‏27 سال تبعیض در نظام آموزشی ‏

نویسنده
نادر ایرانی

» نتیجه پذیرش سهمیه ای

“حدود 91 درصد پذیرفته شدگان دوره های روزانه از یکی از 48 نوع سهمیه استفاده می کنند”. علی ‏عباسپور تهرانی رییس کمییسون آموزش و تحقیقات مجلس ضمن اعلام این مطلب که عصرایران سایت ‏نزدیک به تحول خواهان اصول گرا آن را منتشر کرد، خبر داد که با ابلاغ علی لاریجانی رییس مجلس شورای ‏اسلامی، کمیته ویژه ای سهمیه های کنکور را بررسی خواهد کرد.‏

نظام سهمیه بندی که از سال 63 و در ابتدای انقلاب ایران تعیین شد یکی از تبعیض آمیز ترین اقدامات ‏آموزش عالی درایران بوده که به گفته بسیاری درمخالفت کامل با قانون اساسی است. دانشجویان سهمیه ای ‏جزو ضعیف ترین دانشجویان به لحاظ نمره تلقی می شوند، در حالیکه هر کسی که سهمیه شامل حال او می ‏شود باید حداقل نمره قبولی غیرسهمیه ای ها دردانشگاه ها را کسب کرده باشد. ‏

این در حالی است که خبرگزاری ها اخیرا از جایگزینی سهمیه رزمندگان با سهیمه بسیجیان نیز خبر داده اند. ‏خبری که باعث شد که بسیج دانشجویی دانشگاه های صنعتی شریف، امام صادق(ع)، تهران، صنعتی ‏امیرکبیر، خواجه نصیر، علامه طباطبایی، علم و صنعت و شهید بهشتی درنامه ای خطاب به سرلشکر ‏جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تاکید کنند: “فرزندان خمینی(ره) هیچ گاه نیازی به سهمیه ‏کنکور، معافیت از خدمت سربازی و هیچ امتیاز دیگری نداشته و ندارند چرا که عملکرد بسیجیان انقلاب با ‏معیارهای مادی سنجیده نمی شود.” ‏

البته این نامه برآن تاکید نداشت که قانون اساسی جمهوری اسلامی با هرنوع تبعیض و از جمله این دست ‏ازسهمیه بندی ها مخالف است. نمایندگان مجلس نیزهنوز اعلام نکرده اند 48 نوع سهمیه ای که به زعم ‏عباسپور تهرانی، مجلس درحال حاضر درحال بازنگری آن است آیا مغایرتی با قانون اساسی دارد یا خیر؟

با وجود سخنان رییس کمییسون آموزش و تحقیقات مجلس مبنی بروجود 48 سهمیه کنکور، اما تبعیض ‏دراشکال مختلف آن کماکان ادامه دارد تا جایی که خبرگزاری ایسکا نیوز نوشته است که از آبان سال گذشته تا ‏کنون، یعنی طی 24 آزمون برگزار شده بیش از 87 هزارو 400 نفر از اعضای جامعه ایثارگری ازسامانه ‏تایید سهمیه کنکور اسفتاده کرده اند.‏

‏ همزمان اسدالله عباسی، عضوکمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی به سایت حیات گفته است ‏که طرح سهمیه کنکور ایثارگران و رزمندگان باید در مجلس اصلاح شود.به گفته وی بسیجیان فعال و ‏رزمندگان به خاطر ارزش ها و معنویات به جنگ رفتند و در حال حاضر نیز عضو بسیج هستند نه به خاطر ‏سهمیه کنکور به همین دلیل باید شان آنها حفظ شود و بازنگری در سهمیه کنکور ایثارگران صورت ‏گیرد.سهمیه کنکور ایثارگران و رزمندگان در حال حاضر 40 درصد است که باید نسبت به آن بازنگری ‏صورت گیرد. وزارت علوم، سازمان سنجش، کمیسیون آموزش تحقیقات و سازمان های متولی امور ‏ایثارگران باید در جلسات مشترک به اصلاح سهمیه بندی کنکور بپردازند.
یکی از اهداف طرح سهمیه بندی پذیرش دانشجویان در دانشگاه ها تقویت نیروهای خود وسازمان دهی آنان ‏دربسیج دانشجویی دانشگاه ها بود است. ‏

‎ ‎تسهیلات ورود به دانشگاه‌ها‎ ‎

در حال حاضر جامعه ایثارگری ( خانواده شهداء ـ جانبازان انقلاب اسلامی وخانواده آنها ـ آزادگان و خانواده ‏آنها ـ رزمندگان و جهادگران جنگ تحمیلی ) در آزمون های ورودی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور ‏در مقاطع مختلف از سه سهمیه قانونی شاهد‌، رزمندگان و خانواده شهدا به علاوه قانون الزام استفاده می‌کنند. ‏اما اینکه چرا سایت شاهد از سه سهمیه یاد می کند درحالی که درعمل 4 سهمیه در دفترچه ضوابط قید شده ‏اس، خود موضوعی قابل تامل به نظر می رسد. سهمیه شاهد به صورت 5% اضافه بر ظرفیت کل دانشگاه‌ها ‏و مراکز آموزش عالی جهت تسهیل ورود فرزندان شهداء، اسراء، مفقودین و همچنین جانبازان بالای 70% و ‏فرزندان جانبازان 50% و بالاتر و فرزندان آزادگان در مراکز آموزش عالی در نظرگرفته شده است. ‏

