اسفندیار صفاری
در جدیدترین قرارداد پیمانکاری سپاه پاسداران با دولت، قرار گاه “خاتم الانبیا” با مشارکت گروه صنعتی “سدید” برنده مناقصه 320 میلیون یورویی شرکت ملی گاز ایران شده است.
مسعود صادقی مدیرفروش گروه صنعتی سدید به واحد مرکزی خبر گفته: “این مناقصه مربوط به پروژه خط انتقال گاز نائین- میامی به طول 283 کیلومتر است که ظرف مدت 18 ماه به صورت کامل از سوی سدید با همکاری قرارگاه خاتم الانبیاء اجرا می شود.“
به گفته صادقی از 283 کیلومتر لوله های قطور فولادی موردنیاز این پروژه، 162 کیلومتر آن از طریق شرکت لوله و تجهیزات سدید تامین می شود و مابقی آن از شرکت لوله سازی ماهشهر تهیه خواهد شد.
قرارگاه خاتم‌الانبیای سپاه پاسداران که از آن به عنوان مهم ترین واحد اقصادی سپاه نام برده می شود و در حال حاضر بزرگترین پیمانکار پروژه های دولتی در ایران به حساب می آید، در سال 69 با موافقت رهبر جمهوری اسلامی تاسیس شده است. این قرارگاه، تاکنون بیش ازم 1500 پروژه دولتی را در بخش های مختلف اقتصادی کشور در اختیار گرفته و در سه سال اخیر مهم ترین مجری پروژه های دولتی در بخش نفت و گاز بوده است.
در سال 85 قرار گاه خاتم الانبیای سپاه پاسداران طی قرار دادی به ارزش یک میلیارد و 300 میلیون دلار با شرکت ملی گاز ایران، احداث خط لوله 900 کیلومتری انتقال گاز عسلویه به ایرانشهر را در استان سیستان و بلوچستان را بر عهده گرفت. دیگر پروژه بزرگی که از سوی وزارت نفت به سپاه پاسداران واگذار شده، طرح توسعه فازهای 15 و 16 میدان پارس جنوبی است. قرارداد توسعه فازهای 15 و 16 پارس جنوبی به ارزش مالی 2 میلیارد و 97 میلیون دلار با ترک تشریفات مناقصه دو سال پیش به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا واگذار شد، اما سپاه پاسداران نتوانست در زمان مقرر اجرای آن را به پایان برساند. متعاقبا، در اول تیرماه 87 خبرگزاری ها گزارش دادند که به دستور رئیس‌جمهور اختصاص وام یک میلیارد دلاری دیگر به طرح توسعه فازهای 15و16 پارس جنوبی قطعی شده است. رستم قاسمی، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا فاش کرد که وام یک میلیارد دلاری مورد اشاره، از محل صندوق ذخیره ارزی به این قرارگاه اختصاص یافته و خاطرنشان کرد: “با تاکید رئیس جمهور و با هدف تسریع در مرحله اجرایی این دو فاز، مجوز لازم از شورای اقتصاد و هیات امنای حساب ذخیره ارزی توسط بانک صنعت و معدن گرفته شد.“
بنابراعلام کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، قرارگاه سازندگی خاتم‌‌الانبیاء سپاه پاسداران ۸۱۲ شرکت ثبت‌شده در داخل و خارج ایران دارد.
سه برابر شدن پروژه های بسیج
در خبری دیگر از واگذدر تیرماه سال جاری فرمانده “سازمان بسیج سازندگی” یکی دیگر از شاخه های اقتصادی سپاه پاسداران از 3 برابر شدن پروژه های عمرانی واگذار شده از سوی دولت به این سازمان طی یک سال اخیر خبر داد.
سردار مجید خراسانی با اشاره به اینکه طی سال 86 بیش از 1000 پروژه عمرانی از سوی دولت به سازمان بسیج سازندگی واگذار شده، گفت “در راستای کمک به دولت در سال جاری، عملیات اجرایی سه هزار پروژه عمرانی زود بازده توسط بسیج سازندگی آغاز شد”.
به گفته مجید خراسانی یکی از هزار پروژه دولتی که سال گذشته به این نیرو سپرده شد، “بهسازی 10 هزار مدرسه در سراسر کشور” در قالب طرح “هجرت” با استفاده از بسیجیان 15 تا 30 ساله است. وی همچنین خبر داد که در سال جاری نیز بهسازی 15 هزار مدرسه از سوی آموزش و پرورش به بسیج سازندگی سپرده شده است.
