غزال آزادفر
همزمان با برگزاری مراسم دولتی روز جهانی کارگر در ایران و جلوگیری از برگزاری مراسم مستقل روز اول ماه مه توسط مقام های جمهوری اسلامی، چند تن از فعالان کارگری در نقاط گوناگون ایران بازداشت شدند.
گزارش فعالان کارگری و برخی از سایت ها در ایران حاکیست که بیش از 10 فعال کارگری بین روزهای چهارشنبه و جمعه در سه منطقه ایران توسط نیروهای انتظامی و امنیتی بازداشت شده اند.
بازداشت این گروه از فعالان کارگری در عسلویه، سنندج و اشنویه صورت گرفته است.
این بازداشت ها در شرایطی انجام گرفته اند که فعالان و تشکل های مستقل کارگری در روزهای گذشته کوشیده بودند مراسمی را به مناسبت روز جهانی کارگر، اول ماه مه، برگزار کنند، اما این تلاش ها با ممانعت نیروهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی مواجه شدند. ضمن آنکه حتی پیش از برگزاری این مراسم، از سوی وزارت اطلاهات با فعالان کارگری تماس گرفته شده و از آنان خواسته شده بود که مراسمی برگزار نکنند.
در این ارتباط، می توان به روز هشتم اردیبهشت اشاره کرد که صدها کارگر و فعال کارگری کوشیدند مراسمی را در پارک چیتگر، بین تهران و کرج، برگزار کنند که نیروی انتظامی و امنیتی از این کار جلوگیری کردند. این برخورد در روز پنجشنبه، دوازدهم اردیبهشت، در عسلویه تکرار شد و ماموران انتظامی، به سایت اتحاد، ارگان اتحادیه آزاد کارگران ایران، مانع برگزاری مراسم روز جهانی کارگران توسط برخی از اعضای آن تشکل کارگری و نیز کارگرانی شدند که قصد شرکت در آن را داشتند.
بر اساس این گزارش، در این حال، جوانمیر مرادی، یکی از اعضای هیات مدیره، و طه آزادی، عضو علی البدل هیات مدیره اتحادیه آزاد کارگران ایران، بازداشت و به پاسگاه نیروی انتظامی انتقال داده شدند.
تنها اطلاعاتی که در مورد این دو در دست است، آنکه آنها به اداره اطلاعات منتقل شده اند و تحت بازجویی قرار دارند. ضمن آنکه سعید حضرتی یکی از کارگران شاغل درعسلویه توسط وزارت اطاعات در روز جمعه بازداشت شد.
همچنین سه عضو دیگر اتحادیه آزاد کارگران ایران، به نام های حمید اطهاری، نسرین محمودی آذر و آرام ابراهیم خاص در روز چهارشنبه، پیش از برگزاری مراسم روز جهانی کارگر در شهر اشنویه در استان آذربایجان غربی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
خبر این بازداشت ها با سکوت اکثر روزنامه ها و رادیو و تلویزیون در ایران و همچنین دستگاه های حکومتی همراه بوده است.
درعین حال، به نوشته سایت دسترنج و برخی دیگر از سایت های مرتبط با فعالان کارگری، پس از برگزاری مراسم روز جهانی کارگر در شهر سنندج، هفت نفر به نام های صلاح زمانی، کارگر کاشی کار وساختمان سازی وعضو کانون دفاع از حقوق کودکان، شیوا خیرآبادی، عبدالله نجار فعال کارگری، غالب حسینی، علی حسینی، بهاالدین صدوقی و سوسن رازانی بازداشت شدند.
در همین ارتباط، سایت دسترنج از آزادی چهار نفر از بازداشت شدگان سنندج با قرار کفالت خبر داده، اما اشاره ای به نام آنها نکرده است.
از وضعیت سایر بازداشت شدگان در مرکز استان کردستان نیز گزارشی منتشر نشده است.
کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران با انتشار بیانیه ای از جمهوری اسلامی خواسته بود به ممنوعیت تجمع فعالان مستقل کارگری و برگزاری مراسم روز اول ماه مه پایان دهد.
این سازمان حقوق بشری همچنین به بازداشت فعالان کارگری در ایران اعتراض کرده و خواستار آزادی آنان شده بود. چنین درخواست هایی پیش از این نیز توسط اتحادیه های بین المللی کارگری مطرح شده بودند.
