گزارش فصل پاییز انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران از وضعیت روزنامه نگاری درایران حاکی است که سه حق رسانه ای شامل 1- حق برخورداری از انتشار آزاد مطبوعات 2- امنیت شغلی و حرفه ای برای روزنامه نگاران و3- امنیت قضایی برای روزنامه نگاران درمحاکم دادگستری درپاییز 87 نسبت به بهارهشتاد و هفت 123 درصد افزایش یافته است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران اخبار حوزه رسانه ها در پاییز 87 با حجم خبری 160 مورد، درماه های مهروآبان وآذر مورد توجه قرار گرفته است.
این حجم خبری در بهار 86 و در تابستان 130 مورد بوده است که به ترتیب میزان خبرهای فصل تابستان نسبت به فصل بهار 52 درصد، فصل پاییز نسبت به فصل بهار 5⁄87 درصد و فصل پاییز نسبت به فصل تابستان 5⁄23 درصد رشد را نشان می دهد. برپایه این خبرها موارد نقض حقوق درسه حق رسانه ای یادشده درفصل بهار از 86 خبر 63 مورد، در تابستان از 130 خبر 121 مورد، و از 160خبر درفصل پاییز 141 مورد بوده و روندی افزایشی و روبه رشد داشته است. رشد موارد نقض حقوق رسانه ای درفصل تابستان نسبت به بهار 5⁄91 درصد ، فصل پاییز نسبت به فصل بهار 123 درصد و فصل پاییز نسبت به فصل تابستان 17 درصد بوده است.
بر پایه این گزارش بررسی اخبار درپاییز 1387 حاکی از آن است که روند نرم برخورد با مطبوعات وارد حوزه سخت افزاری شده است، به نحوی که از 30 میلیارد تومان یارانه مطبوعات 13 میلیارد تومان کاهش یافته و مابقی یارانه ها نیز براساس مواضع وزیر ارشاد، معاونین وزیر، استانداری های کشور وغیره با معیارهایی چون “انجام رسالت مطبوعاتی”، “مصالح جامعه”، “میزان انتقال نقاط مثبت فعالیت های دولت “، ”دوری رسانه ها از فعالیت حزبی”، “نقش هنرمندانه رسانه ها درانتقال اخبار دولت” و … توزیع خواهد شد.
بر این اساس نظام پیشگیرانه مطبوعاتی که براساس آن پروانه مطبوعاتی، امتیاز تلقی می شود ونه شغل و به دنبال آن نقض حقوق رسانه ای نسبت به گذشته از شدت بیشتری برخوردارشده است. از ویژگی های اخبار گزارش فصل پاییز آن است که مسایل راجع به وضعیت اقتصادی خبرنگاران و مسایل مربوط به حقوق رسانه ای آنان در سایت انجمن صنفی انعکاس قابل توجهی داشته به نحوی که هریک گویای فشار به خبرنگاران درهردو حوزه اقتصادی وسیاسی است.
گزارش انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران همچنین حاکی از آن است که درنمونه های جمع آوری شده فصل پاییز از مجموع 160 مورد حجم خبری، حق برخورداری از انتشار آزاد مطبوعات 89 مورد را به خود اختصاص داده است که از این میزان 75 مورد از اخبار با گرایش کاملا منفی نسبت به حق رسانه ای درخبرگزاری ها ومطبوعات انتشار یافته است.در این دوره هیات نظارت که مورد انتقاد بی سابقه روزنامه نگاران قرار گرفته 92 مجوز انتشار نشریه صادر کرده است.
این درحالی است که براساس اظهارات یک عضو هیات نظارت برمطبوعات یعنی حسین انتظامی درسال گذشته 238 نشریه پروانه انتشارگرفته و 201 نشریه نیز لغو امتیاز شده اند. معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد میزان مجوز های داده شده را 1070 مورد دردولت آقای احمدی نژاد ذکر کرده است. براساس بررسی های به عمل آمده درهمین دوره، دولت تلاش کرد با به کارگیری یارانه مطبوعات وتوزیع آگهی های دولتی منویات خود را درارتباط با مطبوعات تحقق بخشد.
