تجلیل از 5 روزنامه نگار‏

نویسنده
نادر ایرانی

» توسط انجمن صنفی روزنامه نگاران ‏

انجمن صنفی روزنامه نگاران به مناسبت روز “جهانی آزادی مطبوعات” امروز درمحل انجمن از پنج ‏روزنامه نگار تجلیل به عمل می آورد.‏

این تقدیر در حالی صورت می گیرد که بر اساس اطلاعیه انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران “روز جهانی ‏آزادی مطبوعات درحالی فرا می رسد که خزان مطبوعات درکشور ما همچنان ادامه دارد و روز به روز ‏برمحدودیت های پیش روی روزنامه نگاران درجهت انجام وظایف حرفه ای واخلاقی شان افزوده می شود”.‏

‏ این اطلاعیه می افزاید: “جامعه روزنامه نگاران ایران با وجود تنگناها و موانع درمسیر اطلاع رسانی آزاد،‌ ‏با امید به آینده وادامه تلاش در جهت دستیابی به حقوق وآزادی های ضروری کارحرفه ای خود،‌روز جهانی ‏آزادی مطبوعات را گرامی می دارد.“‏

به همین مناسبت امروزاز ساعت 14 الی 16 مراسمی درسالن اجتماعات “انجمن صنفی روزنامه نگاران ‏ایران”، در بلوار کشاورز، خیابان شهید کبکانیان، کوچه هفتم، پلاک 26 برگزار می شود. ‏

در این مراسم از پنج روزنامه نگار برتر در سال 1387 با اسامی 1- فرزانه روستایی 2- علی دهباشی 3- ‏فریدون صدیقی 4- جلال رفیع و5- بهروز بهزادی تجلیل به عمل می آید و به آنان لوح ویژه ای اهدا خواهد ‏شد. در بروشوری که توسط سید ابوالحسن مختاباد در انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران تهیه شده، زندگی ‏وسابقه کار این پنج روزنامه نگار به شرح زیر خلاصه شده است:‏

‎ ‎‏1- جلال رفیع‎ ‎

‏ چاپ چندین کتاب از قبل انقلاب تا پس از آن، همکاری در تاسیس نشر نی و “شهر کتاب” سالها روزنامه ‏نگاری در مطبوعات.جلال رفیع که متولد 1333 است در سال 52 وارد دانشگاه تهران شد، رشته حقوق ‏خواند و وکیل پایه یک دادگستری شد؛او ولی دنبال کار وکالت نرفته و نمی رود چون سرنوشتش با مسائل ‏فرهنگی و انقلاب و روزنامه نگاری گره خورده است.وی در سال 58 وارد روزنامه کیهان شد و مدتی عضو ‏شورای سردبیری آن و سپس تا حوالی سال 66 و 67 عضو شورای سردبیری روزنامه اطلاعات بود. ‏

جلال رفیع می گوید: “از آنجایی که سابقه نوشتن مقاله و نویسندگی را از قبل انقلاب داشتم، گفتند که سرمقاله ‏بنویسم. کتابهای اجتماعی سیاسی و مذهبی من در داخل و خارج دانشگاه به چاپ رسیده بود. به همان واسطه ‏سرمقاله نویسی را قبول کردم. دکتر هادی نجف آبادی خواست تا درشورای سردبیری با او همکاری کنم. بعد ‏از مدتی که او از کیهان رفت، ما همان کار را با همکاران قدیم و جدید ادامه دادیم. سال 59 امام خمینی، دکتر ‏ابراهیم یزدی را به عنوان نماینده خود در موسسه کیهان منصوب کرد. چون ابراهیم یزدی از دوستان بود و ‏مسئول موسسه جدید کیهان شده بود؛ مدت کوتاهی با او کار کردم ولی به خاطر اختلاف سلیقه ها خداحافظی ‏کرده و از کیهان رفتم”. ‏

او می افزاید: “روزنامه نگاری بعد از انقلاب در شرایطی شکل گرفت که موسساتی مثل کیهان و اطلاعات ‏دچار مشکلات درونی و بیرونی شده و برخی یا بازنشسته و یا استعفا داده بودند. بنابراین نیاز به نیرو داشتند. ‏از طرفی اوضاع کشور درآن شرایط بحرانی اوضاع ویژه ای بود و کسی که در آن تاریخ سرمقاله می‌نوشت، ‏باید همه کار می کرد. یعنی گاهی خبرنگارمی شد گاهی دبیر سرویس بود و گاهی…. چون نهادهای زیادی از ‏هم پاشیده شده بود و از اول در حال شکل گیری بودند.” ‏

جلال رفیع مدتی هم عضو شورای فرهنگ عمومی که زیرمجموعه شورای انقلاب فرهنگی است،بود. ‏

