شورای ملی ایران و آمریکا (NIAC) که هدفش ایجاد روابط بهتر بین دو کشور است، اخیرا به خاطر گزارش خود با عنوان “زیان میلیاردی: هزینه تحریمهای ایران برای اقتصاد آمریکا” بر سر زبانها افتاده است. روی جلد این گزارش دلارهای آمریکایی را نشان میدهد که در یک سیاهچال ناپدید میشوند.
دو نکته کلیدی در این گزارش وجود دارد:
۱. از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۲، آمریکا بین ۱۳۴. ۷ تا ۱۷۵. ۳ میلیارد دلار را از درآمد صادرات بالقوه به ایران از دست داده است.
۲. بطور میانگین، این زیان معادل است با از دست رفتن سالانه بین ۵۱. ۰۴۳ تا ۶۶. ۴۳۶ فرصت شغلی است. در سال ۲۰۰۸ این رقم به ۲۱۴. ۶۵۷ تا ۲۷۹. ۳۸۹ فرصت شغلی از دست رفته رسید.
اما اینها به چه معنی است؟
این گزارش متکی به مدل گرانشی تجاری است، که تجارت بین کشورها را بر پایه آماری نظیر تولید ناخالص ملی و فاصله بین کشورها پیشبینی میکند. نویسندگان به طور خاص متکی به تحقیق انجام شده توسطگری هافبائر از موسسه پترسون برای اقتصاد بینالمللی بودهاند.
هافبائر گفته است که روششناسی این گزارش محکم است. اما مشکلی در قالب بندی این گزارش وجود دارد.
اول اینکه، توجه داشته باشید گزارش به فرصتهای شغلی اشاره میکند، نه شغل. چون کسی نمیتواند فرض کند که آن آدمها در سالهای متمادی بیکار باقی بمانند. مسلما نمیتوانید تعداد شغلها را در طول زمان با هم جمع ببندید، اما برخی از گزارشگران این کار را کردهاند.
مقالهای در المانیتور میگوید: “اقتصاد آمریکا بخاطر تحریمهای اقتصادی شدید علیه ایران، بیش از ۱۳۵ میلیارد دلار از درآمد صادرات زیان میبیند و صدها هزار فرصت بالقوه شغلی را از دست میدهد.”
تریتا پارسی، رئیس شورای ملی ایران و آمریکا میگوید، این گزارش با دقت به “فرصت شغلی” اشاره کرده است اما وال استریت ژورنال توجهی به این موضوع نداشته است. در این گزارش آمده است: “هزینه عدم فروش به ایران باعث شده که آمریکا بین سالهای ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۲ سالانه بین ۵۱. ۰۴۳ تا ۶۶. ۴۳۶ شغل را از دست بدهد.”
همچنین رقم ۱۷۵ میلیارد دلار زیان صادرات در عنوان این گزارش هم مشکلآفرین است. هافبائر میگوید این آمار باید بصورت سالانه ارائه شود یا اینکه حداقل گفته شود که این رقم مربوط به یک دوره ۱۸ ساله است.
این شورا با رقمهای درشت بازی میکند. با اینکه عدد ۱۷۵ میلیارد دلار بزرگ به نظر میرسد، اما فقط ۵ هزارم کل صادرات آمریکا را در این دوره ۱۸ ساله پوشش میدهد. به عبارت دیگر، رقمی است که میتواند در تریلیاردها دلار تجارت آمریکا در طی تقریبا بیست سال، نادیده گرفته شود. اما این گزارش ادعا میکند که “تاثیر منفی تحریمها بر اقتصاد آمریکا شدید بود… و هزینه انسانی حتی بیشتر است.”
علاوه بر این، این آمار فرض میگیرد که فرصت های شغلی آمریکا وقتی دسترسی به بازار ایران را از دست دادند، دست روی دست گذاشتند و به دنبال بازارهای دیگر نبودهاند. هافبائر میگوید: “وقتی بازار در جایی مسدود میشود، شرکتها چکار میکنند؟ دنبال بازارهای جدید میگردند.”
پارسی میگوید: “ما هیچوقت نگفتیم [تحریمهای اقتصاد ایران] آمریکا را فرو میپاشد.” وی گفت، هدف این گزارش مورد توجه قرار دادن تاثیر تحریمهاست که اغلب نادیده گرفته میشود و تمرکز روی کشور مورد تحریم قرار میگیرد. وی افزود: “ناعادلانه است که بگوییم ما مسائل را بدون ارتباط با چهارجوب کلی اقتصادی مطالعه کرده ایم.”
تاثیر تحریمهای آمریکا بر این کشور میتواند ارزش بررسی را داشته باشد اما NIAC زیادهروی میکند. این گزارش به اندازه کافی تلاش نمیکند که روشن سازد بین “از دست دادن شغل” و “از دست دادن فرصت شغلی” تفاوت وجود دارد و میبایست رقم صادرات را بصورت سالانه ارائه میداد و روشن میکرد که این رقم مربوط به اقتصاد آمریکا در کل است.