این مقام سپاه پاسداران همچنین به هفته نامه صبح صادق، ارگان دفترسیاسی سپاه گفت: “با نظر مساعد وزیر آموزش و پرورش برای افزایش مشارکت بسیج سازندگی، در توافقی دو جانبه ظرف دو سال آینده بهسازی 80 هزار مدرسه کشور به بسیج سازندگی سپرده می شود.“
غیر از هزینه سه هزار پروژه عمرانی که از سوی بخش های مختلف دولت به بسیج سازنگی پرداخت می شود، 75 درصد بودجه نقل و انتقال، سکونت و دستمزد نیروهای بسیجی هم از طریق اعتبارات اوقات فراغت و تملک دارایی طرح های زود بازده استان ها پرداخت می شود. به گفته جمال آل طه رئیس سازمان بسیج سازندگی استان خراسان شمالی، بسیج تنها 25 درصد هزینه نیروهای بسیجی شرکت کننده در طرح “هجرت” را پرداخت می کند.
فرمانده بسیج سازندگی در اوایل تیرماه امسال نیز به روزنامه کیهان تاکید کرد که تشکیل بسیج سازندگی جایگزینی برای جهاد سازندگی است، که به دستور مستقیم رهبر جمهوری اسلامی از سال 79 تاسیس شده است.
وی همچنین اظهار داشت: “در چند سال ابتدای تشکیل سازمان بسیج سازندگی به دلیل ضعف پشتیبانی دولت وقت در حمایت از این طرح، متأسفانه فعالیت ها با یک میزان یک نواختی انجام می شد؛ یعنی عملکرد، عملکرد خطی بود بدون افزایش سقف آن و حداکثر فعالیت ها در 2 عرصه یکی منابع طبیعی و یکی هم بحث های محدود عمرانی انجام شد و انتظار رهبری خیلی بیش از این اقدامات بود.“
به گفته مجید خراسانی هدف بسیج سازندگی در کنار فعالیت های اقتصادی و دریافت 3 هزار پروژه از دولت، برگزاری دوره هایی برای بسیجیان 15 تا 30 ساله است.
موسسات مالی سپاه و بورس بازی
موسسات مالی و اعتباری سپاه پاسداران بخش دیگری از فعایت های اقتصادی سپاه را بر عهده دارند. این موسسات که از چند سال قبل فعالیت خود را آغاز کرده اند، در دولت محمود احمدی نژاد بر شدت فعایت های خود افزوده و از پاییز 86 تاکنون با تشکیل چندین شرکت سرمایه گذاری به خرید شرکت ها و کارخانه های دولتی - از طریق واگذاری موسسات دولتی به “بخش خصوصی”- مشغول شده اند.
موسسه “مهر ایرانیان” وابسته به سپاه در این بخش مشهورترین موسسه است که از موسسات وابسته به موسسه مالی “مهر” یا همان صندوق سابق قرض الحسنه بسیجیان محسوب می شود.
این موسسه در اواخر اردیبهشت 87 42.5 درصد از کارخانه تراکتور سازی تبریز را به مبلغ 177 میلیارد تومان به صورت نقد و اقساط خریداری کرد تا با پرداخت 45 میلیارد تومان نقد و 132 میلیاردتومان در اقساط 5 ساله صاحب بزرگترین کارخانه تراکتور سازی ایران شود.
این اقدام سپاه پاسداران استعفای محسن خادم عرب باغی، مدیرعامل تراکتور سازی تبریز را به دنبال داشت. خبرگزاری ایسنا به نقل از وی در روز استعفا گزارش داد: “در زمان مدیریتم در این مجموعه، تراکتور سازی به جایگاه شایسته خود دست یافت و ترنور آن از ۳۰ میلیارد تومان در سال ۷۹ به ۶۵۰ میلیارد تومان در سال ۸۶ رسید.“ مدیر مستعفی تراکتورسازی تبریز در روز استعفای خود همچنین گفت: “متاسفم که صنعت کشور به دست افرادی افتاده است که شایستگی نشستن در آن مسند را ندارند.“
شیوه واگذاری (به اصطلاح: “خصوصی سازی”) کارخانجات دولتی، به گونه ای بی ضابطه بوده حتی صدای اعتراض کسانی چون علی اکبر ناطق نوری رئیس دفتر بازرسی ویژه رهبر جمهوری اسلامی را نیز بلند کرده است. وی یک ماه پیش در همایش بانکداری اسلامی از نحوه واگذاری شرکت ها و کاخانه های دولتی انتقاد کرد و با اشاره به تجربه عرضه سهام یک کارخانه دولتی در بورس (برای واگذاری به “بخش خصوصی”) گفت: “اعلام می کنیم که سهام یک کارخانه در عرضه ده دقیقه به فروش رفت اما بعدا معلوم می شود که دستگاه دولتی یا عمومی آن را خریده است.“
وی همچنین از انتقال دارایی های دولتی و ملی به اشخاص حقیقی و حقوقی وابسته به دولت خبر داد و هشدار داد: ”در واقع از دولتی آشکار به سمت دولتی پنهان حرکت می کنیم.“