۵۰ سال دیگر طبیعتی نمی‌ماند

کاوه قریشی
کاوه قریشی

» آتش‌سوزی جنگل‌ها؛ سیاه‌نمایی یا مدیریت ناکارآمد؟

آتش‌سوزی‌های پی در پی پارک ملی گلستان و از بین رفتن هزاران هکتار از جنگل‌های این پارک، باردیگر  کمبود امکانات و تجهیزات محیط زیست و منابع طبیعی و ناکارآمدی مدیرتی را به کانون توجه رسانه‌ها تبدیل کرده است. استاندار گلستان اما آتش‌سوزی جنگل‌های این استان را بزرگ‌نمایی‌شده و محصول رسانه‌های بیگانه خوانده، اما خبرگزاری‌های رسمی با انتقاد از این رویکرد و به نقل از کارشناسان محیط زیست می‌گویند با این روند تخریب و آتش سوزی، جنگلهای کشور تا ۵۰ سال آینده حتی یک نقطه سبز طبیعی در کشور باقی نمی‌ماند.

در تازه‌ترین مورد از آتش‌سوزی جنگل‌های ایران، یک هکتار از جنگل‌های دشت شاد کالیپوش شهرستان میامی در استان سمنان طعمه حریق شد.  رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان میامی  “عامل انسانی” باعث وقوع این حادثه اعلام کرده است.

روز شنبه، ۸ شهریورماه نیز خبرگزاری مهر از وقوع و مهار یک فقره آتش‌سوزی در جنگل‌های این شهرستان خبر داده است.

کارشناسان محیط زیست دلیل عمده آتش‌سوزی‌ جنگل‌های ایران را که در چند سال گذشته شدت گرفته، عوامل انسانی و طبیعی عنوان کرده و گفته‌اند با آغاز فصل گرما، ایجاد تغییرات جوی و همچنین افزایش تردد و عبور مرور شهروندان در طبیعت، احتمال آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع نیز بالا می‌رود.

از جمله دلایل آتش سوزی‌های پارک ملی گلستان که بارزترین مورد آتش سوزی جنگل‌های در سال جاری بوده، کمبود باران، خشکسالی و بی احتیاطی مسافران عنوان شده است.

پارک ملی گلستان با ۹۲ هزار هکتار وسعت، قدیمی‌ترین پارک ملی ثبت شده در ایران است و گونه‌های گیاهی و جانوری متعددی دارد و بیش از نیمی از گونه‌های پستانداران ایران را در خود جای داده‌ است.

این پارک امسال هفت فقره دچار آتش‌سوزی شد و بیش از ۱۵۰۰ هکتار از جنگل‌های آن در آتش سوخت.

جنگل‌های ایران به ویژه جنگ‌های شمال و غرب در سا‌‌لهای گذشته در معرض آتش و نابودی قرار گرفته و چندین‌هزار هکتار آنها خاکستر شده‌اند.

در این میان استاندار گلستان روز شنبه، ۸ شهریورماه، در تشریح دلایل آتش سوزی‌های این استان با تاکید بر “عمدی بودن” آنها گفته است: “برخی نیز عملکرد نظام را در اطفاء حریق عمدی در جنگل گلستان زیر سوال برده و با برداشت گزینشی از عملکرد در مهار آتش، این کارکردشان از سوی برخی شبکه‌های ماهواره‌ای مورد سوء استفاده قرار گرفت.”

خبرگزاری ایرنا در انتقاد به این اظهارات نوشته است در حقیقت از نظر استاندار گلستان، پرداختن به آتش‌سوزی نزدیک به هزار هکتار در پارک ملی گلستان که به اعتقاد کارشناسان از مهمترین عرصه‌های زیست محیطی کشور است از سوی رسانه‌ها سیاه‌نمایی و فراهم‌کردن سوژه برای رسانه‌های بیگانه است.

چند روز پیش از این اظهارات روزنامه فرهیختگان که درطول هفته ویژه‌نامه‌هایی را به استان‌ها اختصاص می‌دهد، با انتشار ویژه نامه‌ای برای استان گیلان با موضوع اصلی دلایل شدت گرفتن آتش‌سوزی‌های جنگل‌های این استان، در مطالب جداگانه‌ای به صورت تخصصی به بررسی این موضوع پرداخته است.

“چه کسی جنگل‌ها را کشت؟” عنوان مطلب اصلی این ویژه‌نامه است که در آن ضمن تشریح منابع طبیعی این استان، تغییر کاربری زمین‌، جاده‌سازی و برداشت‌های بی‌رویه چوب را از مهم‌ترین علت‌های از بین رفتن جنگل‌ها و مراتع   گیلان دانسته است.

این گزارش از بین رفتن جنگل‌ها و تشدید خشکی‌ها، به عنوان دو مساله‌ توامان یاد کرده  که با مدیریت ناکارآمد و تشدید بحران‌ها در استان‌های شمالی کشور در حال تبدیل شدن به یک فاجعه غیرقابل جبران هستند.

جنگل‌های ایران به ویژه جنگل‌های شمال و غرب در سا‌‌لهای گذشته در معرض آتش و نابودی قرار گرفته و چندین‌هزار هکتار آنها خاکستر شده‌اند.