این گزارش تاکید می کند که این منظور به عنوان نمونه توسط مسئول واحد مطبوعاتی اداره کل ارشاد آذربایجان غربی تحت عنوان استفاده از آگهی برای تشویق مطبوعات و افزایش کیفیت آنان مطرح شده است.
پیگیری تاسیس خانه مطبوعات ویا شورای راهبردی مطبوعات دراستانداری ها برای هدایت مطبوعات از جمله مواردی است که دراین فصل استمرار یافته است.دراین فصل با وجود بخشنامه رییس جمهور برای بازپس گیری شکایات از مطبوعات، موارد مختلف حاکی ازآن است که شکایت های جدیدی از سوی نهادهای رسمی تنظیم وبه محاکم دادگستری ارسال شده است.
دراین دوره همچنین دو تحول دیگر دردستورکار دولت قرار گرفته است: ابتدا تدوین طرح جامع مطبوعات ودیگری طرح اعمال قانون مطبوعات بر سایت ها ی اینترنتی وخبرگزاری ها.
بخش دیگری از گزارش انجمن صنفی خبرنگاران ایران حاکی از آن است که حق امنیت شغلی و حرفه ای برای روزنامه نگاران در پاییز 1387 با تعداد 33 خبر که همگی از گرایش منفی برخوردارند تحت تعرض بوده است. در این دوره سایت انجمن صنفی مواضع بسیاری از خبرنگاران و مسئولان ومدیران مطبوعات که همگی به نوعی وابستگی به حق امنیت شغلی و حرفه ای برای روزنامه نگاران دارد را انعکاس داده است. از جمله الیاس حضرتی مدیرمسئول روزنامه اعتماد به صراحت مطرح کرده که دولت تنها روزنامه های خاصی را تقویت می کند. عطریانفر روزنامه نگاری را حرفه ای مشقت بارخوانده، عباس عبدی نوشته که دروازه بانان خبر باهراس، بسیاری از اخبار را مننشر نمی کنند وعلی اکبر قاضی زاده نیز مطرح کرده که روزنامه نگاران با تجربه کنارگذاشته شده اند. دراین مدت برخی از روزنامه نگاران نیزاز میزان پرداخت ها توسط سازمان رسانه ای خود شکایت کرده اند که آنها نیز در سایت انجمن انعکاس قابل توجهی داشته است.
امنیت قضایی روزنامه نگاران
گزارش پاییزه انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران دراین بخش نشانگر آن است که حق برخورداری از امنیت قضایی برای روزنامه نگاران درمحاکم قضایی با 38 مورد در فصل پاییز درمطبوعات و خبرگزاری ها منتشر شده است. براساس بررسی های به عمل آمده ازحجم 38 مورد خبری، 33 مورد با گرایش منفی، حق روزنامه نگاران نادیده انگاشته شده است. از تعداد 38 خبر 4 خبرمثبت بوده است که این اخبارشامل رفع توقیف از روزنامه هم میهن، قرار منع تعقیب از روزنامه نگاریزدی، اخذ رضایت از شکات، وآزادی روزنامه نگاراست. امیر ترقی نژاد روزنامه نگار یزدی به اتهام نشر اکاذیب وتبلیغ علیه نظام از سوی مدعی العموم در شعبه یک دادگاه انقلاب یزد محاکمه شد؛ وی که پیش ازآن 45 روز در بازداشت به سربرده بود با وثیقه آزاد شد.با این همه دراین دوره مهمترین رویداد خبری رسانه ای در حوزه “نقض امنیت قضایی برای روزنامه نگاران درمحاکم دادگستری “مربوط به توقیف هفته نامه شهروند امروز است که از سوی هیات نظارت صورت گرفت. در همین دوره روزنامه هایی چون توسعه به دادگاه رفته ومدیرمسئول روزنامه دوران امروز با لغو مجوزانتشار روزنامه اش از سوی دادگاه مطبوعات مواجه شد.
متن کامل این گزارش را می توانید در سایت انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران به نشانی http://rooznamenegar.ir/news.php?lng=fa&id=580 ببینید.