می توانستند بدون حجاب به مدرسه بروند.»
قوانین در دیر الزور برای دختربچه ها و زنان سخت تر است. سالی اسلام، 15 ساله، می گوید:« دخترهای کوچک درمدارس ابتدایی باید عبا بپوشند تا کلاس چهارم که باید نقاب هم بگذارند. حتی با وجود اینکه معلم های مدرسه همگی زن هستند و هیچ مردی حق ورود به مدرسه را ندارد.زنان بالای ۴۵ سال از گذاشتن نقاب معاف اند اما بعضی وقت ها دچار مشکل می شوند»
. صالح در مسیر دانشگاه با زنانی که به دلیل سن شان نقاب ندارند هم سفر می شود. او می گوید:« راننده تاکسی به یک زن گفت: چرا نقاب نگذاشته ای؟ و زن جواب داده است که این قانون برای زن های زیر ۴۵ سال است. راننده جواب داد: من می ترسم که پلیس حسبه من را جریمه کند.»
زنان مجرد در موصل حق ندارند آخرین مسافر اتوبوس باشند و با راننده تنها بمانند. زنان مجبورند قبل از رسیدن به مقصد پیاده شوند. بسمه عادل، ۳۵ ساله، کارمند بانک است و برای اینکه با راننده تنها نماند باید قبل از رسیدن به مقصد از اتوبوس پیاده شود.
او می گوید:« من مجبورم در هوای گرم مدت طولانی پیاده روی کنم. یکی از همکارانم که مرد است به من پیشنهاد داد که من را برساند. ما مسیر کوتاهی را رفتیم تا به ایست بازرسی حسبه رسیدیم. آنها از ما مدارکی خواستند که نشان بدهد که محرم هستیم. وقتی نتوانستیم این موضوع را ثابت کنیم، با ما بدرفتاری کردند و فحش دادند و به من دستور دادند که از ماشین پیاده شوم.»
بیمارستان های رقه از پزشکان زن خالی شده است. چند پرستار زن آنجا کار می کنند که اجازه ندارند نقابشان را بردارند و یا مغایر با حجاب اسلامی لباس بپوشند. همه زنانی که توسط پزشک مرد معاینه می شوند باید با یک محرم به مطب بروند. اگر پلیس حسبه متوجه بشود که بدون محرم به درمانگاه رفته اند، آنها را دستگیر می کند. پزشک مرد می تواند زنان را معاینه کند به این شرط که زن نقابش را بر ندارد.
اخیرا داعش به آرایشگران زن دستور داده است که آرایشگاه ها را تعطیل کنند. سما نصیر، ۴۳ ساله که بیش از نه سال است در موصل آرایشگاه دارد می گوید:« من تصمیم گرفته بودم با وجود ممنوعیت داعش، آرایشگاهم را باز کنم زیرا برای سیر کردن شکم فرزندان و تهیه داروهای شوهر مریضم به این پول احتیاج دارم.»
اما پلیس حسبه به خانه آنها حمله کرد و او و شوهرش را به دادگاه شریعت برد. نصیر می گوید:« دادگاه من را مجبور به پرداخت ۱۵۰۰ دلار کرد و ده ضربه شلاق به پاهایم زدند. هرگز در زندگی ام با چنین موقعیتی روبرو نشده بودم.»
نصیر مدت هاست که خانه اش را ترک نکرده است.
گاردین، ۱۷ فوریه
