آرمین موسی زاده
روز اول آوریل که در روزنامه های خارجی همراه است با دروغ های خواندنی، برای ایرانیان مصادف است با روز 13 نوروز و دروغ های نوروزی. برهمین اساس است که مثلا یک سایت اینترنتی با انعکاس خبرهایی چون “دستور صفار هرندی برای رفع توقیف نشریات”، “سردار زارعی رییس ستاد امر به معروف و نهی از منکر شد “و “نیروگاه اتمی بوشهر بیستم افتتاح می شود” به طرح دروغ هایی پرداخته که گاه آرزوهای ایرانیان را در خود منعکس می کند.
در همین راستا سایت فردا یک صفحه از خبرهای خود را به دروغ های سیزده اختصاص داده و از جمله از “درخواست ویژه احمدی نژاد از 50 اقتصاددان منتقد” خبر داده است. سایت فردا به این ترتیب با اشاره به دیدار سال گذشته 50 اقتصاددان با رییس جمهور،در قالب دروغ سیزده نوشته: دکتر احمدی نژاد از 50 اقتصاددان رسما دعوت کرده است تا وی را در اصلاح سیاست های اقتصادی جدید که وعده آن در پیام نوروزی به مردم داده شد، یاری کنند.
دیگر دروغ سیزده سایت فردا ، “دستور نوروزی صفار هرندی برای رفع توقیف نشریات” است: ”طی دو دستور جداگانه، صفار هرندی خواستار رفع توقیف دو روزنامه شرق و هم میهن و همچنین سایت های خبری ایلنا و بازتاب شد.”
این سایت همچنین از “خداحافظی شریعتمداری از روزنامه نگاری” خبرداده و نوشته است: ”در آخرین ساعات شب گذشته خبری بر روی تلکس هاس خبری قرار گرفت و بلافاصله حذف شد. این خبر که مربوط به خداحافظی حسین شریعتمداری از عرصه روزنامه نگاری بود باعث تعجب گرایش های مختلف سیاسی شده بود. در خبر حذف شده خبرگزاری ها از قول شریعتمداری تنها از همکارانش در سایت «فردا» تشکر شده بود که طی اقدامی وی را مهندس رسانه های ایرانی نامیده بودند.”
اما شهاب نیوز یک خبر کودتا را برای “دروغ سیزده” برگزیده است. به نوشته این سایت، “در منزل یکی از چهره‌های مشهور منتقد دولت، مقادیر معتنابهی از سلاح‌های فوق سنگین که با هدف تضعیف دولت دکتر محمود احمدی‌نژاد جمع‌آوری شده بود، کشف شده است.“
براساس این خبر دروغین شهاب نیوز “علاوه بر کشف مقادیر زیادی کاتیوشا و بمب‌های کنار جاده‌ای، یک فروند هواپیمای «استیلث» که بر روی آن نوشته شده: «هدیه دولت ایالات متحده آمریکا به منتقدان احمدی‌نژاد» نیز در زیرزمین این منزل ویلایی کشف شده است. 4 عدد تانک پیشرفته T-72، یک سیستم ضد موشک S300، حدود 120 تن مواد منفجره قدرتمند، یک بمب هیدروژنی کوچک که از قدرت انهدام کامل پایتخت برخوردار است، یک نوار کاست متعلق به یکی از خوانندگان لوس‌آنجلسی، یک بطری مشروبات الکلی که برای گمراه کردن ماموران در آن آب پرتقال ریخته شده و یک گوشی موبایل نیز از دیگر کشفیات به دست آمده است.“
شهاب نیوز همچنین نوشته است: “گفته می‌شود که برخی از منتقدان دولت احمدی‌نژاد قصد داشته‌اند با استفاده از این سلاح‌ها دست به یک کودتای رسانه‌ای علیه دولت نهم بزنند. هدف از این کودتا در مرحله اول حمله به روزنامه ایران، پس از آن تسخیر سایت رجانیوز و در نهایت حمله اتمی به منزل دکتر غلامحسین الهام سخنگوی دولت نهم بوده است. منتها مقالات فاطمه رجبی در آشپزخانه منزل دکتر الهام همواره نقشه کودتاچیان را نقش بر آب می‌کرده و آن‌ها ناگزیر می‌شدند برنامه جدیدی را طراحی کنند. “
در میان وبلاگ ها نیز “کامبیر قمری” در وبلاگ خود به نام “کاسپر” چند دروغ سیزده را بیان کرده است.