استفاده کنندگان از این سهمیه جهت قبولی در رشته مورد تقاضا باید حداقل 75% نمره آخرین فرد پذیرفته شده ‏بدون سهمیه را در رشته محل مورد نظر کسب کرده باشند، کلیه مشمولین سهمیه شاهد در سهمیه رزمندگان ‏نیز گزینش می‌شوند. سهمیه بعدی سهمیه رزمندگان است که این سهمیه تحت عنوان عمومی قانون ایجاد ‏تسهیلات برای ورود رزمندگان و جهادگران داوطلب درتاریخ 30/11/67 به تصویب مجلس شورای اسلامی ‏رسیده و مجدداً‌ در تاریخ های 11/9/71 و 9/5/73 مورد اصلاح قرار گرفته است. براساس این قانون 40% ‏از ظرفیت دانشگاه‌ها در آزمون سراسری، کاردانی پیوسته، جامع علمی کاربردی، کاردانی به کارشناسی و ‏‏20% ظرفیت دانشگاه‌ها در مقاطع کارشناسی ارشد و بالاتر به واجدین شرایط اختصاص می‌یابد. کسب حداقل ‏‏75% نمره آخرین فرد پذیرفته شده در آزمون سراسری و کاردانی پیوسته و غیره. 80% در آزمون‌های ‏تحصیلات تکمیلی برای استفاده کنندگان از این سهمیه الزامی است. مشمو لین این سهمیه عبارتند از : ‏دارندگان سهمیه شاهد – آزادگان و همسران آنها - جانبازان 25 % تا 69 %– همسران جانبازان 50 % و با ‏لا تر.دردفترچه قوانین وضوابط ورود به دانشگاه ها تاکید شده که آزمون های دانشگاه‌ آزاد اسلامی سهمیه ‏رزمندگان با ظرفیت 40% در آزمون سراسری و 20% در آزمون تحصیلات تکمیلی این دانشگاه اعمال می‌ ‏شود. ‏

در سهمیه خانواده شهداء که مصوب سال های 63 شورای عالی انقلاب فرهنگی است علاوه بر همسران ‏شاهد، منسوبین درجه اول شهداء شامل برادران و خواهران و والدین شهداء می‌توانند از این سهمیه بهره‌مند ‏شوند. میزان ظرفیت این سهمیه ثابت نبوده و هرساله به نسبت تعداد داوطلبان خانواده شهداء به کل داوطلبان ‏در هر کد رشته ظرفیت خاصی را به خود اختصاص می‌دهد. حدنصاب لازم در این سهمیه 85% نمره آخرین ‏فرد قبولی بدون سهمیه در هر رشته محل است. این سهمیه صرفاً در آزمون سراسری اعمال می‌شود، لیکن ‏در آزمونهای کاردانی پیوسته و جامع علمی کاربردی نیز خواهران و برادران و والدین شهداء می‌توانند از ‏سهمیه ایثارگران ( رزمندگان) استفاده کنند. ‏

اما به زعم کارشناسان تبعیض آمیز ترین قوانین سهمیه بندی، قانون الزام است. این قانون مصوب سال 77 ‏مجلس شورای اسلامی است و براساس آن کلیه افراد مشمول سهمیه شاهد و رزمندگان در صورت عدم قبولی ‏در رشته محل‌های انتخابی خود، در رشته محل‌های پیشنهادی سازمان سنجش در صورت تمایل مورد پذیرش ‏قرار خواهند گرفت. این پیشنهاد بصورت کارنامه جایابی در اختیار افراد مشمول قرار خواهد گرفت و ‏داوطلب مجاز به انتخاب یک کد رشته خواهد بود. قانون الزام فقط در آزمون سراسری سازمان سنجش ‏اجرامی‌شود. حداقل 14 محور از 48 محور سهمیه بندی دانشگاه ها برای خانواده شهدا ورزمندگان و…. به ‏این شرح است:1- فرزندان شهداء 2- فرزندان جانبازان 50% و بالاتر ـ3- فرزندان آزادگان، جانبازان ‏‏70% و بالاتر، 4- فرزندان و همسران جانبازان 25% تا 49% بشرط مجاز بودن در انتخاب رشته ‏بادرخواست خود دراضافه ظرفیت 5% شاهد 5- همسران شهداء ـ6- همسران جانبازان 50% و بالاتر7- ‏همسران آزادگان ـ جانبازان 25% تا 49% ـ آزادگان 8- برادران و خواهران والدین شهداء 9- آزادگان 10- ‏همسران آزادگان ـ 11- همسران جانبازان 50% و بالاتر ـ جانبازان 25% و بالاتر( به شرط عدم استفاده در ‏آزمون قبلی و در صورت استفاده با داشتن شش ماه خدمت داوطلبانه در جبهه و یا 10% جانبازی اضافی ‏ضروری است. ) 12- ـ‌فرزندان جانبازان 50% و بالاتر 13- همسران‌ آزاده 14- فرزندان شهداء ـ فرزندان ‏جانبازان 50% و بالاتر ـ فرزندان آزادگان ـ آزادگان - همسران شهداء ـ همسران جانبازان 50% و بالاتر ـ ‏همسران آزاده ـ جانبازان 25% و بالاتر( به شرط عدم استفاده در آزمون قبلی و در صورت استفاده برای ‏شرکت در مقطع ارشد می‌بایست 6 ماه جبهه داوطلبان یا 10% جانبازی اضافی و برای شرکت در مقطع ‏دکترای 12 ماه جبهه داوطلبان یا 20% جانبازی اضافی داشته باشد.) ‏