وی مولف کتابهایی از جمله ارتجاع مدرن، پژوهشی درباره صبر در قرآن، در دو جلد نماز، تسلیم انسانی ‏عصیان گر، اصول حاکم بر روابط اقتصادی در اسلام،در بهشت شداد (خاطرات سفر به آمریکا) و فرهنگ ‏مهاجم؛ فرهنگ مولد…است. رفیع در سالهای 54 و 55 با زندانیان سیاسی از قبیل آیت الله طالقانی هم بند ‏بود. کتاب “ از دانشگاه تا شکنجه گاه” که حاصل گفت وگو با اوست، شرحی از خاطرات آن ایام است.‏

‎ ‎‏2- بهروز بهزادی‎ ‎

‏63 سال سن دارد. اومی گوید : “وقتی پدرم روزنامه می‌خرید؛ اطلاعات و کیهان را بیشتر می‌خواندم. یادم ‏می‌آید همان زمانها بود که در مدرسه انشایی نوشتم و معلمم هیچ گاه نپذیرفت که به تنهایی آن انشا را ‏نوشته‌ام.می‌گفت این مطلب نوشته پدرت است. حتی زمان دبیرستان هم برای بعضی روزنامه‌ها مطلب ارسال ‏می‌کردم و آنها هم چاپ می کردند.“‏

وی که از 40 سال پیش تا به حال روزنامه‌نگار بوده، سال 1347 کار رسمی‌اش را در روزنامه شروع کرد. ‏‏23 سال داشت که در لباس کارآموزی از دانشگاه تهران به موسسه اطلاعات رفت و به عنوان خبرنگار حق ‏التحریری در سرویس حوادث روزنامه شروع به کار کرد. او می‌گوید: “از اینکه ابتدا کارم را از سرویس ‏حوادث شروع کردم بسیار خوشحالم. چون این سرویس روزنامه نگار را پخته می‌کند. از همان موقع ‏کارمطبوعاتی‌ام را رسما شروع کردم.“‏

بهروز بهزادی تا به حال در دانشکده های خبر و دانشکده انجمن صنفی دوره‌های روزنامه‌نگاری را تدریس ‏کرده، اما به گفته خودش چون تدریس به کار در روزنامه‌اش آسیب می‌رساند؛ آن را رها کرد. شاید اگر ‏بهزادی هم مقاله‌ها و یادداشت‌هایش را جمع آوری و به شکل یک کتاب منتشر می‌کرد به قول خودش می‌شد ‏یک مثنوی هفتاد من کاغذ! بهزادی، 6 سال است که سردبیری روزنامه اعتماد را بر عهده دارد. ‏

‎ ‎‏3- علی دهباشی‏‎ ‎

‏ علی دهباشی کار در مطبوعات را به عنوان مصحح نمونه‌های چاپی در چاپخانه مسعود صدر آغاز کرد و در ‏نوجوانی از اعضای فعال کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به شمار می‌رفت. سال‌ها بعد فعالیت ‏روزنامه نگاری را با نشریه “جنبش” که قبل از انقلاب،به صورت زیراکسی و مخفی منتشر می شد، آغاز ‏کرد. این همکاری بعد از انقلاب هم ادامه یافت. سپس مسئول و دبیر بخش کتاب آرش شد. او در سالهای بعد ‏با نشریات” چراغ”، “برج”، “ دنیای سخن” و “آدینه” و دفتر هنر همکاری مستمر داشت.از سال 69 به مدت ‏‏7 سال سردبیر ماهنامه “کلک” شد، نشریه‌ای که در دوره خود از جمله تاثیرگذارترین نشریات حوزه فرهنگ ‏و ادب به شمار می‌رفت و در انتقال فرهنگ وادب ایران به کشورهای همجوار فارسی زبان و نیز ‏فارسی‌زبانان داخل و خارج از ایران تاثیری جدی داشت. کلک و بعدها بخارا زیست بومی فرهنگی را شکل ‏دادند که برخی از شاخص‌ترین چهره‌های ادب و فرهنگ این مرزو بوم در آن قلم می‌زدند و می‌نوشتند.‏

