با وجود تمدید مذاکرات اتمی ایران با گروه ۱+۵، از ابتدای صبح اول هفته در تهران، نرخ دلار و دیگر ارزهای خارجی با شتابی بی سابقه رو به افزایش گذاشت و منجر شد تا نرخ دلار در پایان معاملات روز گذشته، پس از یک سال رکورد بشکند. کارشناسان اظهار عقیده کردند که هم رکود بورس تهران و هم افزایش بهای دلار در بازار حاصل آن که است که پیش بینی های خوش بینانه قبلی بورس بازان و صرافان عملی نشد.
این رکورد شکنی در حالی بود که ولی الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی، دو هفته قبل بروز هرگونه شوک به بازار را رد کرده و چنین گفته بود: “ثبات نرخ ارز در یک سال گذشته به این معنا بوده است که ۶۰ درصد از دامنه نوسانات نرخ ارز کاهش یافته و حدود ۵/۶ درصد متوسط قیمت آن پائین آمده است. شرایط نرمال است و اتفاق خاصی که باعث ایجاد شوک در بازار شود، بهوجود نیامده است، ضمن اینکه پیش بینی میکنم آرامش بیشتری با توجه به نتایج حاصله داشته باشیم”.
www. mehrnews. com/print/2431998/افزایش-160-تومانی-نرخ-دلار-بانک-مرکزی-در-بازار-ارز-دخالت-می-کند
اما بر خلاف نظر سیف، قیمت دلار در کمتر از یک هفته نوسانی ۲۰۰ تومانی را تجربه کرد و آنطور که رسانه های داخلی گزارش داده اند در معاملات دیروز بازار تهران به رقم ۳ هزار و ۳۸۵ تومان رسید که این رقم بالاترین قیمت طی یک سال گذشته به شمار می رود.
در همین باره، سایت خبر آنلاین در گزارشی نوشت: “قیمت دلار امروز رکورد سال ۹۳را جابه جا کرد. سیف به صراحت اعلام کرده بود قیمت دلار کاهش می یابد. اما نتیجه مذاکرات وین موجب شد تا بهای این ارز معتبر جهانی در بازار تهران رکورد یک سال گذشته را جابه جا کند. پیش از این تنها در اردیبهشت سال جاری قیمت دلار به عدد ۳ هزار و ۳۳۵ تومان رسیده بود”.
جهش ناگهانی قیمت ارز که با وعده های مکرر دولت و بانک مرکزی مبنی بر تثبیت قیمت ارز در تضاد است، حتی رسانه ها و فعالان بازار را شوکه کرده به طوری که سایت “بورس نیوز” دیروز به نقل از “فعالان بازار” نوشت: “طی ماه های گذشته بخش مهمی از فعالان اقتصادی به انتظار نتیجه مذاکرات وین نشسته بودند. آنها پالس های دریافت کرده بودند که نشان می داد پس از این مذاکرات روند قیمت گذاری ها نزولی می شود. برهمین اساس طی دو ماه گذشته خرید ارز کلان در بازار متوقف شده بود. آنهایی که بدهی ارزی داشتند، پرداخت ها را به تاخیر انداخته بودند تا در دوره ارزانی قیمت ها اقدام به خرید کنند ولی از چهارشنبه هفته گذشته تاکنون فضای روانی بازار بهم ریخته است. همین تقاضاهای انباشته موجب شده تا بازار ارز با شوک ناگهانی مواجه شود. برخی تحلیلگران نیز اعتقاد دارند، تا زمانی که دولت اقدام به تزریق ارز در بازار نکند، وضعیت به همین شکل باقی می ماند”.
این سایت افزود:“قیمت دلار در سال ۹۳ وضعیت نسبتا با ثباتی را پشت سرگذاشته بود. پیش از این حتی قیمت دلار به عدد ۳ هزار و ۴۰ تومان در هفدهمین روز از فروردین ماه نیز کاهش یافته بود که به عنوان رکوردی کمترین قیمت در سال جاری به شمار می آمد. نشانه های پیش از وین نیز مشخص می کرد که احتمال کاهش بیشتر قیمت ها وجود دارد. طی سه هفته گذشته خرید و فروش کلان ارز در بازار متوقف شده بود. دلیل اصلی نیز انتظار بازار برای کاهش قیمت ها بوده است ولی از امروز همین گروه اقدام به خرید دلار کرده اند و همین جریان موجب رشد قیمت ها در بازار شده است”.
بورس نیوز می افزاید:“در حال حاضر روند قیمت گذاری دلار همچنان صعودی است. این اتفاق هم در شرایطی رخ می دهد که ارزش دلار در بازارهای جهانی طی چهار روزگذشته نزولی بوده است. با این حال شرایط بازار جهانی در وضعیت دلار در تهران اثری ندارد. در پی رشد قیمت دلار، بهای خرید و فروش سکه و طلا نیز در بازار تهران رشد پیدا کرده است. پیش از این میزان رشد قیمت سکه در هفته منتهی به مذاکرات ۸/۱ درصد و دلار ۸/۲ درصد بوده است. اما این رقم با توجه به وضعیت صعودی قیمت ها تا پایان هفته بیشتر خواهد شد”.
