معمولاً یک دولت، شش دهه بعد از تاسیس، نباید هنوز برای موجودیت خود بجنگد. باید حق تا حالا بدست آمده باشد. بعد از جنگ های سال 1948، 1967و 1973، وسایر درگیری ها از جمله دو شورش (اواخر دهه 80 و 2000) خیلی از اسراییلی ها به مبارزات خود در بدست آوردن حق موجودیت افتخار می کنند، ولی تا کنون موفق به تثبیت این حق نشده اند. امروز در شصتمین سال تولد اسراییل، این کشور مانند ماه های اول که شورای امنیت سازمان ملل بر تقسیم فلسطین صحه گذاشت و کشورهای عرب به آن کشور نوپا حمله کردند، هنوز بحران موجودیت دارد.
می توان گفت خطر فعلی به مراتب بزرگتر از روزهای اول است. اسراییل می تواند به زودی درگیر بزرگترین نبرد موجودیت در تاریخ نه چندان طولانی خود شود. رییس جمهور بعدی ایالات متحده هم- اعم از اینکه باراک اوباما باشد یا جان مک کین- احتمالاً با بحرانی به مراتب بزرگتر از حملات یازدهم سپتامبر روبرو خواهد شد. در حالیکه مقامات اسراییلی اصرار دارند که به دیپلماسی متعهد هستند، عواملی دست به دست هم می دهند تا احتمال وقوع یک حمله اسراییلی علیه ایران را تا قبل از پایان سال 2008 امکانپذیر سازند:
- یک ارزیابی جدید و هولناک اسراییلی که نشان می دهد ایران تا سال 2009، قابلیت ساخت بمب هسته ای را بدست خواهد آورد (گزارش های دیگر زودترین زمان برای اینکار را 2010 یا حتی پس از آن دانسته اند).
- تلاش های ایالات متحده و اروپا در اعمال فشار اقتصادی بر ایران و منزوی ساختن این کشور. نیکلاس برنز، معاون وزارت امورخارجه آمریکا و مسئول امور ایران در دستگاه دیپلماسی بوش، به تازگی بازنشسته شده و خلاء بزرگی را پشت سر خود به جا گذاشته است. خیلی از اسراییلی ها احساس فزاینده ای از بروز سرگردانی در واشنگتن برای کنار آمدن با ایران هسته ای دارند. در همین حال، شرکت های اروپایی در حال سرمایه گذاری های جدید چند میلیارد دلاری در بخش انرژی ایران هستند (از جمله شرکت او ام وی اتریش- ای جی ال سویس)
- تجدید ساختار مداوم موشکی حزب الله در کشور همسایه، لبنان، که هر چه اسراییل بیشتر دست روی دست بگذارد، قدرت بیشتری به ایران برای معامله به مثل می دهد.
- تلاش های مرموز ایران برای هر چه طولانی تر کردن روند بازرسی آژانس بین المللی هسته ای و رسیدگی به تاریخچه و نیات ایران از برنامه هسته ای خود. قرار است گزارش جدید آژانس در هفته سوم ماه مه منتشر شود و ایران نیز حاضر شده است در مورد روند بازرسی ها به ابراز نظر بپردازد. هرچند انتظار نمی رود این مساله تا آن موقع حل و فصل شود.
- تمایل روسیه به تجهیز ایران با دفاع موشکی زمین به هوا با برد کوتاه، علیرغم اینکه این کشور اعلام کرده به تحریم ها علیه ایران خواهد پیوست. شایعاتی بر سر زبان هاست که روسیه برای فروش سیستم ضد شناور اس-300 با برد بالا مشغول رایزنی است، اما روسیه این شایعات را رد کرده است. این سیستم های دفاعی پیشرفته در صورت استقرار، قدرت حملات هوایی اسراییل را به نحو فاحشی تقلیل خواهد داد.
آخرین مطلب هم اینکه دوران زمامداری دستگاه دیپلماسی بوش رو به اتمام است. دولت بوش تا کنون، دوستانه ترین و سازش پذیرترین دولت آمریکایی بوده که اسراییل به خود دیده است. وقتی اسراییل در تابستان 2006 به حزب الله لبنان حمله کرد، دولت بوش با چراغ سبز نشان دادن به دولت یهود، مذاکرات برای پایان بخشیدن به جنگ را عمداً به تعویق انداخت. همین چند هفته پیش بود که بوش تخریب یک راکتور سوریه توسط اسراییلی ها را به عنوان “هشدار” به ایران و کره شمالی مورد تایید ضمنی قرار داد. بعید به نظر می رسد دولتی که اوباما تشکیل دهد اینچنین به تحسین اسراییل بپردازد و از رویکرد مک کین هم اطمینان خاطر وجود ندارد.
بسیاری از کارشناسان ایرانی معتقدند علیرغم فراخوان های معمول محمود احمدی نژاد در نابود ساختن اسراییل، بعید به نظر می آید تهران مایل به تولید بمب هسته ای باشد. اگر هم اینکار را بکند، محتمل نیست آن را علیه اسراییل یا هیچ دولت دیگری به کار ببرد. احمدی نژاد به دنبال انتخابات ریاست جمهوری 2009 است اما در میان روحانیون صاحب منصب ایران، چهره ای نامحبوب شده است. مطمئناً یک گزینه برای اسراییل- که صاحب زرادخانه هسته ای است- به کار گرفتن زبان تهدید علیه ایران است، مخصوصاً وقتی احمدی نژاد از سوی حاکمان قدرت تهران در نقطه ضعف قرار گرفته است. حتی تندروهای اسراییلی هم می دانند کوبیدن بر طبل حمله به ایران می تواند منازعه ای طولانی مدت و شوم را به دنبال داشته باشد و به افزایش احتمال باقی ماندن احمدی نژاد بر سریر قدرت و درگیر شدن دریک جنگ منطقه ای با اسراییل منجر شود.
برخی کارشناسان فنی و دفاعی نیز معتقدند اسراییل نمی تواند چیزی بیش از یک آزار برای برنامه ایران تلقی شود. برنامه غنی سازی ایران بسیار مخفیانه تر از راکتور اوسیراک در عراق است که اسراییل بنا داشت در سال 1981 به آن حمله کند. دوید آلبرایت، یکی از معروفترین چهره های واشنگتن که برنامه هسته ای را دنبال می کند، گفت: “آنها می توانند تمام تاسیسات نطنز را منهدم سازند و در عین حال، به طور جدی به عقب رانده نشوند”.
منبع: نیوزویک – 7 مه