دلار از ۳۴۰۰ تومان هم عبور کرد

نویسنده
فیروزه متین

» تقصیر کیست: صرافی ها یا ارز مبادله ای؟

همزمان با ورود دلار مبادله ای به کانال ۳۰۰۰ تومان، قیمت دلار آزاد نیز در بازار تهران باز هم بالاتر رفت و روز گذشته از مرز ۳۴۰۰ تومان عبور کرد و به بهای ۳۴۱۰ تومان در بازار معامله شد.

رسانه های داخلی دیروز در اینباره نوشتند: “جدول قیمت انواع سکه و ارز در بازار در روز دوشنبه نشان می دهد که قیمت دلار به بالاترین میزان در ماه های اخیر رسیده و رقم ۳۴۱۰ تومان را ثبت کرده است”.

این رسانه ها افزودند: “نرخ فروش هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید هم در بازار ۹۲۲ هزار و ۵۰۰ تومان، طرح قدیم ۹۲۱ هزار تومان، نیم سکه ۴۷۱ هزار تومان، ربع سکه ۲۶۰ هزار تومان و سکه گرمی ۱۷۱ هزارتومان اعلام شد. همچنین نرخ هر گرم طلای زرد ۱۸ عیار در بازار داخلی ۹۴ هزار و ۴۰۰ تومان و نرخ هر اونس طلا در بازارهای جهانی ۱۱۳۴ دلار است. در همین حال، صرافان بازار ارز نرخ هر دلار آزاد را برای فروش ۳۴۱۰ تومان، هر یورو را ۳۸۶۰ تومان، هر پوند را ۵۲۶۰ تومان و درهم امارات را ۹۴۰ تومان اعلام کردند”.

همزمان با این خبر، ایسنا نیز از افزایش ۸۰۰۰ تومانی قیمت سکه خبر داده و نوشته: “سکه تمام بهار طرح جدید نسبت به روز قبل ۸۰۰۰ تومان افزایش یافته و ۹۲۱ هزار تومان فروخته می‌شود”.

افزایش قیمت ارز و سکه که از روز ۵ شنبه هفته گذشته وارد مرحله پر شتابی شده، سایت “الف” را واداشته تا از این پدیده با عنوان “مشکوک” یاد کند.

این سایت می نویسد: “دلایل مختلفی باعث این افزایش شده است. اما در لابه لای این دلایل نکاتی مطرح شده که اگر صحت داشته باشد، نیاز به بررسی دستگاه های نظارتی دارد. در میان دلایل متعارف افزایش قیمت ارز، آغاز سفر حجاج و خرید ارز توسط آنان عنوان شد. براساس آمار، امسال حدود ۶۳ هزار نفر راهی سرزمین وحی می شوند که اگر هر یک از آنان هزار دلار هم بخرند به یکباره ۶۳ میلیون دلار تقاضا وارد بازار می شود؛ بگذریم که به هر یک از آنان ۳۰۰دلار سهمیه ارز مسافری نیز تعلق می گیرد. دلیل متعارف بعدی هم فرارسیدن ماه سپتامبر و رونق سفرهای خارجی بودکه خود باعث رشد افزایش قیمت دلار در هر سال می شود. اما درکنار این، برخی فعالان بازار ارز عنوان کردند که یکی از دلایل رشد قیمت، اقدام عمدی برخی صرافان در نفروختن دلار برای مقابله با دستورالعمل نظارتی بانک مرکزی جهت ساماندهی صرافی ها بوده است. در این راستا برخی صرافی ها به طور همزمان از فروختن ارز خودداری کرده و نوعی شایعه در بازار رواج داده اند که موجب سکته خوردن قیمت ها شده است”.

این سایت می افزاید: “افزایش قیمت دلار در بازار ایران اکنون به هیچ دلیل علمی یا منطقی وابسته نیست و نمی توان برای آن اظهار نظر دقیقی داشت، اما این موضوع که بانک مرکزی به نوعی در این زمینه تاثیرگذار بوده نیز دور از ذهن نیست. تاثیرگذاری بانک مرکزی این بار به معنی دخالت این بانک در بازار ارز نیست، بلکه مصوبه اخیر بانک مرکزی در مورد صرافی ها مبنی بر افزایش سرمایه اولیه آنها نزد بانک مرکزی باعث افزایش قیمت دلار در بازار شده است. همان طور که قبلا شاهد اعتصاب های مختلفی در اصناف مختلف به دلیل مخالفت با میزان مالیات دریافتی دولت از صنف مربوطه بوده ایم این بار نیز ظاهرا برخی از صرافی ها برای رساندن صدای اعتراض خود به مسئولان بانک مرکزی از این سیاست استفاده کرده اند که با نفروختن ارزهای در اختیارشان، زمینه افزایش قیمت ارز را فراهم کرده تا بتوانند در تغییر تصمیم فعلی بانک مرکزی تاثیرگذار بوده و به خواسته خود برسند. پایان مهلت قانونی بانک مرکزی برای تکمیل مدارک صرافی ها و همچنین افزایش سرمایه آنها در این بانک که با فشار قانونی بانک مرکزی در روزهای آینده همراه خواهد بود، شاهد افزایش قیمت ها بدون هیچ دلیل علمی و اقتصادی خواهیم بود که اولین نشانه های آن توسط برخی صرافی ها باایجاد التهاب در بازار ارز ایجاد شد و در نهایت قیمت های قبلی که در محدود ۳۳۰۰ تومان قرار گرفته بود را افزایش داد”.

اشاره به اقدام صرافی ها در حالیست که بانک مرکزی به تازگی در کنار تعیین ضرب الاجل برای صرافی های غیر مجاز، از ورود بیش از ۲۰۰۰ صرافی به بازار کشور در آینده نزدیک خبر داده است.

این تعداد صرافی که در نوع خود بی سابقه است، به بحث هایی درباره کارکرد این صرافی ها به عنوان بازارهای مناسب پولشویی دامن زده است.

یادآور می شود، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور مردادماه سال گذشته در ابلاغیه ای به بانک مرکزی دستور ساماندهی صرافی ها را صادر کرد که بر اساس آن صرافی ها تا ۲۸ مرداد ماه سال جاری برای دریافت مجوز از بانک مرکزی فرصت داشتند.

براساس این دستورالعمل حداقل سرمایه اولیه تاسیس صرافی های متعلق به موسسات اعتباری (بانک ها و موسسات اعتباری غیربانکی) و نیز صرافی های هفت شهر تهران، کرج، اصفهان، شیراز، مشهد، اهواز و تبریز چهار میلیارد تومان و در سایر شهرها دو میلیارد تومان تعیین شد. همچنین صرافی ها موظف به ارائه ضمانت نامه بانکی بدون قید و شرط حسن انجام تعهد به نفع بانک مرکزی به میزان ۵۰ درصد آخرین سرمایه ثبتی شدند.

گفتنی آنکه با وجودسیاست دولت برای تک نرخی سازی قیمت ارز، قیمت دلار مبادله ای  ظرف چند ماه گذشته نزدیک به ۳۵۰ تومان افزایش یافته، هم اکنون به ۳۰۰۰ تومان رسیده اما از آنسو دلار آزاد نیز خیز خود را برای رسیدن به بهای ۳۵۰۰ تومان برداشته است.