سارا مقدم
خبر سنگسار سعیده، دختر 14 ساله زاهدانی به شیوه قتل های ناموسی توسط پدرش، در حالی انتشار می یابد که هم اکنون حداقل 11 محکوم به سنگسار، در زندانهای ایران منتظر اجرای حکمشان هستند و خبرها حکایت از صدور حکم اعدام (به جای سنگسار) برای مردی که در شهر مشهد مرتکب زنای محصنه شده است، دارد.
روزنامه قدس در تهران روز چهار شنبه 24 بهمن، علت سنگسار شدن سعیده توسط پدرش، محمد.ش، را ارتباط وی با یک پسر نامحرم نوشته است و توضیحی مبنی براین که این ارتباط آیا یک دوستی ساده بوده یا ارتباط جنسی ( که مطبوعات، از آن به عنوان رابطه نامشورع یاد می کنند) چیزی عنوان نکرده است.
روز شنبه 20 بهمن ماه 86، پلیس از وجود جسد دختری در کوه های زاهدان با خبر شده و پس از مدتی قاتل این دختر را پدرش معرفی کرده و علت قتل را مجازات دختر به خاطر داشتن رابطه با پسری نامحرم عنوان می دارد. محمد.ش. واقعه را چنین شرح می دهد که به همراه دوستم غلام، سعیده را به کوه های کورین در حوالی زاهدان بردیم و بعد از سنگسار کردن او، با چهار گلوله وی را به قتل رساندم.
به نظر می رسد شیوه ای که محمد در اعدام دخترش به کار گرفته، متاثر از مجازاتهایی است که در فرهنگ برخی قبایل پاکستان دیده می شود. فرهنگی که به مردان قبیله اجازه می دهد تا در صورت درک ارتباط دختر و پسری که خارج از روابط معهود قبیله، با هم ارتباط دارند، آنها را به درختی بسته، در چاله ای انداخته یا با درمیان گرفتنشان، سنگسار کنند.
این شیوه با این که در کشور عراق نیز غیر قانونی است، اما در تاریخ 17 آوریل 2007، جان دختری به نام “دعا خلیل اسود” را در کردستان عراق گرفت. دعا توسط برادران و مردان قبیله سنگسار شد.
مجازات سنگسار هم اکنون در کشورهای ایران و عربستان، پاکستان، امارات متحده عربی، سودان، افغانستان، نیجریه و عراق وجود دارد. اما علت اجرای این حکم، چه در قانون و چه در عرف و سنت این کشورها متفاوت است. در برخی از کشورها سنگسار برای دختران ( و گاهی پسرانی) است که از قواعد و فرمانهای از پیش تعیین شده قبایل سرپیچی می کنند. در کشور ایران طبق ماده های 82 و 102 قانون مجازات اسلامی، حکم سنگسار، در مورد زن و مردی که همسر دائمی داشته و امکان داشتن ارتباط جنسی آنها فراهم است، صادر و اجرا می شود.
در حالی که این مجازات سنگین، تنها در قانون اسلامی کشورهای ایران و امارات متحده عربی وجود دارد، اما اجرای آن در چند سال اخیر تنها در ایران رخ داده است.
سنگسار سه فرد در دو سال اخیر در ایران، اعتراضات بسیاری را از سوی افراد و نهادهای حقوق بشری در پی داشته است. از همین رو است شاید که با وجود غیر جایگزین بودن حدود الهی در قانون مجازات اسلامی ایران، روزنامه قدس در تاریخ پنج شنبه 25 بهمن ماه، جزای مردی را در شهر مشهد که مرتکب زنای محصنه شده بود، اعدام اعلام کرده است: ”در پی اعتراف متهم به جرم ارتکابی اش، قضات شعبه پنجم دادگاه کیفری استان خراسان رضوی، متهم را به جرم زنای محصنه به اعدام محکوم کردند.” این رای به گفته این روزنامه، در شعبه 41 دیوان عالی کشور، مورد تایید قرار گرفت.
کشور ایران متعهد به اجرای اعلامیه جهانی حقوق بشر است که در ماده 5 آن مجازاتهایی که دربرگیرنده شکنجه و تحقیر کرامت انسانی است ممنوع است. همچنین این کشور میثاق بین المللی حقوق سیاسی و مدنی را امضا کرده است که طبق ماده 7 آن، مجازاتهای غیر انسانی و ترذیلی ممنوع و مجازات اعدام در کشورهایی که هنوز تنبیه مرگ را در فهرست مجازاتهای قانونی شان دارند، تنها شامل جدی ترین جنایات می شود.