هفته “جهانی عاری از مینهای کشنده زمینی” در حالی پشت سر گذاشته شد که نماینده ی مجلس اسلامی در مریوان و سروآباد از جان باختن سالانه 200 نفر در ایران بر اثر برخورد با مین خبر داد. این در حالی است که چندی پیش در نشستی که با عنوان “مین و رسانه” از سوی کانون مشارکت در پاکسازی مین و باحضور کارشناسان مختلف داخلی و خارجی و اعضای نهادهای مردمی فعال در زمینه پاکسازی مین در تهران برگزار شد، آمار سالانه ۷۰۰نفر قربانی مین در ایران اعلام شد. ضمن اینکه بنا بر برآورد کارشناسان قریب به ۴۰ سال دیگر نیز مناطق زیادی از کشور آلوده به مین باقی می ماند و قابل پاکسازی نیست.
در سال جاری مصطفی محمد نجار، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در بیانیهای از ”پیشرفتهایی” در زمینه مقابله با مرگ و میر در اثر برخورد با مین سخن گفت و از جمله از تشکیل کمیسیون مشترکی برای پاکسازی میادین مین عراق خبر داد؛ اما بنا بر آمارهای رسمی موجود و آنگونه که نماینده ی مجلس اسلامی بیان کرده است این مهم عملی نشد. زیرا علاوه بر اعتباری که برای پاکسازی زمینهای آلوده به مین در کشور باید صرف شود،40 سال نیز وقت لازم است که پاکسازی صورت گیرد. این در حالی است که پاکسازی صورت گرفته نیز صد در صد نبوده و از ضریب اطمینان هشتاد درصد برخوردار خواهد بود.
بر اساس آمار رسمی موجود، هم اکنون در مناطق جنگی غرب کشور، بالغ بر سه میلیون هکتار زمین آلوده به مین وجود دارد و حدود پنج میلیون نفر در این مناطق به وسیله مین تهدید می شوند. این در حالی است که که قیمت هر مین ضدنفر یک دلار است و برای خنثی کردن هر مین حدود هزار دلار هزینه می شود. طی سالهای گذشته بحث مین زدایی و مقابله با حوادث مکرری که منجر به از دست رفتن جان مردم در مناطق مذکور می شود، بارها در رسانه های کشور مطرح شده اما با اینکه روش های نوین برای مینروبی، مانند روش بیوتکنولوژی در سطح جهان قابل دسترسی است هنوز آنچنان که باید واکنش های لازم و اقدامات ضروری در این خصوص به عمل نیامده و حتی نصب تابلوهای اطلاع رسانی برای کاهش تلفات در بسیاری از مناطق بدرستی انجام نگرفته است.
گفتنی است که علاوه بر تلفات انسانی، سالانه تعداد بی شماری از دام های اهالی مناطق آلوده به مین هم بر اثر برخورد با مین کشته می شوند. در همین ارتباط نماینده مریوان در مجلس اسلامی در گفتگو با خبرگزاری رسمی ایلنا تصریح می کند که: “اگر فرصتهای از دست رفته یا عمر ساکنان این منطقه را بر اساس فرمول عمر متوسط ایرانیان که 65 سال است در تعداد کشتههای هر ساله (200 نفر) ضرب کنیم، می توانیم به یکی از شاخصهای منفی توسعه نیافتگی در کشور پی ببریم.“
این در حالیست کارشناسان با اشاره به پشت سرگذاشتن درگیری های داخلی و هشت سال جنگ با عراق، استان کردستان را مرکز انبوهی از مین های خنثی نشده می دانند و می گویند با وجود همه ی هشدارهای آنها هنوز اقدامات موثری برای مین روبی و مینکوبی در این مناطق از سوی نهادهای ذی ربط به عمل نیامده و با وجود تاکید کارشناسان بر پیوستن ایران ـ به عنوان دومین کشور آلوده به مین ـ به کنوانسیون اوتاوا هنوز اقدامی عملی در این مورد صورت نگرفته است. با این همه، بحث پیوستن ایران به کنوانسیون اتاوا توسط برخی نمایندگان مناطق مرزی کشور همچنان در مجلس جریان دارد.
بنا به گزارش کانون مشارکت در پاکسازی مین ، براساس آمارهای جهانی بین 70 تا 110 میلیون مین ضد نفر در بیش از 5۰ کشور جهان پراکنده است؛ لذا با توجه به اینکه ایران پس از مصر دومین کشور آلوده به مین است ونزدیک به 16میلیون مین عمل نکرده در اراضی آن وجود دارد، پیوستن ایران به کنوانسیون اوتاوا از سوی کارشناسان موضوعی مهم تلقی می شود. اعضای این کانون ابراز امیدواری کرده اند که ایران هر چه زودتر به پروتکل اتاوا بپیوندد به ویژه اینکه بیشترین قربانیان مین، کودکان، زنان و سالخوردگان هستند .
شیرین عبادی، رییس کانون مشارکت در پاکسازی مین اخیرا از وجود ۱۶ میلیون مین عمل نکرده در کشور خبر داده که به طور متوسط هشت میلیون نفر از مردم کشور را در معرض خطر مین قرار داده است.