معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست در مراسم روز خبرنگار که در این سازمان برگزار شد به هر یک از خبرنگاران حاضر ۵۰۰ هزار تومان وجه نقد اهدا کرد.
این هدیه چنان بود که تعجب خبرنگاران را نیز برانگیخت. پیش از این سازمان حفاظت از محیطزیست چنین هدیههایی را به خبرنگاران نمیداد.
در میان سازمانهای دولتی و خصوصی ایران مرسوم است که همزمان با روز خبرنگار جلساتی برگزار و از خبرنگاران آن حوزه تقدیر و هدیههایی نیز به آنان داده میشود.
هدیه سازمانهای دولتی به مراتب کمتر از سازمانهای خصوصی است. مجلس، وزارتخانهها، نهاد دولت و… کمترین هدیه و سازمانهایی همچون شهرداری تهران، اتاق بازرگانی، شرکت مپنا، بورس، انجمنها و اتاقهای اصناف و… بیشترین هدیهها را پرداخت میکنند. هدیه سازمانها و شرکتهای زیر نظر وزارت نفت گاه به چندین میلیون تومان میرسد اما چون از قانون شرکتهای دولتی پیروی نمیکنند اعتراض کسی را نیز بر نمیانگیزد.
علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۲ طی جلسهای از تمام خبرنگاران حوزه مجلس تقدیر کرد و به هر یک ۱۰۰ هزار تومان هدیه داد. هدیه سال ۱۳۹۳ رئیس مجلس همان ۱۰۰ هزار تومان بود با این تفاوت که به برخی خبرنگاران برگزیده هدیهای معادل ۲۰۰ هزار تومان پرداخت شد.
نهاد دولت که در میان تمام سازمانهای دولتی سردمدار هدیه دادن است و به نوعی راس تمام سازمانهای دولتی است نیز در سال ۱۳۹۲ معادل ۴۰۰ هزار تومان هدیه به خبرنگاران داد که در آن زمان بسیار زیاد بود و برای خودش رکوردی محسوب می شد. اما در سال ۱۳۹۳ دولت اقدام به اهدای یک لوح تقدیر و یک شاخه گل و وعده پرداخت بیمه خبرنگاران بیمه نشده کرده است.
در این میان برخی سازمانها و نهادها نیز به دادن هدیههای غیر نقدی روی میآورند. برای مثال شهرداری تهران و شورای شهر تهران به خبرنگاران خود بنهای خرید از فروشگاه شهروند اهدا میکنند. این هدیه معادل ۲۰۰ هزار تومان بن خرید از فروشگاه شهروندست.
با این حال آنچه که در سازمان حفاظت از محیط زیست رخ داد به نوعی رکورد شکنی محسوب میشد. رابطه سازمان محیطزیست و رسانهها از زمان روی کار آمدن دولت احمدینژاد به کلی به هم ریخت. دهها پروژه بزرگ بدون ارزیابی زیستمحیطی به مرحله اجرا درآمد. پروژههای انتقال آب بهشت آباد، احداث چاه نفت در رودسر گیلان، پروژه جاده میان گذر تالاب انزلی، پالایشگاه نفت میانکاله، سد شفارود گیلان، پروژه سد خراسان یک و دو، پروژه خط آهن غرب کشور، پروژه تولید مثل ببر سیبری در میانکاله و دهها پروژه دیگر تنها نمونههایی از این دست است.
تغییر رئیس جمهور و تعیین معصومه ابتکار به عنوان رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست که البته با چند ماه تاخیر نیز رخ داد این پیام را با خود همراه کرد که وضعیت محیطزیست ایران دستخوش تغییرات مثبت خواهد شد. اما ۱۰ ماه پس از انتصاب معصومه ابتکار به عنوان رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست هنوز اتفاقی رخ نداده و وضعیت به همان صورت قبلی است. در عین حال تقریبا تمام پروژههای قبلی که فاقد ارزیابی محیط زیستی بودند همچنان در حال اجرا شدن هستند. معصومه ابتکار حتی پا را از این نیز فرا تر گذاشته و برای از میان برداشتن موانع ادامه یافتن آن پروژهها افرادی را که مانع اجرای طرح ها بودند کنار گذاشته است؛ مساله ای که اعتراض بسیاری از فعالان محیط زیست را برانگیخت.