منبع: واشنگتن پستhttp://www.theguardian.com/world/2014/jul/14/iran-nuclear-talks-kerry-zarif-20-july-deadlinehttp://www.dailystar.com.lb/News/Middle-East/2014/Jul-16⁄264043-iran-seeks-nuclear-deadline-extension-us-demands-cuts.ashx#axzz37cQEha2ohttp://www.huffingtonpost.com/2014/07/14/iran-sanctions-us-cost_n_5585803.htmlhttp://online.wsj.com/articles/kerry-zarif-seek-to-close-gaps-over-iran-nuclear-deal-1405326530?mod=fox_australianhttp://www.nytimes.com/2014/07/15/world/middleeast/iran-outlines-nuclear-deal-accepts-limit.html?_r=0http://www.theguardian.com/world/2014/jul/13/five-unresolved-issues-iran-nuclear-programme-vienna-talkshttp://www.washingtonpost.com/opinions/a-nuclear-deal-with-iran-should-focus-on-stockpiling-fuel-for-research-not-a-bomb/2014/07/10/1389ae36-06e2-11e4-bbf1-cc51275e7f8f_story.htmlhttp://www.nytimes.com/2014/07/09/world/middleeast/iran-sends-3-attack-planes-to-iraqi-government.html?_r=0http://www.washingtonpost.com/blogs/right-turn/wp/2014/07/07/countdown-to-the-iran-deadline/http://www.theguardian.com/commentisfree/2014/jul/08/ahmad-chalabi-pariah-iraq-prime-minister-bush-us-despairhttp://edition.cnn.com/2014/07/07/opinion/harvey-pregent-iraq-iran/http://rt.com/news/170768-iran-energy-deal-usa/http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/iraq/10949449/Abu-Bakr-al-Baghdadi-ridiculed-for-flashy-wristwatch.htmlhttp://www.commentarymagazine.com/2014/07/05/is-there-an-antidote-to-irans-regional-strategy/http://www.washingtonpost.com/opinions/david-ignatius-iran-overplays-its-hand-in-iraq-and-syria/2014/07/03/132e1630-02db-11e4-8572-4b1b969b6322_story.htmlhttp://online.wsj.com/articles/iran-pursues-subtle-strategy-on-iraq-1404507730http://www.huffingtonpost.co.uk/2014/06/30/iraq-haider-al-abadi-isis-iran-airstrikes-unites-states_n_5543252.htmlhttp://blogs.rediff.com/mkbhadrakumar/2014/07/01/iran-preparing-to-vanquish-isil/http://www.cnbc.com/id/101800154http://www.jpost.com/Iranian-Threat/News/Israel-should-ensure-West-keeps-eyes-open-on-Iran-360973%E2%80%8Bhttp://www.theguardian.com/world/iran-blog/2014/jun/27/iran-isis-military-interventionhttp://www.haaretz.com/news/middle-east/.premium-1.601824http://www.theguardian.com/world/2014/jun/29/iraq-isis-new-alliances-old-enemies-advancehttp://www.bostonglobe.com/opinion/2014/06/27/shouldn-let-iraq-bargaining-chip-with-iran/jgktOqxTh6pMXjGB2pidrN/story.htmlhttp://www.theguardian.com/education/2014/jun/26/iran-students-kaplan-uk-stem-course-block-us-sanctionshttp://www.nytimes.com/2014/06/25/world/middleeast/top-scientist-from-iran-hinders-talks-with-absence.html?_r=0http://www.chicagotribune.com/business/sns-rt-us-hsbc-iran-20140624,0,5438319.storyhttp://www.theguardian.com/football/2014/jun/21/lionel-messi-argentina-iran-world-cuphttp://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/iran/10916088/Are-we-opening-the-door-to-a-tyrant-worse-than-Saddam.htmlhttp://www.foxnews.com/world/2014/06/22/iraqi-insurgents-capture-fourth-town-since-friday/http://www.washingtonpost.com/world/middle_east/irans-role-in-iraq-is-unlikely-to-include-combat/2014/06/20/85795050-305d-4ff3-a821-bdf5269c60bf_story.html?tid=hpModule_04941f10-8a79-11e2-98d9-3012c1cd8d1ehttp://online.wsj.com/articles/iran-could-outsource-its-nuclear-weapons-program-to-north-korea-1403303442?tesla=y&mg=reno64-wsj&url=http://online.wsj.com/article/SB10001424052702304489104579636271915574660.html&fpid=2,7,121,122,201,401,641,1009http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-27883162http://www.washingtonpost.com/opinions/the-united-states-should-not-cooperate-with-iran-on-iraq/2014/06/17/f3144b9c-f63e-11e3-a3a5-42be35962a52_story.htmlhttp://www.nytimes.com/2014/06/16/world/middleeast/iran-eases-constraints-on-academic-contacts-with-west.html?_r=0http://www.newyorker.com/online/blogs/newsdesk/2014/06/iran-and-the-us-the-enemy-of-my-enemy.htmlhttp://www.thenational.ae/world/middle-east/iranians-still-waiting-for-rouhani-to-deliver-on-promiseshttp://www.theguardian.com/world/2014/jun/13/us-iran-fight-jihadis-iraqhttp://www.lobelog.com/us-iran-bilateral-talks-on-the-edge-of-a-nuclear-deal/http://www.ft.com/cms/s/0/7384e728-ec08-11e3-ab1b-00144feabdc0.html#axzz348Kc0U5hhttp://www.theguardian.com/world/2014/jun/07/us-iran-direct-nuclear-talks-genevahttp://www.nytimes.com/2014/06/08/world/middleeast/iran-tehran-offers-incentives-to-middle-class-families-to-have-more-children-as-population-declines.html?_r=0 - 18 ژوئیه