مراسم دولتی و جلوگیری از مراسم مستقل
امسال، روز جهانی کارگر در حالی برگزار شد که به اعتراف مقام های دولت محمود احمدی نژاد، بسیاری از کارگران زیر خط فقر زندگی می کنند. در همین زمینه، مقایسه خط فقر 600 هزار تومانی اعلام شده از سوی کمیته مزد تهران و اعلام حداقل دستمزد 220 هزار تومانی برای کارگران از سوی شورای عالی کار می تواند گویای وضعیت درصد بالایی از هفت میلیون کارگر در ایران باشد. کارگرانی که به دلیل رواج قراردادهای موقت، همواره در معرض خطر اخراج از سوی کارفرمایان بخش خصوصی و دولتی هستند.
این مشکلات، توام با تورم روزافزون و گرانی طاقت فرسا در سطح جامعه منجر به اعتراض ها و اعتصاباتی در کل کشور شده است که اخبار و گزارش های آن به صورت پراکنده در رسانه های داخلی و خارجی انعکاس می یابد.
در هر صورت، در آستانه روز جهانی کارگر، دولت به تکاپو افتاد تا با محدود کردن خانه کارگر و در عین حال، اعمال فشار بر تشکل های کارگری غیردولتی و مستقل، از ابراز نارضایتی کارگران، مانند آنچه که در تظاهرات 11 اردیبهشت سال گذشته به نمایش درآمد، جلوگیری کند.
در این راه، دولت در ابتدا خانه کارگر را برای محدود برگزار کردن مراسم روز اول ماه مه تحت فشار قرار داد. به این صورت که برعکس سال گذشته، مجوز برگزاری مراسم بزرگی مانند ورزشگاه شیرودی در تهران را نداد و آن را محدود به ورزشگاه کوچک خیرالعمل در تهران کرد.
در همین ارتباط، سایت سرودآوران، ارگان کمیته کارگری پویا، خبر داده که در ابتدا قرار بوده است مراسمی از طرف خانه کارگر در مقابل ساختمان خانه کارگر در خیابان ابوریحان برگزار شود، اما خانه کارگر چهارشنبه شب آن را منتفی اعلام کرد.
این سایت نوشته است: در ورزشگاه خیرالعمل هم به یکسری از کارگران و فعالین کارگری اجازه ورود داده نشد و بیرون مجتمع از آنها کارت می خواستند. این در حالی بود که لباس شخصی ها از ورود افراد جلوگیری می کردند.
بر اساس این گزارش، در داخل سالن نسبت به گرانی و تورم علیه دولت شعار داده شد. شعارهایی که داده شد عبارت بودند از “کارگر زندانی آزاد باید گردد”، “کارگر قردادی ملغی باید گردد” و “نظام برده داری حرام است حرام است”.
سایت سرودآوران همچنین خبر داده است که بعد از خروج از سالن و اتمام مراسم، برخی از کارگران و فعالان کارگری قصد راهپیمایی داشتند که نیروهای انتظامی، لباس شخصی ها و یگان ویژه با از این کار جلوگیری کردند.
در شهرستان ها نیز در بر همین پاشنه می چرخید و روز جهانی کارگر، محدود به اماکن سرپوشیده و اکثرا تحت عنوان مراسم تجلیل از کارگران نمونه شد. البته در شهر قزوین، فرمانداری آن شهر لطف کرد و مجوز برگزاری مراسم را در فضای باز داد، اما به جای خیابان های اصلی شهر که خانه کارگر خواستار آن بود، مسیری در نظر گرفته شد که به قبرستان منتهی می شد. اما بعدا حتی همین مجوز نیز لغو شد.
در همین ارتباط، لازم به ذکر است که به مناسبت روز جهانی کارگر، شماری از تشکل های کارگری تلاش کردند که در مناطق دیگری، عمدتا در غرب ایران، مراسم روز جهانی کارگر را برگزار کنند. این تلاش ها در برخی از شهرها مانند سنندج، سقز، نقده و هفت تپه با موفقیت قرین شد، اما در برخی دیگر مانند کرمانشاه و‌عسلویه با ممانعت نیروهای امنیتی مواجه شد.