در همین راستا چند ماه قبل معصومه ابتکار برای از میان برداشتن تنها مانع احداث چاه نفت و سد شفارود در گیلان، امیر عبدوس مدیر کل سازمان حفاظت از محیط زیست گیلان را برکنارکرد.از جمله آخرین اقدامات او هم کنار گذاشتن سعید یوسفپور از ریاست اداره کل محیط زیست استان چهار محال و بختیاری است.
در پی این اقدام بود که خبرنگاران حوزه محیط زیست ایران طی نامهای به معصومه ابتکار خواستار عدم تغییر سعید یوسفپور شدند. در نامه آنان آمده بود: “کوششهای همه جانبه دکتر سعید یوسفپور در دفاع از محیط زیست این استان آن اندازه روشن بوده و در رسانههای سراسری کشور بازتاب داشته است که مدیران ارشد سازمان بیمطالعه گزارشهای درون سازمانی نیز از آن بیخبر نیستند. متأسفانه رفتار آشنای مدیران نهادها در قبال خبرنگاران، به ویژه آنانی که به قصد پوشش چالشهای حوزه مدیریت مربوطه، به سراغ مدیران آمده باشند، اغلب جبههگیری منفی و در بهترین حالت حذف و نادیده گیری آنان بوده است. با این حال یکایک خبرنگارانی که از نزدیک به دیدن استان چهارمحال و بختیاری رفتهاند با همراهی شخص دکتر یوسف پور و یا همکاران ایشان با چالشهای زیست محیطی منطقه آشنا شدهاند. رفتار مسئولانه این مدیر کل محترم در قبال خبرنگاران همواره مثال زدنی بوده و این جدای از تلاش فردی این قهرمان ملی تالابهای کشور و حتی حضور مستقیم و مسئولانه ایشان در اتفاقاتی همچون حریق، حضور شکارچیان غیرمجاز در مناطق و چالشهای نهادهای قدرتمند مخرب محیط زیست است که در بسیاری از موارد خبرنگاران از نزدیک شاهد و گواه آن بودهاند. همه این موارد دست به دست هم میدهد تا ما روزنامهنگاران حوزه محیط زیست ایران از شنیدن خبر احتمال برکناری ایشان، آن هم به دلایل سیاسی، دل نگران زنجیره رخدادهای ناخوشایند بعدی باشیم و چشم به اخبار ناخوشایند تصویب احتمالی طرحهای مخربی که ایشان به تاییدشان تن نداد بدوزیم. ما نگرانیم که تصمیمگیری بر مبنای فشارهای سیاسی و نه دغدغههای زیست محیطی بار دیگر به روال طبیعی در سازمان حفاظت محیط زیست بدل شود و سازمان گام به گام در برابر پروژههای مخرب محیط زیست پا پس نهد”.
با این حال معصومه ابتکار در تعطیلات عید فطر اقدام به تغییر سعید یوسفپور کرد. به جای او فردی انتصاب شده که حتی فاقد مشخصات اداری برای ریاست بر یک اداره کل است.
تمام این اقدامات سبب شد که سازمان حفاظت از محیط زیست در پی بدست آوردن دل خبرنگاران طرحهایی را تعریف کند. که از جمله آنها اهدای مبالغ غیر معمول به عنوان هدیه روز خبرنگار است.
همچنین بر اساس اخبار تائید نشده در مرکز مشارکتهای مردمی سازمان محیط زیست طرحهای مختلف دیگری تعریف شده است. بر اساس این طرحها به سایتهای خبری و رسانهها و مطبوعاتی که در حوزه محیط زیست فعال هستند در قبال تنظیم قراردادی به صورت سالانه وجه کلانی پرداخت می شود. مبلغ یکی از این پرداخت ها حدود ۴۰ میلیون تومان است. برای برخورداری از این کمک یکی از رسانههایی که به همین صورت به تازگی تاسیس شده نام خود را شبکه خبری تحلیلی محیط زیستی گذاشته است.
علاوه بر این در راستای همراه کردن سازمانهای غیر دولتی به مدیر کل دفتر آموزش و مشارکت مردمی این سازمان ماموریت داده شده تا با تعامل بیشتر با سازمانهای منتقد زمینههای هماهنگی و همکاری آنان با تعریف پروژههای زیست محیطی پر هزینه را فراهم کند.