‏2009 سال دستیابی ایران به بمب هسته ای ‏

نیویورک تایمز
نیویورک تایمز

» نیویورک تایمز با دیوید البرایت رئیس مؤسسۀ علوم و امنیت بین الملل

دیوید البرایت کارشناس دیرینۀ برنامۀ هسته ای ایران معتقد است که این کشور احتمالا ً در سال جاری “به ‏میزان مورد نیاز اورانیوم با غنای پایین که برای ساخت یک سلاح اتمی کفایت می کند”، دست خواهد ‏یافت. ‏

البرایت می گوید، اگرچه ایران مدعی است که هدف آن از داشتن برنامۀ اتمی تولید برق هسته ای است، ‏اما بنظر می رسد اورانیوم مورد نیاز برای چنین طرحی رو به اتمام است. البرایت می گوید، “یکی از ‏تضادهای ناخوشایند این وضعیت آن است که گرچه ایرانیان اورانیوم کافی برای برنامۀ غیرنظامی انرژی ‏اتمی را در اختیار ندارند، اما از میزان قابل توجهی اورانیوم برای برنامۀ تسلیحاتی خود برخوردارند. ‏حتی اگر اورانیوم آنها نیز تمام شود، باز هم برای تولید دهها سلاح اتمی بیش از حد کافی اورانیوم خواهند ‏داشت.” البرایت به آمریکا تأکید می کند بدنبال تحریم های شدیدتر بر ضد ایران باشد، اما در عین حال ‏مذاکرات گسترده با ایران را نیز آغاز کند.‏

شما سال ها فعالیت های هسته ای ایران را دنبال کرده اید. ممکن است تازه ترین اطلاعات را در ‏خصوص پیشرفت این کشور به ما ارائه بدهید؟‏
ایران همچنان به سوی گسترش قابلیت های هسته ای خود حرکت می کند و به نقطۀ دستیابی به “قابلیت ‏حساس اتمی” نزدیک شده است. این یک مشکل است چرا که به محض اینکه ایران به این وضعیت برسد، ‏می تواند تصمیم گیری کند به سرعت به سلاح های اتمی دست پیدا کند. ظرف چند ماه ایران قادر خواهد ‏بود به اورانیوم مورد نیاز غنی شده در سطح سلاح های اتمی دست پیدا کند. ایرانیان به احتمال زیاد ‏اورانیوم با غنای پایین را که در نیروگاه غنی سازی نطنز تولید می شود، به یک تأسیسات مخفیانه که ما ‏هیچگونه اطلاعی دربارۀ آن نداریم، انتقال خواهند داد و سپس آن را تا حد اورانیوم سلاح های اتمی غنی ‏خواهند کرد. و بدین ترتیب اگر شما جزء آن دسته ای باشید که می گفتند، “ما مجبور خواهیم بود دست به ‏حملۀ نظامی بزنیم”، واقعا ً نمی دانید که کجا را هدف بگیرید چون نمی دانید که این تأسیسات مخفیانه کجا ‏واقع شده است. شما جزء هر دسته ای که باشید، وضعیت به گونه ای است که بدتر خواهد شد. بنابراین، ‏در سال 2009 شاید موضوع مهم فنی این باشد که ایران چه زمان به قابلیت تسلیحاتی دست خواهد یافت. ‏شاید این امر بزودی تحقق یابد.‏

بنابراین تصور می کنید این امر احتمالا ً ظرف سال آینده اتفاق بیفتد؟ ‏
می تواند ظرف امسال اتفاق بیفتد. به محض اینکه ایران به این مرحله از قابلیت برسد (تبدیل اورانیوم ‏غنای پایین به غنای بالا)، کشورها واکنش های متفاوتی خواهند داشت. برخی از آنها مانند روسیه احتمالا ً ‏خواهند گفت، “خوب که چی؟ آنها که هنوز سلاح اتمی نساخته اند.” اما آمریکا باید نگران باشد که این ‏کشورها از اهداف ایران آگاه نیستند. دولت آمریکا باور داشته است که ایران در نهایت بدنبال ساخت سلاح ‏های اتمی خواهد رفت و ایالات متحده ناگزیر خواهد بود با این چشم انداز که روند مذاکرات را پیچیده ‏خواهد کرد، روبرو شود. کشوری مانند اسرائیل این قابلیت ایران را تهدیدی جدی تلقی خواهد کرد چرا که ‏نگران است که اگر شرایط بد پیش برود و ایران تصمیم بگیرد به سلاح های اتمی دست پیدا کند، می تواند ‏بلافاصله تصمیم خود را عملی کند و اسرائیل نخواهد دانست که چه چیز یا کجا را مورد هدف قرار دهد. ‏

اما راه حل های کوتاه مدت پیش روی ایران قرار ندهید. ایران در حال حاضر مصمم به پیشروی است. ‏راه حل هایی که آمریکا ممکن است ارائه دهد، مانند توافق برای پایین آوردن سرعت برنامۀ غنی سازی ‏ایران، تضمین شده اند که عمل نخواهند کرد. نکته مهم این است که آمریکا هدف خود را در خصوص ‏تعلیق غنی سازی اورانیوم از سوی ایران حفظ کند. افزایش تحریم ها بر ضد ایران نیز مهم است تا اینکه ‏این کشور مجاب شود دوباره محاسبه کند که آیا برنامۀ غنی سازی به نفع آن است. مذاکرۀ مستقیم با ایران ‏نیز ضروری است، طوری که ایران بفهمد آمریکا چه می خواهد و آمریکا بفهمد ایران چه می خواهد. و ‏سپس مهم است که این موضوع (مذاکره) به کل خاورمیانه گسترش داده شود. در حال حاضر موضوع ‏مذاکره دربارۀ خاورمیانه عاری از نیروگاههای غنی سازی و فرآوری که در ساخت سلاح های اتمی ‏کاربرد دارند، بسیار حائز اهمیت است. بنابراین، شما می خواهید به منطقه ای دست پیدا کنید که قابلیت ‏های ساخت سلاح های اتمی را نداشته باشد. از این رو، ناگزیر دیگر بازیگران را، که برخی از آنها بسیار ‏برای ایران مایۀ نگرانی هستند، شرکت دهید. اولین کشور اسرائیل خواهد بود، اما مصر و ترکیه نیز ‏واکنش مساعدی در مقابل ساخت سلاح های اتمی از سوی ایران نشان نخواهند داد. ‏

منبع: نیویورک تایمز، 20 فوریه‏