سی و پنجمین سالگرد پیروزی انقلاب سال ۵۷ حاشیههای زیادی به همراه داشت؛ از سخنان جدید محمود احمدینژاد درباره مذاکره با آمریکا و تهدیدهای او به افشاگری تا به هم خوردن سخنرانی علی لاریجانی در شهر قم و سرانجام انتقاد از سخنان احمدینژاد درباره مهندسی انتخابات.
رسانههای نزدیک به جمهوری اسلامی همچون سالهای پیشین حضور مردم در این راهپیمایی را “پرشکوه” توصیف کردند و خبر از شکسته شدن رکورد جدیدی از میزان حضور مردم دادند. این “رکوردشکنی” در حالی رخ داده است که بنا به گفتهی خبرگزاری فارس “استقرار سیستم صوتی بیش از ۱۳ کیلومتر در مسیرهای راهپیمایی ومیدان آزادی و ارائه خدمات صوت به صورت ثابت و سیار در تهران و ارائه بیش از ۱۸۰ کیلومتر خدمات سیستم صوتی در مراکز استانها” توسط دولت در تهران و مراکز استانها ارائه شده بود.
از نکات جالب راهپیمایی دیروز، نقل خبر سایت مجمع تشخیص مصلحت نظام توسط خبرگزاری فارس بود. فارس که پیش از این به عنوان یکی از منتقدان هاشمیرفسنجانی شناخته میشد، به نقل از سایت مجمع تشخیص مصلحت نوشت: “ آیت الله هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، امروز به همراه همسرش عفت مرعشی از خیابان وصال وارد راهپیمایی روز ۲۲ بهمن شد… انبوهی از مردم که آیت الله هاشمی رفسنجانی را در جمع خود حاضر می دیدند با سر دادن شعارهای “الله اکبر، خامنه ای زنده باد هاشمی پاینده باد، سلام بر خامنه ای درود بر هاشمی، مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل” رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را تا مسافتی به سمت میدان آزادی همراهی کردند”.
خبرگزاری فارس همچنین نوشت که راهپیمایان این مراسم “حمایت قاطع خود را از سخنان اخیر مقام معظم رهبری که به دولت آمریکا فرمودند من دیپلمات نیستم یک انقلابیام نشان دادند… مردم با توجه به وقایع اخیر یکشنبه مجلس و رفتارهای برخی مسئولان شعار “دشمن ملت ما تفرقه و نفاق است” اعتراض خود را به رفتار برخی از مسئولان ابراز داشتند”.
این اعتراضها – بنا به گفتهی خبرگزاری فارس – در حالی رخ داده که محمود احمدینژاد، در سخنرانی خود به مناسبت این روز در میدان آزادی، تاکید کرد که درباره درگیریهای اخیر رخ داده در مجلس “صحبتهای مهمی است که باید با ملت در میان بگذارم”، اما “به خاطر اینکه طعم شیرین پیروزی انقلاب در کام مردم تلخ نشود و به خاطر رهبری عزیزمان آن را به وقت مناسب دیگری در آینده موکول میکنم”.
اشاره احمدینژاد به درگیری رخ داده میان وی و علی لاریجانی در جلسه استیضاح وزیر کار است. احمدینژاد در آن جلسه اقدام به نمایش فیلمی از دیدار سعید مرتضوی با فاضل لاریجانی کرد. پخش این فیلم با واکنش تند علی لاریجانی و بازداشت ۲۴ ساعته سعید مرتضوی همراه شد.
رییس دولت دهم همچنین با اشاره به درگیری میان جمهوری اسلامی و غرب بر سر برنامه هستهای ایران گفت: “گفتوگو باید برای تفاهم، عدالت و رفع سوء تفاهمها و تقویت همگرایی باشد. نباید از گفتوگو به عنوان وسیلهای برای تحمیل نظرات استفاده کرد. به صراحت میگویم اصلاح گفتار و بیان لازم است، اما کافی نیست. اگر اسلحه را از روی ملت ایران بردارید، من خودم گفتوگو میکنم. گفتوگو باید در سایه احترام و عدالت باشد، نه فشار”.
