۱۳۰ میلیارد دلار پول ایران در چین

نویسنده
جلال یعقوبی

» "مردم باید قدرشناسانه‌تر با چینی‌ها رفتار کنند"

یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، ابعاد جدیدی از میزان اموال بلوکه شده ایران در خارج از کشور و بدهی ده‌ها میلیارد دلاری چین به ایران را فاش کرد.

به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی، نماینده رشت و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفته است: “مجموع مطالبات ایران که در اختیار چین، روسیه، هند، امارات و دیگر کشورها است در مجموع حدود ۱۵۰ میلیارد دلار می‌باشد که سرمایه‌گذاری این پول در صنعت نفت در اولویت است.” او با اشاره به روایت‌های متناقض از اموال بلوکه شده ایران، اضافه کرد: “تناقضی میان صحبت‌های رییس بانک مرکزی و رییس جمهوری آمریکا درباره میزان مطالبات ایران وجود ندارد، شاید پرسش بطور دقیق مطرح نشده است در صورتی که سیف مدیری دلسوز و مطلع است.” نماینده رشت همچنین فاش کرد: “بیش از ۱۳۰ میلیارد دلار از پول های بلوکه شده کشورمان در اختیار چینی‌ها و مابقی در اختیار کشورهای دیگر است.”

از سوی دیگر اسدالله عسگراولادی، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین، در گفتگو با خبرگزاری مهر اعلام کرد که طبق توافق‌های جدید با چین، قرار است تنها ۳۵ درصد از فروش نفت ایران به چین بصورت نقدی به کشور بازگردد. او گفت: “برای فروش نفت ایران به چین، قراردادی میان وزارت نفت و دولت چین منعقد شده است که بر مبنای آن، درصدی از این پول به صورت خرید کالا از چین و درصدی دیگر به صورت نقدی به ایران پرداخت شود. بر این اساس، حدود ۶۵ درصد از پول حاصل از فروش نفت ایران به چین، از این کشور کالا خرید می‌شود و مابقی به صورت نقدی در اختیار وزارت نفت قرار می‌گیرد.” او اضافه کرد: “هم اکنون گشایش فاینانس‌ها از سوی چین برای پروژه‌های ایران بسیار خوب پیش می‌رود و شرکت‌ها و پروژه‌های بسیاری از این فاینانس بهره‌مند شده‌اند، ضمن اینکه بانک صنعت و معدن در کنار یک بانک دیگر، عملیات هماهنگی برای گشایش فاینانس چینی برای پروژه‌های ایرانی را انجام می‌دهند.” عسگراولادی ادعا کرد: “ما دیگر هیچ پول بلوکه شده‌ای در چین نداریم.”

همزمان با سخنان عسگراولادی، مجیدرضا حریری، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین هم مدعی شد که “هیچ پولی از کشورمان در چین بلوکه نیست و در مقابل، هم‌اکنون دلارهای ایرانی در ژاپن و کره بلوکه شده است.” او گفت: “اگر منصفانه بخواهیم نگاه کنیم، اگر چین به داد اقتصاد ایران در زمان تحریم نمی رسید و در سال‌های ۹۰ و ۹۱ و ۹۲ و ۹۳ حتی ۹۴، در اقتصاد ایران حضور فعال نداشت، حتما فشارهایی که اقتصاد ما تحمل می کرد، بیش از میزان کنونی بود.” نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین تاکید کرد: “اگر تحریم‌ها برداشته شود، می‌توان درباره خیلی از حقایق در رابطه با کمک‌های چین در شرایط تحریم به ایران صحبت کرد اما اکنون نمی‌توان این خدمات را اعلام کرد ولی به طور قطع اگر مردم از خدماتی که چین در رابطه با تحریم به ایران ارایه کرده است، اطلاع یابند، قطعا نظرشان درباره رابطه تجاری با چین تغییر خواهد کرد.” حریری حتی خواستار قدرشناسی مردم ایران از چین هم شد. او گفت: “بیشتر مسائل منفی که در ارتباط ایران و چین مطرح می‌شود، تبلیغاتی است که کمپانی‌های غربی صورت می‌دهند تا جایگزین چین در بازار ایران شوند اما با همه این تفاسیر، اشکالاتی هم در رابطه تجاری ایران و چین وجود دارد ولی با توجه به شرایط ایران، چینی‌ها با ایران خوب برخورد کرده‌اند. بنابراین به نظر می‌رسد مردم باید قدرشناسانه‌تر با چینی‌ها رفتار کنند.”