سید کمال سیدعلی معاون ارزی اسبق بانک مرکزی هم در تحلیلی که در خبرآنلاین منتشر کرد، نوشت: “رصد قیمت دلار نشان می دهد که انتظار فعالان اقتصادی پیش از سوم آذرماه این بود که توافق هسته ای در این برهه از زمان نهایی شود. پیش بینی حصول توافق در این مرحله موجب شد تا بازار به تمدید مذاکرات واکنش اینچنینی نشان دهد. تمدید مذاکرات در این مرحله بهتر از عدم توافق بود و می تواند در ماه های آینده همچنان به کاهش انتظارات تورمی کمک کند اما از آنجا که فعالان اقتصادی بیشتر روی توافق نهایی و کاهش قیمت حساب باز کرده بودند، با این اتفاق بازار با افزایش قیمت مواجه شد. تقاضایی که منتظر کاهش قیمت و ورود به بازار بود با مطمئن شدن از عدم کاهش بهای ارز به سمت بازار روانه شده است و این موضوع رشد قیمت را رقم زده است. بانک مرکزی باید به اصول کلی برای تعیین قیمت ارز به شرایط تورمی کشور و اختلاف نرخ تورم ایران و دیگر کشورها است، توجه کند اگر نرخ ارز رسمی پایین نگه داشته شود، در چنین مواقعی با هیجان بازار شرایط اینچنینی حاکم می شود”.
khabaronline. ir/(X(1)S(pmsbb4305nauz451dpkqy2o0))/detail/387580/Economy/financial-market
علاوه بر مذاکرات، عدم توافق اوپک برای کاهش سقف تولید و ادامه روند نزولی قیمت نفت در بازارهای جهانی نیز، از جمله عوامل انفجار مجدد ارزی در ایران است.
در همینباره، مصطفی شریف اقتصاددان و استاد دانشگاه به فرارو گفته است: “افزایش قیمت دلار تنها به تمدید مذاکرات باز نمی گردد. بلکه قصه ای طولانی است که حال به دلیل این اتفاقات به اوج رسیده است. بحث عرضه و تقاضا، تمدید مذاکرات و مهم تر از همه کاهش قیمت نفت بودند که دست به دست هم داده و باعث رکورد زدن دلار شدند. مذاکرات اثر خودش را داشت اما کاهش قیمت نفت بود که نقش برجسته ای ایفا کرد. به دلیل آنکه عمده ارز عرضه شده در کشور از ناحیه فروش منابع نفتی به دست می آید، کاهش قیمت آن نقش به مراتب مهم تری از مذاکرات در روند افزایش قیمت دلار داشت. هنگامی که قیمت نفت کاهشی یک سومی نسبت به گذشته را تجربه می کند و از ۱۰۰ دلار برای هر بشکه به ۷۰ دلار می رسد. یعنی آن رقم عمده ارزی هم که از این طریق به کشور وارد می شد کاهش یافته است. در این صورت یعنی عرضه و تقاضا در بازار برابری نمی کند و به همان میزان تقاضا کاهش نیافته است. پس طبیعی است که در این شرایط قیمت دلار افزایش یابد”.
fararu. com/fa/news/215305/دلار-چرا-رکورد-زد-تا-کجا-پیش-میرود
بر اساس این گزارش، مشاهدات میدانی نیز حاکی از ازدحام جمعیت در برابر صرافی های خیابان فردوسی برای خرید دلار است، اما همچون بحران ارزی سال ۹۱، دلالان و واسطه گران بیش از همه در دمیدن در تنور گرانی نقش دارند و البته صرافی ها نیز با آنها هماهنگ هستند و از این جهش ناگهانی قیمت استقبال می کنند.
لازم به ذکر است که افت ارزش پول ملی که ناشی از افزایش قیمت دلار است، در زمان محود احمدی نژاد شروع شد و با آزادسازی قیمت ها در سال ۹۱ به اوج خود رسید و در یک بازه زمانی حتی دلار را به نزدیکی های ۵۰۰۰ تومان رساند و البته فرصت بی سابقه ای را نیز برای رانت خواران ارزی پدید آورد.
این موضوع در زمان انتخابات ریاست جمهوری در سال ۹۲، از سوی حسن روحانی و از طریق تاکید بر افزایش ارزش پول ملی مورد توجه قرار گرفت اما بلافاصله با روی کار آمدن ولی الله سیف، او از نرخ دلار ۳۰۰۰ تومان استقبال کرد و آن را “واقعی” دانست.
ebtekarnews. com/Ebtekar/News. aspx?NID=121208