این سخنان احمدینژاد، همچنین برخلاف سخنان روزهای گذشتهی رهبر جمهوری اسلامی است که هرگونه مذاکره با آمریکا را رد کرده بود. آیتالله خامنهای هفته گذشته درباره دعوت مقامهای آمریکایی از جمهوری اسلامی برای مذاکره مستقیم گفته بود: “من دیپلمات نیستم، انقلابیم به همین علت صریح، صادقانه و قاطعانه حرف می زنم: پیشنهاد مذاکره وقتی معنا دارد که طرف حسن نیت خود را نشان دهد… مذاکره با امریکا مشکلی را حل نمی کند چرا که آنها در ۶۰ سال اخیر به هیچیک از وعده های خود عمل نکرده اند”. رهبر جمهوری اسلامی همچنین افرادی را که از پیشنهاد مذاکره با آمریکا استقبال میکنند، “ساده لوح یا مرعوب” نامیده بود.
اینها اما تنها سخنان مناقشهبرانگیز احمدینژاد در سخنرانی روز ۲۲ بهمن نبود. وی بار دیگر با اشاره به سخنان علی سعیدی، نماینده ولیفقیه در سپاه پاسداران، پیرامون مهندسی انتخابات، اینگونه اظهارنظر کرد: “ کسی فکر نکند که رای مردم فقط یک کاغذ و یک عدد است، اینطور نیست آراء مردم تجمیع ارادههای مردم است که از طریق منتخب ملت در کشور جاری میشود. سلیقهها بیایند و کسی خود را جای مردم نپندارد و با کوتهبینی تصور نکنند که میتوانند جای مردم تصمیم بگیرند. برخی گفتهاند که میخواهند انتخابات را مدیریت و مهندسی کنند. من با افتخار میگویم که ملت بزرگ ایران راه خود را به خوبی میشناسد و به افراد و به گروههای مدعی نیازی ندارد و باید اخلاق و قانون رعایت شود و هر کس برنامهی خود را بیان کند”.
اما همزمان با سخنرانی احمدینژاد در تهران، علی لاریجانی نیز در شهر قم برای سخنرانی حضور پیدا کرد. سخنرانی رییس مجلس نهم اما با شعارهای برخی از حاضران نیمهتمام ماند و زمانی که تلاش لاریجانی برای آرام کردن این افراد به جایی نرسید، مجبور شد ادامه سخنرانی خود را رها کند. خبرگزاریها گزارش دادهاند که در حین سخنرانی لاریجانی، معترضان اقدام به پرتاب کفش، مهر و نعلین به سمت وی کردند.
خبرگزاری مهر – نزدیک به سازمان تبلیغات اسلامی – نوشته است که این معترضان شعارهایی چون “بصیرت، بصیرت” و “خواص بیبصیرت، مایه ننگ ملت” سر دادند و پس از نزدیک شدن آنها به جایگاه سخنرانی و انداختن نردههای محافظ، لاریجانی محبور به ترک جلسه شد. رییس مجلس در ابتدای شعارهای این افراد گفته بود: “امروز روز مبارکی است که باید با رهبر انقلاب بیعت کنیم و نباید با این اقدامات این جشن بزرگ را خدشهدار کنیم”. سایت مجلس، معترضان را “عدهای اندک” توصیف کرد و مدعی شد که این افراد “برای ایجاد آشوب از قبل ساماندهی شده بودند”. این سایت همچنین اقدام به انتشار عکسهایی از این افراد کرد. اما ایرنا – خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی - معترضان را “ولایتمدار” نامید.
ایلنا هم نوشت که صبح دیروز و پس از حضور لاریجانی در تظاهرات شهر قم، “جمعی از حامیان محمود احمدینژاد که در چهارراه شهدای قم پوسترهایی از محمود احمدینژاد و رهبر انقلاب را با شعار زنده باد بهار و تو به ما جرأت طوفان دادی را به دست داشتند؛ شعارهای لاریجانی بصیرت بصیرت و رئیس بیولایت نمیخواهیم سردادند”.
حمله به لاریجانی و ناتمام ماندن سخنرانی وی، با واکنش تند چهرههای اصولگرا مواجه شد. علاءالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی، این اقدام را “ضدانقلابی” توصیف کرد که “منبعث از یک تفکر انحرافی” است و از از وزارت اطلاعات خواست تا این حمله را پیگیری کند. حسین نقوی حسینی، هم بر هم زدن سخنرانی رییس مجلس نهم را “خلاف توصیههای” آیتالله خامنهای، “در مسیر خواست دشمنان” و “ایجاد خوراک رسانهای برای دشمنان” توصیف کرده است. عوض حیدرپور، دیگر نماینده عضو کمیسیون امنیت ملی، اما گفت که چنین حادثهای قابل پیشبینی بود و در نزدیکی ایام انتخابات، چنین حوادثی بیشتر رخ خواهد داد.