دهباشی در 94 شماره این نشریه موفق به جذب همکاری استادانی همچون دکتر عبدالحسین زرین کوب، ‏مهرداد بهار، دکترمحمد رضا شفیعی کدکنی و فریدون مشیری و سید ابوالقاسم انجوی شیرازی و ژاله ‏آموزگار،‌ایرج افشار، عزت الله فولادوند، دکتر محمد حسن لطفی، احسان نراقی، سید فرید قاسمی، عبدالحسین ‏آذرنگ و دهها تن از شخصیتهای فرهنگی و هنری شد. او در ادامه فعالیت مطبوعاتی خود پس از مجله کلک ‏از شهریور 77 تاکنون سردبیری مجله بخارا را بر عهده داشته که تا کنون 70 شماره از آن در طی 11 سال ‏منتشر شده است.دهباشی همچنین به مدت 2 سال سردبیری فصل نامه هنری” طاووس” را عهده دار بود. در ‏کنار این، دهباشی “شب‌های بخارا” را برگزار کرد. این برنامه هم تا کنون به 67 شب رسیده است. همچنین ‏تا کنون 18 نشست از جلسات “ عصر 5 شنبه ها در بخارا” برگزار شده است. ‏

او خود را وامدار مستقیم و غیر مستقیم دکتر مهدی سمسار و عبدالرحمان فرامرزی، ناصر نیرمحمدی، دکتر ‏پرویز ناتل خانلری و حبیب یغمایی می‌داند.علی دهباشی در حال حاضر سردبیر دو نشریه بخارا و فصل نامه ‏سیمیا است. ‏

‎ ‎‏4- فرزانه روستایی‎ ‎

نام فرزانه روستایی با نام بین الملل گره خورده است،‌تا وی نشان دهد شاخص نسلی است که به تخصص در ‏حوزه‌ای خاص از روزنامه‌نگاری توجه نشان می‌دهند. روستایی 16 سال از فعالیت مطبوعاتیش را در این ‏حوزه گذرانده است. ‏

فرزانه روستایی نویسنده چهل سرمقاله روزنامه شرق روز 25 آذر ماه 48 سال پیش به دنیا آمد. او می گوید: ‏‏”در دوران دانشجویی در جهاد دانشگاهی شهید بهشتی مجوز نشریه‌ای به نام سفیر را گرفتیم، اما تنها توانستیم ‏دو شماره از آن را چاپ کنیم. چون بعد از آن شماره دیگر مطلب نداشتیم تا صفحات نشریه پر شود! از سال ‏‏1359 در روزنامه‌های مختلف مطلب نوشتم اما کار رسمی را از سال 70 در روزنامه اطلاعات شروع کردم ‏و سه سال عضو استخدامی گروه بین‌الملل روزنامه اطلاعات بودم. بعد از گرفتن لیسانس علوم سیاسی همیشه ‏در بخش بین‌الملل روزنامه و رسانه‌های خارجی کارکردم. ولی رده کاری‌ام همیشه روزنامه و مجله بود.“‏

تحریریه روزنامه‌های اطلاعات، جامعه،‌توس، خرداد، فتح،‌ ضمیمه همشهری، شرق و الحیات، ‏المستقبل،‌روزنامه‌های آمریکایی و…، همیشه نام فرزانه روستایی را در فهرست نیروهای پرکار و دبیر ‏سرویس خود داشته‌اند. از آبان 86 تا حال حاضر هم مسئول بخش بین‌الملل روزنامه اعتماد بوده است.‏

‎ ‎‏5- فریدون صدیقی‎ ‎‏ ‏

‏ فریدون صدیقی دی ماه 1351 در حالی که به عنوان داستان نویس مجله تماشا – سروش امروز- انتخاب ‏شده بود، به تحریریه روزنامه کیهان پیوست. او پس از آن این دو حوزه را رها کرد. وی به مدت 26سال در ‏کیهان به عنوان خبرنگار، گزارشگرو دبیر گروه مشغول به کار بود و بعد از انقلاب و تا همین چندی پیش ‏عضو شورای سردبیری و شورای تیتر این روزنامه بود؛ پس از آن به عضویت شورای سردبیری روزنامه ‏انتخاب در آمد؛سپس درسمت سردبیر به روزنامه هموطن سلام رفت و پس از تعطیلی این روزنامه به ‏روزنامه همشهری به عنوان معاون سردبیر پیوست و هنوز هم آنجاست.صدیقی در این 37 سال در شکل ‏گیری و حیات ده‌ها روزنامه و مجله سهم و نقش داشته است. قریب 20 سال است روزنامه نگاری تدریس ‏می‌کند، سال‌ها نقد هنری و ادبی نوشته است وهنوز هم سینما و ادبیات را عمیقا دنبال می‌کند.‏

تندیس فروغ فرخزاد در سال 1356 به همراه سید علی صالحی – شاعر- و پرویز فنی زاده- تئاترین- به ‏عنوان خوش‌آتیه ترین روزنامه نگار و تندیس بهترین یادداشت نویس در سومین دوره جشنواره سراسری ‏مطبوعات، در کنار تقدیرهای مختلفی که از او شده به همراه داوری در جشنواره‌های مختلف مطبوعات از ‏جمله توفیق‌های صدیقی در عرصه مطبوعات به شمار می‌رود.‏