دفاع مسئولان اتاق بازگانی ایران و چین از چین و علاقه آنها به قدردانی از چینی‌ها در حالی است که چند روز پیش طهماسب مظاهری، رئیس‌کل اسبق بانک مرکزی و وزیر سابق اقتصاد از نحوه معامله تجاری چین و ایران انتقاد کرده و گفته بود: “دارایی‌های ما در چین به عنوان دارایی‌های بلوکه شده منظور نمی‌شود و بر اساس قرارداد دولت قبل با چینی‌ها بخشی از دارایی‌های ما در اختیار دولت چین است. این دارایی‌ها، بلوکه نیست و در طبقه‌بندی بلوکه‌ها قرار نمی‌گیرد. اما بدتر از بلوکه است.” او اضافه کرده بود: “غربی‌ها بلوکه می‌کنند و اعلام می‌کنند که بلوکه کردیم. وقتی هم که توافق کردند آزاد می‌کنند. چینی‌های بی‌انصاف پول را می‌گیرند و پس نمی‌دهند. اسمش را هم امانت‌داری می‌گذارند. بعد از توافق هم پس نمی‌دهند. حداکثر اینکه یک مقدار جنس بنجل به قیمت بسیار گران می‌دهند آنهم با شرط و شروط از جمله شرط حق حساب و کمیسیون به دلال‌های خودشان.”

تلاش مسئولان نظامی-امنیتی جمهوری اسلامی برای نزدیکی به چین و روسیه بدون باز کردن درهای اقتصاد کشور به روی این کشورها ممکن نبود. حتی با وجود این هزینه‌ها هنگفت نیز چین و روسیه در هیچ دوره ای حاضر به همراهی با جمهوری اسلامی نشدند.

سایت راستگرای الف وابسته به احمد توکلی، یکبار در یادداشتی با عنوان “چین و روسیه چه فرقی با امریکا دارند؟” به انتقاد از متحدان بین‌المللی جمهوری اسلامی پرداخته و درباره چین نوشته بود: “الان بازار ما دروازه بزرگی برای کالاهای چینی است، نفت ما را می‌گیرند و به جای پولش به ما کالاهای نامرغوب خودشان را می‌دهند. از خوراکی و سم غیرمجاز گرفته تا قطعات خودرو و ابزار که خدا می‌داند چقدر از تلفات و معلولیت‌های ما ناشی از لاستیک و قطعات نامرغوب است و چقدر مردم ما هزینه‌های فراوان برای خرابی‌های زودهنگام قطعات می‌دهند یا سم‌های نامرغوب چه با سلامت ما می‌کند. آیا چین به ما خدمت کرده؟ آیا چین هیچ قطعنامه‌ای را وتو کرده؟ تا آنجا که تیغش می‌بریده، بریده اگر نکرده از دستش برنیامده چون نه هم کیش و نه هم دین ماست، که اگر هم بود مسلما اولویت اولش حفظ نافع خودش بود. چین هم با برگ ایران بازی کرده و برای خودش از امریکا و اروپا امتیاز گرفته آن‌ها هم اقلیت مسلمان کشورشان را در چند برهه سرکوب کردند، اوقاتی که سیاستمداران ما فقط مشغول بررسی موضوع بودند.”