همزمان حسین شریعتمداری، نماینده ولیفقیه در موسسه کیهان، درگیری هفته قبل در مجلس و اعتراض در سخنرانی علی لاریجانی را “دستاویزی برای یک حرکت اخلالگرانه هماهنگ شده با آن سوی آب ها” دانست و خبر از آن داد که بعد از اعتراض در سخنرانی علی لاریجانی اس.ام.اسی با این مضمون دست به دست شده است: “یکشنبه انتقام، پاسخی به یکشنبه سیاه! دست خدا از آستین مردم بیرون آمد”.
شریعتمداری این معترضان را خائن به کشور نامید و با انتقاد از علی لاریجانی و محمود احمدینژاد، ادامه داد: “کسانی که روز یکشنبه هفته گذشته آن حرکت ناپسند و دشمن شاد کن و مصداق تعبیر «خیانت به کشور» را رقم زدند باید می دانستند دو جریان نیم نفس و مرموز فتنه و حلقه انحرافی که هیچکدام به هیچیک از طرفین ماجرا ارادتی ندارند و برخلاف آنچه به ظاهر ادعا می کنند نه تنها با یکدیگر اختلافی ندارند، بلکه در پشت صحنه دست های به هم گره خورده نیز دارند، گوش به زنگ صید ماهی مطلوب دشمن از آب گل آلود نشسته اند”.
اما اعتراض به آنچه در سخنرانی لاریجانی رخ داد، تنها موضوع اعتراض راهپیمایی ۲۲ بهمن نبود. چهرههای اصولگرا ضمن اشاره به سخنان احمدینژاد درباره بحث “مهندسی انتخابات”، به انتقاد از وی بابت سر دادن شعار “زنده باد بهار” در پایان سخنرانی خود پرداختند. برخی از ناظران سیاسی معتقدند که این عبارت، شعار اصلی اسفندیار رحیممشایی در انتخابات آتی ریاستجمهوری خواهد بود.
محمد کوثری، نماینده مجلس، با انتقاد از محمود احمدینژاد، در این باره گفت: “اگر شعاری که از سوی آقای احمدینژاد بیش از سه مرتبه در بخش هایی از سخنرانی و خاتمه سخنانش تکرار شد شعار نامزد دولت برای انتخابات آتی باشد، این امر تخلف قطعی و به نوعی مهندسی انتخابات است”. احمد سالک، دیگر نماینده مجلس نهم نیز این شعار را “برگرفته از گفتمان جریان انحرافی” و “همسو با شعارهای فتنهگران” توصیف کرد. عبدالرضا عزیزی، رییس کمیسیون اجتماعی مجلس نیز از دیگر منتقدان سخنرانی احمدینژاد بود. وی سر دادن شعار از سوی احمدینژاد را “تبلیغات زودهنگام انتخاباتی” دانست که بیان آن “از تریبون عمومی و ملی، به صلاح نبود”.
محمدحسن آصفری، عضو هیات رییسه کمیسیون امنیت ملی، نیز این شعار را “شعار جریان انحرافی” خواند و گفت: “راهپیمایی یومالله ۲۲ بهمن برای کنار گذاشتن اختلافات است نه اینکه از حضور مردم برای تبلیغات انتخاباتی زودهنگام جریان انحرافی سوء استفاده شود. سواستفاده از حضور گسترده مردم در چنین راهپیماییهایی در واقع مصداق بارز خیانت به ملت و کشور است”. وی همچنین اضافه کرد که سخنان احمدینژاد در جمع راهپیمایان ۲۲ بهمن “بوی اختلاف” میداد.
عوض حیدرپور نیز با اشاره به اینکه “ دولت و در بطن آن جریان انحرافی هیچ تعهدی نسبت به نگهداری حرمتها و اخلاق سیاسی ندارند”، گفت: “دولت با تخریب و هر روش غیر اخلاقی دیگر بهدنبال پیروزی در انتخابات آتی ریاست جمهوری است. عنوان این اقدامات دولت را به جای بهار باید خزان گذاشت… متأسفانه اظهارات امروز احمدینژاد به کرار کنایهآمیز و سرشار از بداخلاقی سیاسی بود، که بهطور حتم این اظهارات در شأن جایگاه رئیس جمهور در روز پیروزی انقلاب اسلامی نیست”.