همزمان با ابلاغ سیاستهای کلی افزایش جمعیت از سوی آیتالله خامنهای٬ یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت که ایران ظرفیت جمعیت ۳۰۰ میلیونی را دارد.
آنگونه که وبسایت رهبر جمهوریاسلامی خبر داده٬ رهبر جمهوریاسلامی ابلاغیهای را خطاب به قوای سهگانه و مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال کرده که حاوی دستوراتی برای افزایش نرخ رشد جمعیت در کشور است.
این ابلاغیه چند بخش مختلف دارد و در آن به وظایف نهادهای ذیربط و کارهایی که برای افزایش نرخ رشد جمعیت در ایران لازم است٬ اشاره شده.
براساس این ابلاغیه٬ رهبر جمهوریاسلامی گفته که با توجه به “اهمیت مقوله جمعیت در اقتدار ملی و با توجه به پویندگی و بالندگی و جوانی جمعیت کنونی کشور به عنوان یک فرصت و امتیاز لازم است تا اقداماتی جهت جبران کاهش نرخ رشد جمعیت و نرخ باروری در سالهای گذشته” به اجرا گذاشته شود. وی همچنین خواستار “پوشش بیمهای هزینههای زایمان و درمان ناباروری مردان و زنان” شده است.
همزمان با صدور این ابلاغیه حسین نقویحسینی٬ عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس٬ گفته است که ایران ظرفیت تبدیل به کشوری با جمعیت ۳۰۰ میلیون نفری را دارد و از همکاران خود در مجلس خواسته است که “زمینه های قانونگذاری افزایش جمعیت را فراهم” کنند.
وی کاهش جمعیت را باعث ضربه خوردن به “یکی از ارکان قدرت ملی” دانسته و اضافه کرده: “درمناطق بدون جمعیت هیچ امکاناتی ازجمله آب، برق و گاز وجود ندارد، وقتی که هیچ استقراری وجود نداشته باشد می توان این مشکل را به خوبی لمس کرد که هزینه حراست از این مناطق تا چه اندازه ای سنگین می شود و به جریان های امنیتی اجازه می دهند که به راحتی به فعالیت های تخریبگرایانه خود ادامه دهند؛ از این رو سیاست افزایش جمعیت برای حفظ قدرت ملی کشوراز اهمیت ویژه ای برخوردار است”.
رهبر جمهوری اسلامی پاییز گذشته در پیامی به همایش ملی تغییرات جمعیتی گفته بود: “بنده همچنان معتقدم کشور ما کشور ۷۵ میلیونی نیست، کشور ما کشور۱۵۰ میلیونی [است]، حالا ما دستِ کم را گرفتیم گفتیم صد و پنجاه میلیون؛ بیشتر هم میشود گفت. قطعا این کشور با این سطح وسیع، با این تنوع آب و هوایی، با این امکانات فراوان زیرزمینی، با این استعداد بالقوه علمی که در این کشور وجود دارد، میتواند یک کشور پر جمعیتی باشد و ان شاالله خودش هم این جمعیت را اداره کند”.
در هفته جاری کلیات طرح افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به تصویب رسید. این همان طرح خبرساز است که با رای ۱۳۱ نماینده مجلس در ۲۴ فروردین ماه امسال و با قید یک فوریت تصویب شده بود. در صورت تصویب نهایی این طرح، سقط جنین، روشهای مختلف عقیم کردن و حتی تبلیغات مربوط به کاهش فرزندآوری و کنترل جمعیت ممنوع و برای آن مجازات درنظر گرفته خواهد شد.
طرح افزایش نرخ باروری و پیشگیری از کاهش رشد جمعیت کشور دارای یک مقدمه و چهار ماده است و تمامی اقدامات مربوط به سقط جنین، عقیمسازی از جمله وازکتومی، توبکتومی و نیز هرگونه تبلیغات راجع به کنترل جمعیت و کاهش فرزندآوری را ممنوع میکند. برای مرتکبان نیز مجازات ماده ۶۲۴ قانون مجازات اسلامی، یعنی دو تا پنج سال حبس درنظر گرفته شده است.
پیش از این شهیندخت مولاوردی٬ معاون روحانی در امور زنان و خانواده٬ نیز در این زمینه گفته بود: “دولت اجرای توصیههای مقام معظم رهبری در خصوص ضرورت افزایش جمعیت را برخود فرض میداند خود نیز با درک این نگرانی درصدد است تا با به کارگیری تدابیر لازم این دغدغه را برطرف کند”.
در ابلاغیهای که از سوی آیتالله خامنهای صادر شده٬ وی از آماده کردن جمعیت در سن کار و ایجاد اشتغال موثر و مولد سخن گفته و همچنین خواسته است با توزیع جغرافیایی جمعیت، فشار جمعیتی بر منابع زیستی کاهش یابد.
از جمله مناطقی که رهبر جمهوری اسلامی برای توزیع جغرافیایی جمعیت در نظر گرفته، روستاها، مناطق مرزی و کم تراکم و همچنین ایجاد مراکز جدید جمعیتی “به ویژه در جزایر و سواحل خلیج فارس و دریای عمان” است که باید از طریق توسعه شبکههای زیربنایی و تشویق سرمایهگذاری و ایجاد فضای کسب و کار، آماده افزایش و جذب جمعیت شود.
در بخش دیگری از سند، نهادهای حکومتی جمهوری اسلامی موظف شدهاند تا سازو کارهای مناسب را برای “مدیریت مهاجرت به داخل و خارج” ایجاد کنند. “تشویق ایرانیان مقیم خارج از کشور برای حضور و سرمایهگذاری و بهرهگیری از ظرفیتها و تواناییهای آنان” از دیگر موارد مورد نظر رهبر جمهوری اسلامی است.
نخستین بار این محمود احمدینژاد بود که پس از سالها اجرای سیاست کنترل جمعیت٬ به مخالفت با این مساله پرداخته و گفته بود: “اینکه میگویند دو بچه کافی است، من با این امر مخالف هستم. کشور ما دارای ظرفیتهای فراوانی است. ظرفیت دارد که فرزندان زیادی در آن رشد پیدا کنند، حتی ظرفیت حضور ۱۲۰ میلیون نفر را نیز دارد. این غربیها خود دچار مشکل هستند و چون رشد جمعیتشان منفی است، از این امر نگران هستند و میترسند که جمعیت ما زیاد شود و ما بر آنها غلبه کنیم، به همین خاطر مشکل خودشان را به دیگر کشورها صادر میکنند”.
سیاستی که با نظر موافق ایتالله خامنهای هم روبهرو شد. وی در سخنانی سیاست کنترل جمعیت را که در دوره ریاستجمهوری هاشمی رفسنجانی آغاز شده بود٬از قصورهای خود و مسوولان جمهوریاسلامی توصیف کرده بود.
بر اساس آخرین اطلاعات مرکز آمار ایران، جمعیت کشور در روز ۱۵ فروردین ۱۳۹۳ به ۷۷ میلیون و ۳۳۶ هزار و ۹۸۰ نفر رسیده است. بنابر گزارش این سازمان، نرخ رشد جمعیت ایران از بیش از ۲ درصد در اوایل دههی ۶۰ به ۱.۲۹ درصد در سرشماری سال ۹۰رسیده است. همچنین دادههای مرکز آمار کشور میگوید که بُعد خانوار به۵۵.۳ نفر رسیده که نسبت به سال ۸۵ نزدیک به چهل و هشت صدم درصد کاهش داشته است. در حال حاضر حدود ۲۱ میلیون و ۷۸۵ هزار و ۶۴ خانوار در ایران زندگی میکنند.