او نوشته است : “محمود احمدی نژاد ریاست جمهوری کشور ایران در یک کنفرانس خبری بعد از ابراز ندامت از کارهای گذشته و با عذر خواهی از ملت ایران اعلام کرد نسبت به کارهای گذشته احساس شرمساری و پشیمانی می کند.“
کاسپر همچنین از بازگشت “داریوش خواننده محبوب کشورمان” خبر داده و یادآور شده است: “وی بعد از ورود به وطن در حالی که اشک شوق می ریخت مورد استقبال صفار هرندی وزیر ارشاد قرار گرفت. داریوش ساعتی بعد در مرقد امام حاضر شد و با آرمان های امام تجدید بیعت کرد. مکان کنسرت این خواننده محبوب متعاقبا اعلام خواهد شد.“
یک دروغ دیگر در این وبلاگ مربوط به سردار زارعی ، فرمانده برکنار شده پلیس استان تهران است. در حالیکه در عالم واقعیت خبر دستگیری و محاکمه او از سوی مقامات بطور “قطره چکانی” منتشر می شود، نویسنده وبلاگ کاسپر خبر داده است:“سردار زارعی در یک اقدام ضربتی به عنوان رییس ستاد امر به معروف و نهی از منکرمعرفی شد. وی ساعاتی بعد از انتخاب در یک اقدام ضربتی شش زن را به عنوان معاونان خود انتخاب کرد. او هدف از این انتخاب ها را دادن فرصت لازم به جامعه بانوان برای ابراز وجود اعلام کرد وگفت زنان ایرانی به حق خود در جامعه نرسیده اند.“
این وبلاگ خبر دیگری داده که بیشتر از دروغ سیزده به یک آرزو و خواست سیاسی نزدیک است. براساس این خبر، ”جمهوری اسلامی در یک اقدام شجاعانه و بی سابقه اقدام به برگزاری رفراندم دوباره در روز دوازدهم فروردین نمود. طبق پیش بینی ها نود و هشت درصد مردم با حضور در پای صندوق ها به جمهوری اسلامی رای داده اند. بنابر آخرین خبرها از وضعیت دو درصد باقی مانده اطلاع دقیقی در دست نیست.“
همچنین در واکنش به بی توجهی دستگاه دیپلماسی ایران به سهم ایران در دریای خزر، در سال گذشته یکی از دروغ های سال نیز به همین موضوع اختصاص یافته است: “ایران به عنوان مالک قطعی پنجاه درصد از دریای خزر اعلام شد. با اعلام این خبر مشخص شد شایعاتی که در مورد عقد قراردادی ننگین بین ایران و روسیه بوده است، کذب محض است و ایران با درایت موفق به دریافت سهمی پنجاه درصدی از دریای خزر شده است.“
و البته یک دروغ جالب توجه دیگر ، که می توان از آن به عنوان تمایل به برقراری رابطه با آمریکا تعبیر کرد ، خبر داده شده است: “جرج بوش رییس جمهور جنجالی آمریکا باز هم جنجال آفرید وی روز گذشته در یک اقدام بی سابقه با حضور در شهر قم مورد استقبال بی سابقه مردم این شهر قرار گرفت وی بعد از سخنرانی مفصلی که داشت به بیت آیت الله منتظری رفت و با گفتن شهادتین مسلمان شد.“
دروغ های سیزده در سایت ها و وبلاگ های ایرانی همچنان رایج است. فردا در واکنش به سفرهای پیاپی هوگو چاوز به ایران نوشته است: “شنیده شده است هوگو چاوز رئیس جمهور ونزوئلا در اظهاراتی با بیان اینکه سفرهای زیاد سال گذشته اش به ایران دل وی را زده است ادعا نموده دیگر به ایران سفر نمی کند. احضار سفیر این کشور در دستور کار وزارت مربوطه قرار دارد.”
این سایت همچنین در واکنش به سهمیه بندی بنزین که در سال گذشته انجام شد ، خبر داده است: “گفته می شود بعد از بررسی های کارشناسان وزارت خانه مربوطه درباره کارایی سیستم سهمیه بندی بنزین، این طرح بعد از تعطیلات لغو می شود. از طرح ارائه بنزین آزاد بدون محدودیت به عنوان طرح بعدی نام برده می شود.”
دروغ اول آوریل هر چند در جوامع غربی برای “خندان و شاد کردن مردم” رایج است اما در ایران این دروغ ها کاربرد دیگری دارد. چنانکه از 65 سال پیش که روزنامه “نبرد” آن را به دروغ سیزده ایرانی پیوند زد ، دروغ سیزده به نوعی همراه شد با “بیان آرزوها و خواست های محال” ایرانیان.